તાજેતરના વર્ષોમાં એટીએમ છેતરપિંડીના કેસોમાં વધારો થયો છે. શિક્ષિત લોકો પણ ભોગ બની રહ્યા છે. સાયબર ગુનેગારો ખાસ કરીને એટીએમ ક્લોનિંગ દ્વારા લોકોને છેતરી રહ્યા છે. આવા ઘણા કિસ્સાઓ બન્યા છે જ્યારે એટીએમ મશીનોમાં સ્થાપિત કીપેડ પર કેમેરા અને ચિપ્સ લગાવીને ગ્રાહકોના પીન ચોરાઈ ગયા હોય. આમ કરીને ગુનેગારો એટીએમની ક્લોનીંગ કરે છે અને પછી ગ્રાહકના ખાતામાંથી પૈસા ઉડાવી દે છે.
તમે પણ અખબારોમાં આવા કિસ્સાઓ વિશે વારંવાર વાંચ્યું હશે. ગ્રાહકોને અવારનવાર સાવચેત રહેવા માટે કહેવામાં આવે છે અને સરકાર, આરબીઆઈ અને અન્ય બેંકો દ્વારા સમય સમય પર ચેતવણીઓ આપવામાં આવે છે. આ પ્રકારની છેતરપિંડીથી બચવા માટે આપણે કેટલીક સાવચેતી રાખવાની જરૂર છે. જો આપણે ATM નો ઉપયોગ કરતી વખતે કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં રાખીએ, તો આપણે છેતરપિંડીનો શિકાર બનતા બચી જઈશું.
આપણે શું ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ?
1. ATM મશીનમાંથી રોકડ ઉપાડતી વખતે તમારે હંમેશા મશીનમાં કાર્ડ દાખલ કરવાની જગ્યા તપાસવી જોઈએ. ઠગ તે સ્થળે ક્લોનીંગ ડિવાઇસ મુકે છે અને વ્યક્તિનું એટીએમ કાર્ડ સ્કેન કરે છે.
2. તમારો પિન નંબર દાખલ કરતા પહેલા, તમારે કીપેડ તપાસવું જોઈએ કે ત્યાં કોઈ છુપાવેલ કેમેરા, ચિપ વગેરે છે.
3. તમારે તમારી આંગળીઓને કેમેરાની દૃષ્ટિથી દૂર રાખવી જોઈએ અથવા તમારો પિન દાખલ કરતી વખતે કીપેડને બીજા હાથથી કવર દેવો જોઈએ.
4. તમારે તમારા કાર્ડને ગમે ત્યાં સ્વાઇપ કરતા પહેલા POS મશીન તપાસવું જોઈએ. તપાસો કે મશીન કઈ બેંકનું છે. પીઓએસ મશીનની કંપની પણ મશીનનું બિલ જોઈને જાણી શકાય છે. આ સિવાય, સ્વાઇપ એરિયા અને કીપેડ પણ તપાસો.
5. તમારે ચુંબકીય કાર્ડને બદલે EMV ચિપ આધારિત કાર્ડનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. આ સાથે, જો કાર્ડ સ્કેન અથવા ક્લોન કરવામાં આવે છે, તો એન્ક્રિપ્ટેડ માહિતી પ્રાપ્ત થશે, કારણ કે ઇએમવી કાર્ડ્સમાં માઇક્રોચિપ્સ હોય છે.
6. ખરીદી, રિચાર્જ તમારા ડેબિટ અથવા ક્રેડિટ કાર્ડને સાચવશો નહીં.
7. તમારે જાહેર સ્થળોએ સ્થિત એટીએમનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ અથવા એટીએમ જ્યાં શક્ય હોય ત્યાં સુધી રક્ષકો હાજર હોય.
8. જો પીઓસી મશીન શોપિંગ મોલમાં ઓટીપી વગર ટ્રાન્ઝેક્શન કરે છે, તો બેંકમાં જાવ અને સુરક્ષિત કાર્ડ જારી કરો, જે ઓટીપી દ્વારા જ ટ્રાન્ઝેક્શન પૂર્ણ કરશે.
