સોશિયલ મીડિયા કંપની ફેસબુક વિશેના ખુલાસાથી વિવિધ દેશોના નેતાઓમાં ચિંતા છે અને હવે આ કંપનીને બંધ કરવાની ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે.
યુરોપિયન કોમ્પિટિશન કમિશનર માર્ગારેટ વેસ્ટેગરે ડોઇશ વેલેને આપેલી મુલાકાતમાં કહ્યું છે કે ફેસબુક સામે તાત્કાલિક પગલાં લેવાની જરૂર છે. એક ઈન્ટરવ્યુમાં વેસ્ટેગરે કહ્યું કે ફેસબુકને તોડવામાં વર્ષો લાગી શકે છે, તેથી તાત્કાલિક પગલાં લેવા જોઈએ જેથી આ સોશિયલ મીડિયા કંપની વધુ નુકસાન ન કરે. જ્યારે વેસ્ટેગરને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ફેસબુક એટલું મોટું અને શક્તિશાળી બની ગયું છે કે તેને બદલવાના બાહ્ય પ્રયાસો નિરર્થક છે, તો તેણે કહ્યું, “આપણી લોકશાહી માટે નથી.” તેમણે કહ્યું કે લોકતાંત્રિક દળો જો સાથે મળીને કામ કરે તો તે સુનિશ્ચિત કરી શકે છે કે ફેસબુકે કઈ રીતે કામ કરવું જોઈએ. વેસ્ટેગરે કહ્યું કે લોકશાહી પર ઊંડી અસર કરી શકે તેવી, લોકોના માનસિક સ્વાસ્થ્યને અસર કરી શકે તેવી કંપનીઓની વાત આવે ત્યારે કડક નિયમો બનાવવાની જરૂર છે. વેસ્ટેગરે જણાવ્યું હતું કે, “ફેસબુક યુવાનોના માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે જે પ્રકારના જોખમો ઉભી કરી રહ્યું છે તેનું મૂલ્યાંકન કરવા અને બહારના લોકો માટે તપાસ કરવા અને વસ્તુઓને ઠીક કરી શકાય છે કે કેમ તે જોવા માટે તૈયાર કરવા.” કે નહીં તે પણ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું હશે.”
હવે પગલાંની જરૂર છે
છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી, સોશિયલ મીડિયા કંપની ફેસબુક પર પોતાના ફાયદા માટે નફરતના સંદેશાઓને પ્રોત્સાહન આપવા અને સામાજિક અને લોકતાંત્રિક મૂલ્યોને નુકસાન પહોંચાડતી આવી સામગ્રી ફેલાવવામાં મદદ કરવાનો આરોપ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે. તાજેતરમાં, સમાચાર એજન્સીએ લીક કરેલા દસ્તાવેજોને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે ફેસબુકના અલ્ગોરિધમ્સ અપ્રિય ભાષણને પ્રોત્સાહન આપે છે અને જોખમો જાણતા હોવા છતાં પગલાં લેતા નથી.
ફેસબુકના ભૂતપૂર્વ કર્મચારી ફ્રાન્સિસ હોગને પણ અનેક ગંભીર આક્ષેપો કર્યા છે, જેમાં ફેસબુક જાણતું હતું કે તેની નીતિઓ બાળકોની માનસિક સ્થિતિ પર અસર કરી શકે છે. વેસ્ટેજર કહે છે કે યુરોપિયન કમિશને કાયદાનો મુસદ્દો તૈયાર કર્યો છે જે અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા વચ્ચે સંતુલન જાળવવાનો પ્રયાસ કરે છે તેમજ ગેરકાયદે ઑફલાઇન હોય તેવી બાબતોને આવરી લે છે, જેમ કે હિંસા ભડકાવવાના પ્રયાસો.
વેસ્ટેજર કહે છે કે “જો આપણે એવી કોઈ વ્યક્તિ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ જે માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને આપણા લોકશાહી વિકાસ બંનેને અસર કરે છે, તો આપણે ખૂબ કડક બનવાની જરૂર છે,” . તેણે સ્વીકાર્યું કે ફેસબુક સામે કોઈપણ કાનૂની લડાઈનો કોઈ અંત આવશે નહીં અને સોશિયલ મીડિયા કંપની વર્ષો સુધી કોર્ટમાં લડી શકે છે. ડેનિશ રાજકારણી વેસ્ટેગરે આશા વ્યક્ત કરી છે કે જો EU હવે પગલાં લેશે તો વસ્તુઓ બદલાઈ શકે છે, તો નાના ઉદ્યોગોને બજારમાં સંપૂર્ણ પ્રવેશ મળશે અને ફેસબુક જેવા જાયન્ટ્સે તેમના નુકસાનની જવાબદારી લેવી પડશે.
ભારતમાં ફેસબુક વિવાદ
કેટલાક લીક થયેલા ફેસબુક દસ્તાવેજોથી જાણવા મળ્યું છે કે વેબસાઈટ ભારતમાં દ્વેષપૂર્ણ સંદેશાઓ, ખોટી માહિતી અને ભડકાઉ સામગ્રીને રોકવામાં ભેદભાવપૂર્ણ રહી છે. કંપનીએ ખાસ કરીને મુસ્લિમો વિરુદ્ધ પ્રકાશિત સામગ્રીને લઈને ભેદભાવપૂર્ણ વલણ અપનાવ્યું છે.સમાચાર એજન્સીના હાથમાં રહેલા કેટલાક દસ્તાવેજોથી જાણવા મળ્યું છે કે ફેસબુક ભારતમાં વાંધાજનક સામગ્રીને રોકવામાં નિષ્ફળ રહ્યું છે. આના પ્રકાશમાં આવ્યા પછી, વિપક્ષ કોંગ્રેસે કંપની પર ભારતની ચૂંટણીઓને “પ્રભાવિત” કરવાનો અને લોકશાહીને “નમૂનો” કરવાનો આરોપ લગાવીને સંયુક્ત સંસદીય સમિતિની તપાસની માંગ કરી છે.
