Delhi News : દિલ્હીના વિવેક વિહારમાં આવેલી બેબી કેર ન્યુબોર્ન હોસ્પિટલમાં શનિવારે રાત્રે લાગેલી આગમાં સાત નવજાત શિશુઓના મોત થયા હતા. આ મામલે અનેક મોટી બેદરકારીઓ સામે આવી રહી છે. પોલીસે આ કેસમાં હોસ્પિટલના માલિક અને ડોક્ટરની ધરપકડ કરી છે.
રાજધાની દિલ્હીની બેબી કેર ન્યુ બોર્ન હોસ્પિટલમાં આગમાં સાત નવજાત શિશુઓના મોત થયા છે. વિવેક વિહાર વિસ્તારમાં બનેલી આ હોસ્પિટલમાં શનિવારે મોડી રાત્રે આગ લાગી હતી. અત્યાર સુધીમાં 5 નવજાત શિશુઓના મૃતદેહ તેમના પરિવારજનોને સોંપવામાં આવ્યા છે.
આ કેસમાં પોલીસે હોસ્પિટલના માલિક ડૉ.નવીન ઘાગી અને ડૉ.આકાશની ધરપકડ કરી છે, જેઓ આગના સમયે ફરજ પર હતા. બંનેને સોમવારે કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવશે.
દર વખતની જેમ આ મામલે પણ બેદરકારી સામે આવી રહી છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે હોસ્પિટલમાં ન તો લાયકાત ધરાવતા ડૉક્ટર હતા અને ન તો ફાયર વિભાગ તરફથી ક્લિયરન્સ લેવામાં આવ્યું હતું. જો કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં દિલ્હીમાં આગની ઘટનાઓ ઝડપથી વધી છે. આંકડાઓ અનુસાર છેલ્લા બે વર્ષમાં દિલ્હીની 66 હોસ્પિટલોમાં આગની ઘટનાઓ નોંધાઈ છે. 2022માં આગની 30 ઘટનાઓ અને 203માં હોસ્પિટલમાં 36 આગની ઘટનાઓ બની હતી.
આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં દિલ્હીની લોકનાયક હોસ્પિટલના ઈમરજન્સી વોર્ડમાં આગ લાગી હતી. આ અકસ્માતમાં 50 લોકોનો આબાદ બચાવ થયો હતો. સદનસીબે આ અકસ્માતમાં કોઈ જાનહાની કે જાનહાનિ થઈ ન હતી
ગયા વર્ષે જૂનમાં અમેરિકાની નેશનલ લાઇબ્રેરી ઑફ મેડિસિનમાં એક જર્નલ પ્રકાશિત થયું હતું. આ જર્નલમાં ભારતની હોસ્પિટલોમાં આગ લાગવાની ઘટનાઓ અને તેના કારણો જણાવવામાં આવ્યા હતા. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે સરકારી અને ખાનગી હોસ્પિટલોમાં લગભગ સમાન સંખ્યામાં આગની ઘટનાઓ બની હતી.
આ અભ્યાસમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે જો બેદરકારી ન દાખવવામાં આવે તો હોસ્પિટલમાં આગ લાગવાની ઘટનાઓને રોકી શકાય છે.
એવો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે હોસ્પિટલોએ ફાયર વિભાગ અને વિવિધ નિયામકો પાસેથી મંજૂરી લેવી પડે છે, પરંતુ આમાં બેદરકારી દાખવવામાં આવે છે. જેમાં બિકાનેરમાં પ્રિન્સ બિજય સિંહ મેમોરિયલ મેન્સ હોસ્પિટલમાં લાગેલી આગનું ઉદાહરણ આપવામાં આવ્યું છે. 2013માં આ હોસ્પિટલમાં શોર્ટ સર્કિટના કારણે આગ લાગી હતી. રિપોર્ટ અનુસાર, વાયરો ઘણા જૂના થઈ ગયા હતા અને તેના પર ભાર વધી રહ્યો હતો.
તેમાં કોલકાતાની AMRI હોસ્પિટલમાં 2011માં લાગેલી આગનો પણ ઉલ્લેખ છે. આ અકસ્માતમાં 93 લોકોના મોત થયા હતા.
તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે હોસ્પિટલના ઉપરના ભોંયરામાં ગેરકાયદેસર રીતે જ્વલનશીલ સામગ્રીનો સંગ્રહ કરવામાં આવ્યો હતો. આ જગ્યા પાર્કિંગ માટે બનાવવામાં આવી હતી. આ હોસ્પિટલમાં યોગ્ય વેન્ટિલેશનની સુવિધા પણ ન હતી અને મોટા ભાગના મૃત્યુ આગ બાદ ધુમાડાના ગોટેગોટાને કારણે થયા હતા.
અભ્યાસમાં એ પણ સામે આવ્યું છે કે ભારતની ઘણી હોસ્પિટલોમાં આગને રોકવા માટેના મૂળભૂત પગલાં પણ નથી. 2016માં જ્યારે પશ્ચિમ બંગાળના મુર્શિદાબાદમાં એક હોસ્પિટલમાં આગ લાગી ત્યારે ઈમરજન્સી ગેટ પણ બંધ કરી દેવામાં આવ્યો હતો. ફાયર એલાર્મ અને લિફ્ટ પણ કામ કરતા ન હતા. એટલું જ નહીં અગ્નિશામક સાધનો પણ નહોતા.
2021 માં, મહારાષ્ટ્રના ભંડારાની જિલ્લા હોસ્પિટલમાં આગમાં 10 નવજાત શિશુઓ મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ ઘટના બાદ રાજ્યની તમામ હોસ્પિટલોનો રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો. તે બહાર આવ્યું છે કે મહારાષ્ટ્રની 484 સરકારી હોસ્પિટલોમાંથી 80% એ ક્યારેય ફાયર સેફ્ટી ઓડિટ કરાવ્યું નથી. અને ભૂતકાળમાં 50% થી ઓછી હોસ્પિટલોએ મોક ડ્રીલ હાથ ધરી હતી. મોટાભાગની હોસ્પિટલોએ ફાયર સેફ્ટી સર્ટિફિકેટ પણ મેળવ્યા ન હતા.
આવા અનેક કિસ્સાઓ પણ પ્રકાશમાં આવ્યા છે, જ્યારે લાયસન્સની મુદત પૂરી થઈ ગઈ હોવા છતાં હોસ્પિટલો સુચારૂ રીતે ચાલતી રહી, જેના કારણે આગની મોટી ઘટનાઓ સામે આવી છે.
હોસ્પિટલોને ડિરેક્ટોરેટ જનરલ ઑફ હેલ્થ સર્વિસિસ (DGHS) તરફથી લાઇસન્સ આપવામાં આવે છે. વિવેક વિહારમાં બનેલી આ બાળ સંભાળ હોસ્પિટલનું લાયસન્સ 31 માર્ચે સમાપ્ત થઈ ગયું હતું. ડીસીપી (શાહદરા) સુરેન્દ્ર ચૌધરીએ કહ્યું કે લાયસન્સ સમાપ્ત થયા બાદ માત્ર પાંચ બેડની હોસ્પિટલ જ ચલાવી શકાય છે, પરંતુ ઘટના સમયે અહીં 12 બાળકોને દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા.
ડીસીપીએ જણાવ્યું કે તપાસ દરમિયાન એવું પણ સામે આવ્યું છે કે આ હોસ્પિટલમાં અયોગ્ય ડોકટરો કામ કરતા હતા અને તેઓ BAMS ડિગ્રી ધરાવતા હોવાથી નવજાત શિશુની સારવાર કરી શકતા ન હતા.
હોસ્પિટલને દિલ્હી ફાયર સર્વિસ ડિપાર્ટમેન્ટ તરફથી ફાયર એનઓસી પણ મળ્યું ન હતું. હોસ્પિટલમાં ઇમરજન્સી એક્ઝિટ નહોતું અને અગ્નિશામક પણ નહોતું.
રાજધાની દિલ્હીમાં આગ લાગવાની ઘટનાઓ અને તેના કારણે મૃત્યુઆંક ઝડપથી વધી રહ્યો છે. એક રિપોર્ટ અનુસાર, 2022 અને 2023માં દિલ્હીની 66 હોસ્પિટલોમાં આગની ઘટનાઓ નોંધાઈ છે. આટલું જ નહીં, આ વર્ષે 1 થી 20 મેની વચ્ચે દિલ્હી ફાયર સર્વિસને આગની ઘટનાઓ સંબંધિત 2,200 થી વધુ કોલ આવ્યા છે.
દિલ્હી ફાયર સર્વિસ ડિપાર્ટમેન્ટના ડેટા અનુસાર, રાજધાનીમાં આગની ઘટનાઓને લગતા કોલ વધ્યા છે. 2022-23માં લગભગ 32 હજાર કોલ આવ્યા હતા. આ ઘટનાઓમાં 1,029 લોકોના મોત થયા છે. અગાઉ 2021-22માં 27,343 ઘટનાઓમાં 591 લોકોના મોત થયા હતા.
હોસ્પિટલ હોય કે અન્ય બિલ્ડીંગ, આગ લાગવાનું સૌથી મોટું કારણ શોર્ટ સર્કિટ છે. નેશનલ ક્રાઈમ રેકોર્ડ બ્યુરો (NCRB)ના ડેટા અનુસાર, 2022માં દેશભરમાં શોર્ટ સર્કિટને કારણે આગની 1,567 ઘટનાઓ બની હતી. આ ઘટનાઓમાં 1,486 લોકો માર્યા ગયા હતા.
આ પણ વાંચો:ચૂંટણી પંચે છઠ્ઠા તબક્કાનાં આંકડા જાહેર કર્યા
આ પણ વાંચો:બંગાળના દરિયાકાંઠે ત્રાટક્યું ‘રેમલ’ વાવાઝોડું; તારાજી સર્જાવાની આશંકા, લાખોને વિસ્થાપિત કરાયાં
આ પણ વાંચો:દિલ્હીના સીએમ અરવિંદ કેજરીવાલે પંજાબમાં કેમ કહ્યું- અમે એક વખત ઓછી રોટલી ખાઈશું
આ પણ વાંચો:106 વર્ષ પહેલા છપાયેલી રૂ. 10ની નોટની રોચક વાર્તા
