અરબી સમુદ્રમાં ભારતની તાકાત વધુ વધી છે. ભારતીય નૌસેનાએ ગુરુવારે દક્ષિણ મુંબઈના મડગાંવ ડોકમાં પાંચમા વર્ગની સબમરીન ‘વઝીર’ને તરતી મુકી છે, જે દુશ્મનના રડારથી બચવા માટે આધુનિક તકનીકીથી સજ્જ છે. સંરક્ષણ રાજ્યમંત્રી શ્રીપદ નાઈકના પત્ની વિજયાએ વીડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા સબમરીનનો ખુલ્લી મુકી હતી. નાયકે ગોવામાંથી વીડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા મુખ્ય મહેમાન તરીકે આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો.
‘વઝીર’ સબમરીન ભારતમાં બનાવવામાં આવતી છે. આ સ્કોર્પિન વર્ગની સબમરીનનો એક ભાગ છે. આ સબમરીન ફ્રેન્ચ મરીન ડિફેન્સ અને એનર્જી કંપની ડીસીએનએસ દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે અને ભારતીય નૌકાદળના પ્રોજેક્ટ 75 હેઠળ નિર્માણાધીન છે. અધિકારીએ જણાવ્યું કે આ સબમરીન સપાટી પર ગુપ્ત માહિતી એકત્રિત કરવા માટે સક્ષમ છે, સબમરીન યુદ્ધમાં અસરકારક છે, દરિયામાં લેન્ડમાઇન્સ નાખે છે અને વિસ્તારમાં દેખરેખ રાખે છે.
આ સબમરીનનું નામ હિંદ મહાસાગરની શિકારી માછલી ‘વઝીર’ પર રાખવામાં આવ્યું છે. પ્રથમ ‘વઝીર’ સબમરીન રશિયાથી મળી હતી જેને 3 નવેમ્બર 1973 માં ભારતીય નૌકાદળમાં સામેલ કરવામાં આવી હતી અને ત્રણ દાયકાની સેવા બાદ જૂન 2001 માં તેને રજા આપવામાં આવી હતી.
માડગાંવ ડોક શિપબિલ્ડીંગ લિમિટેડ (એમડીએલ)એ પ્રકાશનમાં જણાવ્યું હતું કે, “સ્કોર્પિન સબમરીનનું નિર્માણ એમડીએલ માટે પડકારજનક હતું કારણ કે ઓછી જગ્યામાં પૂર્ણ થવાની સરળતાને કારણે તે પડકારજનક બન્યું હતું.” પ્રકાશન મુજબ, “રડાર ટાળવાના ગુણધર્મોને સુનિશ્ચિત કરવા માટે, સબમરીનએ આધુનિક અવાજ શોષી લેતી તકનીક, નીચા અવાજ અને પાણીમાં આગળ વધવા માટે સક્ષમ ઉચ્ચ ગતિ જેવી નવીનતમ તકનીકનો ઉપયોગ કર્યો છે. તેમાં ચોક્કસ માર્ગદર્શિત શસ્ત્રોથી દુશ્મન પર હુમલો કરવાની ક્ષમતા પણ છે.
એમડીએલે કહ્યું કે તે સબમરીન ટોર્પિડોઝના હુમલાની સાથે પાણીની અંદર અને સપાટીથી પરથીલ એન્ટિ-વહાણ મિસાઇલો મુક્ત કરી શકે છે. એમડીએલના જણાવ્યા અનુસાર, દુશ્મનથી પાણીની અંદર છુપાવવાની તેની ક્ષમતા તેની વિશેષતા છે જે સંપૂર્ણપણે સલામત છે અને અન્ય સબમરીનની તુલનામાં કોઈ આવે તેવી નથી. એમડીએલે કહ્યું કે આ સબમરીન નેવીની તમામ જરૂરિયાતો અને કામગીરીને ધ્યાનમાં રાખીને બનાવવામાં આવી છે.
કન્સ્ટ્રકશન કંપનીએ કહ્યું કે, “વઝીરની રજૂઆતએ ભારતની સબમરીન ઉત્પાદક દેશોમાં પ્રવેશને મજબૂત બનાવ્યો છે, સાથે સાથે સરકારના મેક ઇન ઇન્ડિયા અને સ્વનિર્ભર ભારત અભિયાનને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.” એમડીએલએ અહેવાલ આપ્યો છે કે પ્રોજેક્ટ- આત્મનિર્ભર ભારત હેઠળ બાંધવામાં આવેલી બે સબમરીન કાલવેરી અને ખંડેરીને ભારતીય નૌસેનામાં સમાવિષ્ટ કરવામાં આવી છે, ત્રીજી સબમરીન કરંજ દરિયાઈ કસોટીના અંતિમ તબક્કામાં છે, જ્યારે ચોથી સ્કોર્પિન સબમરીન વેલાએ દરિયાઈ પરીક્ષણો શરૂ કરી દીધા છે. તે જ સમયે, છઠ્ઠી સબમરીન ‘વાગાશિર’ લોંચ માટે તૈયાર કરવામાં આવી રહી છે.
નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, વર્ષ 1992-94માં એમડીએલ દ્વારા બનાવવામાં આવેલી બે એસએસકે સબમરીન હજી સેવામાં છે, જે મેડગાંવ ડોક કર્મચારીઓની યોગ્યતા અને વ્યાવસાયિક કુશળતાનો પુરાવો છે.
