5.9 Magnitude Earthquake: દિલ્હી-NCRમાં ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા છે. જમ્મુ-કાશ્મીરમાં પણ ધરતી ધ્રૂજી ગઈ. ત્યાં પણ લોકોએ ભૂકંપના જોરદાર આંચકા અનુભવ્યા છે. આ ભૂકંપની તીવ્રતા 5.9 હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. તેનું કેન્દ્ર અફઘાનિસ્તાનનો હિંદુ કુશ પ્રદેશ રહ્યો છે. જાનમાલના નુકસાનના કોઈ સમાચાર નથી, પરંતુ લોકોમાં ગભરાટનો માહોલ છવાયો છે. આ પહેલા પણ દિલ્હી-NCRમાં ભૂકંપના જોરદાર આંચકા અનુભવાયા છે.
હવે દિલ્હી-NCR ભૂકંપ સંવેદનશીલ વિસ્તાર હેઠળ આવે છે. જો વધુ તીવ્રતાનો ભૂકંપ આવે તો મોટા પાયે વિનાશ થાય, નુકસાનની કલ્પના કરવી પણ મુશ્કેલ છે. નવા વર્ષના દિવસે પણ દેશમાં અલગ-અલગ સમયે ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. 1 જાન્યુઆરીએ, રાત્રે 11:28 વાગ્યે મેઘાલયના નોંગપોહમાં રિક્ટર સ્કેલ પર 3.2ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ આવ્યો. ત્યારે ભૂકંપનું કેન્દ્ર નોંગપોહમાં જમીનથી 10 કિમી દૂર હતું. અગાઉ 27-28 ડિસેમ્બરની રાત્રે અઢી કલાકની અંદર ઉત્તરાખંડના ઉત્તરકાશીથી નેપાળ સુધી ભૂકંપના અનેક આંચકા અનુભવાયા હતા. ભૂકંપનો પ્રથમ આંચકો નેપાળના બાગલુંગ જિલ્લામાં અનુભવાયો હતો. ત્યારબાદ ભૂકંપનો બીજો આંચકો ઢુંગાની આસપાસ અનુભવાયો હતો. રિક્ટર સ્કેલ પર તેની તીવ્રતા 5.3 માપવામાં આવી હતી.
અહીં એ સમજવું જરૂરી છે કે બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ (BIS) એ સમગ્ર દેશને પાંચ ભૂકંપ ઝોનમાં વિભાજિત કર્યો છે. દેશનો 59 ટકા હિસ્સો ભૂકંપના જોખમના ક્ષેત્રમાં છે. પાંચમો ઝોન દેશમાં સૌથી ખતરનાક અને સક્રિય માનવામાં આવે છે. આ ઝોનમાં આવતા રાજ્યો અને વિસ્તારોમાં વિનાશની સંભાવના મહત્તમ છે. પાંચમા ઝોનમાં દેશના કુલ પ્લોટનો 11 ટકા હિસ્સો આવે છે. ચોથા ઝોનમાં 18 ટકા અને ત્રીજા અને બીજા ઝોનમાં 30 ટકા. ઝોન 4 અને 5 વિસ્તારો સૌથી વધુ જોખમમાં છે.
પ્રથમ પ્રકારનો ધરતીકંપ પ્રેરિત ધરતીકંપ છે. એટલે કે આવા ધરતીકંપો કે જે માનવીય પ્રવૃત્તિઓને કારણે ઉદ્ભવે છે. જેમ કે ટનલ ખોદવી, પાણીના સ્ત્રોતને ભરવા અથવા કોઈપણ પ્રકારના મોટા ભૌગોલિક અથવા ભૂઉષ્મીય પ્રોજેક્ટ્સ બનાવવા. ડેમના નિર્માણને કારણે પણ ભૂકંપ આવે છે. બીજો જ્વાળામુખી ધરતીકંપ છે, એટલે કે તે ધરતીકંપો જે જ્વાળામુખી ફાટ્યા પહેલા, દરમિયાન અથવા પછી થાય છે. આ ધરતીકંપો ગરમ લાવા અને તેની સપાટીની નીચે વહેવાને કારણે થાય છે. ત્રીજો છે સંકુચિત ધરતીકંપ, એટલે કે નાના ભૂકંપના આંચકા જે જમીનની અંદર રહેલી ગુફાઓ અને ટનલ તૂટવાને કારણે રચાય છે. તેઓ જમીનની અંદર થતા નાના વિસ્ફોટોને કારણે પણ આવે છે. ચોથો વિસ્ફોટ ધરતીકંપ છે. આ પ્રકારના ભૂકંપના આંચકા કોઈપણ પરમાણુ વિસ્ફોટ કે રાસાયણિક વિસ્ફોટને કારણે ઉત્પન્ન થાય છે.
આ પણ વાંચો: Viral Video/પૂજા ભટ્ટે પઠાણના વિરોધનો વીડિયો શેર કર્યો, જણાવ્યું તોફાનો અને વિરોધમાં તફાવત
