આજકાલ એક એવો ટ્રેન્ડ બની ગયો છે કે બાળક ત્રણ વર્ષનું થાય કે તરત જ માતા-પિતા તેને શાળાએ મોકલવાની તૈયારી કરવા લાગે છે. તેમને લાગે છે કે શાળાએ મોડા જવાને કારણે બાળક પાછળ ન રહેવું જોઈએ. તેને તરત જ પ્લે સ્કૂલ મોકલવામાં આવે છે. 15-20 વર્ષ પહેલા બાળકને 5-6 વર્ષ પછી જ શાળાએ મોકલવામાં આવતું હતું. હવે સુપ્રીમ કોર્ટે વાલીઓને શાળાએ મોકલવાની કરાતી ઉતાવળ પર મહત્વની ટિપ્પણી કરી છે. કોર્ટે કહ્યું કે મનોવૈજ્ઞાનિક સ્વાસ્થ્યને ધ્યાનમાં રાખીને બાળકોને ખૂબ નાની ઉંમરે શાળાએ ન મોકલવા જોઈએ. જસ્ટિસ સંજય કિશન કૌલ અને જસ્ટિસ એમએમ સુંદરેશે ટિપ્પણી કરી હતી કે, “માતાપિતા તેમના બાળકોને શાળાએ મોકલવા માટે એક પ્રકાર ખોટી ઉતાવળમાં હોય છે. માતા-પિતા ઈચ્છે છે કે તેમનું બાળક બે વર્ષનું થાય કે તરત જ શાળાએ જાય. તે તેમના માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે સારું ન હોઈ શકે.”સુપ્રીમ કોર્ટ કેન્દ્રીય વિદ્યાલયમાં આગામી સત્ર માટે ધોરણ 1 માં પ્રવેશ માટે 6 વર્ષની લઘુત્તમ વય મર્યાદાને પડકારતી માતાપિતાના એક જૂથની અપીલની સુનાવણી કરી રહી હતી.
વાલીઓએ 11 એપ્રિલના રોજ દિલ્હી હાઈકોર્ટના નિર્ણયને પડકાર્યો હતો. દાવો કર્યો હતો કે કેન્દ્રીય વિદ્યાલય સંગઠન (KVS) એ માર્ચ 2022 માટે પ્રવેશ પ્રક્રિયા શરૂ થવાના ચાર દિવસ પહેલા જ ધોરણ 1 થી 6 વર્ષ માટેના પ્રવેશ માપદંડમાં અચાનક વધારો કર્યો હતો. જ્યારે અગાઉ તે પાંચ વર્ષ હતો. બેન્ચે કહ્યું, “ઘણા અભ્યાસો દર્શાવે છે કે બાળકોને શાળાએ મોકલવા માટે યોગ્ય ઉંમર હોય છે. બાળક સાથે ઉતાવળ ન કરો. આ તેની સમજવા અને વાંચવાની ક્ષમતાને અસર કરી શકે છે. તેની મનોવૈજ્ઞાનિક અસર થઈ શકે છે. અરજદારોએ દલીલ કરી છે કે આ કિસ્સામાં કોઈપણ સૂચના વિના વય મર્યાદામાં ફેરફાર એ વિદ્યાર્થીઓના હિતમાં નથી. જેમને પ્રવેશ પ્રક્રિયામાં ભાગ લેવાનો અધિકાર છે. તે બાળકોના મફત અને ફરજિયાત શિક્ષણ અધિનિયમ, 2009નું પણ ઉલ્લંઘન છે. બેન્ચે માતા-પિતા માટે હાજર રહેલા વકીલને કહ્યું, “સમસ્યા એ છે કે દરેક માતા-પિતાને લાગે છે કે તેમનું બાળક અથવા બાળક એક પ્રતિભાશાળી છે જે કોઈપણ ઉંમરે શીખી અને સમજી શકે છે.” ફક્ત બાળક અને તેના માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિશે વિચારો. કંઈપણ શરૂ કરવા માટે યોગ્ય ઉંમર છે. વાસ્તવમાં, ઘણા અભ્યાસો કહે છે કે જે શાળા બાળકો માટે વહેલી શાળા શરૂ કરતા નથી તેઓ વધુ સારું કરે છે.
સુનાવણી દરમિયાન, કેન્દ્ર સરકાર તરફથી હાજર રહેલા વકીલે કહ્યું કે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ હેઠળ, 21 રાજ્યોએ ધોરણ 1 માટે 6+ નો નિયમ લાગુ કર્યો છે અને આ નીતિને પડકારી શકાય નહીં. આ પછી સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હી હાઈકોર્ટના આદેશને યથાવત રાખતા અપીલને ફગાવી દીધી હતી. દિલ્હી હાઈકોર્ટે કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોમાં ધોરણ I માં પ્રવેશ માટે લઘુત્તમ વય છ વર્ષ કરવાના કેન્દ્રીય વિદ્યાલય સંગઠનના નિર્ણયને સમર્થન આપ્યું હતું. આ નિર્ણય બાદ પ્રવેશ મેળવવા માંગતા 5 વર્ષના વિદ્યાર્થીઓએ આગામી વર્ષ સુધી રાહ જોવી પડશે.
આ પણ વાંચો : ઝૂકેગા નહીં.. પોલીસ કસ્ટડીમાં પણ જીગ્નેશ મેવાણીની ‘પુષ્પા’ સ્ટાઈલ, સોશિયલ મીડિયામાં મચાવી રહી છે ધૂમ
