મહારાષ્ટ્રની એકનાથ શિંદે સરકાર પર કાયદાકીય તલવાર લટકી રહી છે. મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાનું વિશેષ સત્ર 3 અને 4 જુલાઈએ બોલાવવામાં આવ્યું છે. સત્રના પહેલા દિવસે સ્પીકર પદ માટે ચૂંટણી યોજાશે અને 4 જુલાઈએ ફ્લોર ટેસ્ટ થશે, જેમાં શિંદે પોતાની બહુમતી સાબિત કરવાનો પ્રયાસ કરશે. આવી સ્થિતિમાં ચાબુકને લઈને પણ સવાલ ઉઠી રહ્યા છે. હકીકતમાં, જો શિવસેનાના બંને જૂથો દ્વારા વિધાનસભા ચૂંટણી માટે વ્હીપ જારી કરવામાં આવે તો કયો વ્હીપ માન્ય રહેશે?
‘રાજ્યપાલે એમવીએ સરકારમાં ચૂંટણી કરાવી ન હતી’ આ અંગે આજતક સાથે વાત કરતા શિવસેનાના ઉદ્ધવ જૂથના નેતા સુનીલ પ્રભુએ કહ્યું કે મહાવિકાસ આઘાડીની સરકાર વખતે એવું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે ચૂંટણી ગુપ્ત મતદાનથી નહીં પરંતુ ઓપન વોટિંગથી કરાવવામાં આવશે. આ નિર્ણય સામે ભાજપના બે નેતાઓ સુપ્રીમ કોર્ટમાં ગયા હતા અને ત્યારથી મામલો પેન્ડિંગ છે. ગત સત્ર દરમિયાન રાજ્યપાલે વિધાનસભા અધ્યક્ષની ચૂંટણી કરાવવાની ના પાડી દીધી હતી. રાજ્યપાલે કહ્યું કે આ મામલો કોર્ટમાં પેન્ડિંગ છે, તેથી સ્પીકરની ચૂંટણી થઈ શકે નહીં, પરંતુ સરકાર બદલાઈ અને રાજ્યપાલ સ્પીકરની ચૂંટણી કરાવવા માટે રાજી થઈ ગયા.
કાયદો શું કહે છે?
શિંદે જૂથનો દાવો છે કે 39 ધારાસભ્યોએ સર્વસંમતિથી એકનાથ શિંદેને વિધાયક દળના નેતા તરીકે ચૂંટ્યા છે અને ભરત ગોગાવલે તેમના મુખ્ય દંડક છે. આવી સ્થિતિમાં, ભરત ગોગાવાલે દ્વારા જારી કરાયેલ વ્હીપ તમામ 55 ધારાસભ્યોએ સ્વીકારવો પડશે. જો શિવસેના ઉદ્ધવ જૂથના 16 ધારાસભ્યો આ વ્હીપનું ઉલ્લંઘન કરશે તો તે 16 ધારાસભ્યોની સભ્યતા જોખમમાં આવી જશે. જ્યારે ઉદ્ધવ જૂથનો દાવો છે કે શિવસેના પ્રમુખ ઉદ્ધવ ઠાકરેએ અજય ચૌધરીને વિધાયક દળના નેતા તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે. આ નિમણૂકને વિધાનસભાના ઉપાધ્યક્ષ નરહરિ ઝિરવાલ દ્વારા પણ માન્યતા આપવામાં આવી છે. સુનીલ પ્રભુ તેમના ચીફ વ્હીપ છે, તેથી ચીફ વ્હીપ સુનિલ પ્રભુ જે કંઈ જારી કરશે તે બળવાખોર 39 ધારાસભ્યોએ પણ સ્વીકારવું પડશે. નિયમ શું કહે છે?
બંધારણની 10મી અનુસૂચિ મુજબ, જો કોઈ રાજકીય પક્ષમાં વિભાજન થાય છે, બળવાખોર ધારાસભ્યો પાસે બે તૃતીયાંશ ધારાસભ્યોની સંખ્યા છે, તો પણ તેને માન્યતા આપવામાં આવશે નહીં. જો માન્યતાની જરૂર હોય, તો તે બળવાખોર પક્ષને અન્ય કોઈ રાજકીય પક્ષ સાથે વિલીન કરવો પડશે. જો આ વિલીનીકરણ નહીં થાય તો તે બળવાખોર ધારાસભ્યોનું સભ્યપદ રદ થઈ શકે છે. શિંદે જૂથ પાસે બે રસ્તા છે પ્રથમ- કોઈ અન્ય પક્ષ સાથે ભળી જવું. તેઓ ભાજપ અથવા ધારાસભ્ય બચ્ચુ કડુની પાર્ટી પ્રહાર જનશક્તિ સંગઠનમાં ભળી શકે છે. બીજી તરફ સમગ્ર પક્ષમાં વિભાજન છે એટલે કે પાયાના સ્તરે પક્ષના સંગઠનથી માંડીને ઉચ્ચ સ્તરે પક્ષ બે જૂથોમાં વહેંચાયેલો હોવો જોઈએ.
આ કિસ્સામાં, શિવસેનાના 39 ધારાસભ્યોએ બળવો કર્યો છે જ્યારે અન્ય સાંસદો, ધારાસભ્યો, પક્ષના જિલ્લા અને વિભાગના વડાઓ સહિત અન્ય સંગઠનોના નેતાઓ હજુ પણ ઉદ્ધવ ઠાકરેની સાથે ઉભા છે. મતલબ કે શિવસેનામાં કોઈ ઊભી વિભાજન નથી. 3જી જુલાઈએ શું થશે? શિંદે સેના અને ઉદ્ધવ સેના જો સ્પીકરની ચૂંટણીમાં મતદાન દરમિયાન તેમના વ્હીપનું ઉલ્લંઘન થશે તો તેઓ કોર્ટનો સંપર્ક કરશે. ત્યારબાદ કોર્ટ નક્કી કરશે કે કોનો વ્હીપ લાયક છે અને વ્હીપનો ભંગ કરનારનું સભ્યપદ રદ થશે કે નહીં. શિંદે જૂથનો દાવો છે કે તે જ અસલી શિવસેના છે. આવી સ્થિતિમાં, તેઓ એક અલગ જૂથ બનાવશે અને તેને માન્યતા માટે અરજી કરશે. લાઈવ ટીવી
