ચૂંટણી વ્યૂહરચનાકાર પ્રશાંત કિશોર સાથે જોડાણ કરવાની રણનીતિની નિષ્ફળતાને કોંગ્રેસ દ્વારા મોટી ભૂલ અથવા “ઐતિહાસિક ભૂલ” તરીકે જોવામાં આવશે. સૌથી જૂની પાર્ટી માટે ચિંતાજનક બાબત એ છે કે કોંગ્રેસ પાસે 2024ની ચૂંટણી માટે નેતૃત્વ માટે પ્લાન B નથી. 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા 12 રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે. તેમાં રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢનો પણ સમાવેશ થાય છે જ્યાં કોંગ્રેસ સત્તામાં છે. રાજસ્થાનમાં આંતરકલહ, ગુજરાત જેવા રાજ્યોમાં આમ આદમી પાર્ટીનો ઉદય અને કર્ણાટક, તેલંગાણા અને હિમાચલ પ્રદેશ જેવા રાજ્યોમાં અનિશ્ચિત ભાવિએ ગાંધી પરિવાર હેઠળ કોંગ્રેસને વધુ નબળા બનાવી છે.
જી-23 આંદોલન ફરી શરૂ કરવા અને નેતૃત્વના મુદ્દે કાર્યકરોની બેઠક બોલાવવાની અટકળો પણ ચાલી રહી છે.
2022-27 સુધી કોંગ્રેસના પ્રમુખના કાર્યકાળ માટે રાહુલ ગાંધીના 87મા AICC પ્રમુખ તરીકે પાછા ફરવાની સંભાવનાઓ પણ અસ્પષ્ટ છે. કોંગ્રેસની સંગઠનાત્મક ચૂંટણી ઓગસ્ટ 2022માં યોજાવાની છે. પરંતુ રાહુલે હજુ સુધી તેનું મન બનાવ્યું નથી. જો તેઓ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષની ચૂંટણી લડે છે, તો તેમની જીત (કદાચ સર્વસંમતિથી) અગાઉથી નિષ્કર્ષ હશે. પરંતુ ગુજરાત, કર્ણાટક, તેલંગાણા સહિતના અન્ય રાજ્યોમાં ચૂંટણી પ્રદર્શન કોંગ્રેસ પરિવારમાં તેમની વિશ્વસનીયતાને વધુ નબળી બનાવી શકે છે.
જો ગાંધી પરિવાર કોંગ્રેસના નેતા તરીકે બિન-ગાંધીને પ્રમોટ કરવાનું નક્કી કરે છે, તો તેને પ્રશાંત કિશોરની ભલામણની સલાહ તરીકે જોવામાં આવશે. પ્રશાંતના સૂચનો કોંગ્રેસને લાંબા ગાળે ફાયદો કરી શકે છે. જો કે, તેમને ક્રેડિટ આપ્યા વિના તેમના ઉપાયો પસંદ કરવા બદલ ટીકાનો સામનો કરવો પડી શકે છે. અનુમાન મુજબ, પ્રશાંત સાથે કોંગ્રેસની વાટાઘાટો નિષ્ફળ ગઈ કારણ કે પાર્ટીના દિગ્ગજ નેતાઓ તેમનો ફ્રી હેન્ડ, પસંદગીના પદ અથવા પાર્ટીના ખજાનામાં પ્રવેશ માટે વિરોધ કરી રહ્યા હતા.
અત્રે એ જાણવું અગત્યનું છે કે મીડિયાના એક વર્ગ દ્વારા બનાવેલ વર્ણન સિવાય, કિશોરને I-PACના વડા અથવા વ્યૂહરચનાકાર તરીકે દેશની સૌથી જૂની પાર્ટીએ ક્યારેય નકારી કાઢી ન હતી. કિશોરને કોંગ્રેસમાં સ્થાન અને હાઇ-પ્રોફાઇલ ‘એમ્પાવર્ડ એક્શન ગ્રૂપ’માં સભ્યપદની ઓફર કરવામાં આવી હતી, જે 2024ની લોકસભા ચૂંટણી માટે વ્યૂહરચના બનાવે છે. જો તેમની પ્રામાણિકતા અથવા I-PAC સાથેના જોડાણ વિશે કોઈ શંકા હોત, તો કોંગ્રેસમાં જોડાવાની ઓફર તેમને પ્રથમ સ્થાને આવી ન હોત.
AICCના જનરલ સેક્રેટરી અને મીડિયા વિભાગના વડા રણદીપ સુરજેવાલાની ટ્વીટ તેની સાક્ષી આપે છે. તેમણે લખ્યું કે પ્રશાંત કિશોર સાથે વાત કર્યા બાદ અને પ્રેઝન્ટેશનને અનુસરીને કોંગ્રેસ અધ્યક્ષે એમ્પાવર્ડ વર્કિંગ ગ્રુપ 2024ની રચના કરી છે. તેમજ પ્રશાંત કિશોરને નિર્ધારિત જવાબદારી સાથે પાર્ટીમાં જોડાવાનું આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે.
પ્રશાંત કિશોરની અપેક્ષાઓ અને ધારણા કોંગ્રેસ હાઈકમાન્ડ કરતાં અલગ હતી. તે આ બિંદુએ છે કે સંઘર્ષની સ્થિતિ ઊભી થાય છે. કિશોરની રજૂઆતમાં સંગઠનાત્મક સુધારાઓ, નેતૃત્વના પ્રશ્નોનું નિરાકરણ, જોડાણની રચના અને 370 લોકસભા બેઠકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું.
સપ્રદ વાત એ છે કે, પીકેનો સંપર્ક પાર્ટી કે સંગઠન દ્વારા નહીં પરંતુ ગાંધી પરિવાર દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. એ સ્પષ્ટ છે કે સોનિયા, રાહુલ અને પ્રિયંકા ગાંધી પાસે તેમની ઈચ્છા મુજબની રાજકીય પકડ છે. આનું ઉત્તમ ઉદાહરણ રાહુલનું 2019નું ચૂંટણી સૂત્ર હતું, ‘ચોકીદાર ચોર હૈ’. આ અંગે કોઈ પાર્ટી ફોરમે ચર્ચા કે વિચારવિમર્શ કર્યો નથી. ચૂંટણી પછી, રાહુલે ‘ચોકીદાર ચોર હૈ’ ના નારાને યોગ્ય રીતે ફેલાવવામાં પાર્ટીના નેતાઓની નિષ્ફળતા પર નારાજગી વ્યક્ત કરી.
આ ત્રીજી વખત હતું જ્યારે કોંગ્રેસ અને પીકેએ કાર્યાત્મક સંબંધ સ્થાપિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. 2017 માં, કિશોરે ઉત્તર પ્રદેશમાં કોંગ્રેસ પ્રચારનું આયોજન કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ પરિણામ વિનાશક હતું. 2021 દરમિયાન પીકેએ સોનિયા ગાંધી સાથે ઘણી બેઠકો કરી હતી. અહીં તેમણે મુખ્ય સંગઠનાત્મક પરિવર્તન વિષય પર ચર્ચા કરી. આ દરમિયાન ટિકિટ વિતરણ વ્યવસ્થા, ચૂંટણી જોડાણ અને ફંડ કલેકશન અંગે પણ ચર્ચા થઈ હતી.
પ્રશાંત કિશોરે G-23 તરીકે ઓળખાતા પક્ષના ઘણા અસંતુષ્ટ નેતાઓ, AICC પદાધિકારીઓ, પ્રાદેશિક સત્રપ, યુવા નેતાઓ સાથે સીધી મુલાકાત કરી. ત્યારપછી સોનિયા ગાંધીએ કોંગ્રેસ સાથે તેમની ભાગીદારીની શક્યતાઓ શોધવા માટે એકે એન્ટોની, મલ્લિકાર્જુન ખડગે, અંબિકા સોનીની 3-સભ્ય સમિતિની નિમણૂક કરી. ત્યારબાદ પેનલના એક સભ્યએ ધ્યાન દોર્યું હતું કે ઘણા મધ્યમ અને યુવા નેતાઓએ કિશોરને ડ્રાફ્ટ કરવાના પગલાને સમર્થન આપ્યું હતું.
આ પણ વાંચો: ભગવાન રામની સૈાથી ઊંચી પ્રતિમા માટે વધુ 241 એકર જમીન સંપાદન કરવામાં આવશે,જાણો
