ઝારખંડના રાજકીય ગલિયારામાં મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેનની ખુરશીને લઈને ચર્ચાઓ તેજ થઈ ગઈ છે. માનવામાં આવે છે કે ઓફિસ ઓફ પ્રોફિટ કેસમાં મુખ્યમંત્રી સોરેનનું ધારાસભ્ય પદ રદ્દ થવા જઈ રહયું છે. વાસ્તવમાં ચૂંટણી પંચે આ મામલે ઝારખંડના રાજ્યપાલ રમેશ બૈસને રિપોર્ટ સોંપ્યો છે. તેને ટાંકીને કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ચૂંટણી પંચે સીએમ સોરેનની વિધાનસભા પદ રદ કરવાની સ્ક્રિપ્ટને અંતિમ સ્વરૂપ આપી દીધું છે. ચૂંટણી પંચના આ રિપોર્ટ પરથી રાજ્યપાલ હવેથી થોડી જ વારમાં પડદો ઉઠાવી શકે છે. દરમિયાન ઝારખંડના સીએમઓએ સોરેન સાથે જોડાયેલા સમાચારોને નકારી કાઢ્યા છે.
રાજ્યપાલ રમેશ બૈસ દિલ્હીથી રાંચી પહોંચી ગયા છે. “હું હજુ સુધી કોઈ ઓર્ડર વિશે કંઈ જાણતો નથી,” તેણે કહ્યું. હું સારવાર માટે એઈમ્સમાં ગયો હતો, રાજભવન પહોંચ્યા પછી જ કંઈક કહી શકીશ.
મુખ્યપ્રધાન હેમંત સોરેન પર ચૂંટણી પંચનો સીલબંધ નિર્ણય ઓફિસ ઑફ પ્રોફિટ કેસ જે રાજભવન પહોંચ્યો છે. નિર્ણય પહેલા એડવોકેટ જનરલ રાજીવ રંજન ઝારખંડના ઘણા મંત્રીઓ અને ધારાસભ્યો સાથે પણ મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેનના ઘરે પહોંચી ગયા છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સોરેન ખુરશી છોડતાની સાથે જ ઝારખંડમાં રાજકીય સંકટ સર્જાશે. સરકાર પડી જવાની પણ શક્યતાઓ વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે. જો કે, પાર્ટીના પ્રવક્તા સુપ્રિયો ભટ્ટાચાર્યએ આ મામલે કહ્યું, ‘સરકાર પર કોઈ સંકટ નથી. રાજ્યમાં જ્યારથી ગઠબંધન સરકાર બની છે ત્યારથી ભાજપ સરકારને તોડવાના પ્રયાસમાં દરરોજ કંઈકને કંઈક કરી રહી છે.
ભટ્ટાચાર્યએ કહ્યું, “શનિવારે બોલાવવામાં આવેલી યુપીએની બેઠક દુષ્કાળના મુદ્દા પર છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ગઠબંધન સરકાર રાજ્યમાં સોરેનના વિકલ્પ પર ચર્ચા કરી રહી છે. માનવામાં આવે છે કે સીએમ પદ સોરેન પરિવાર પાસે જ રહેશે. એવી ચર્ચા છે કે સોરેન સીએમ પદ માટે તેમની પત્ની કલ્પનાનું નામ આગળ કરી શકે છે.
હવે આગળ શુંઃ મુખ્યમંત્રીની સદસ્યતા છીનવાઈ જશે તો શું થશે, કોણ હશે સીએમની રેસમાં?
ઝારખંડના મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેનની વિધાનસભાની સદસ્યતા જોખમમાં છે. વાસ્તવમાં રાજ્યપાલે હેમંત સોરેન લાભના પદ પર હોવાના મામલે ચૂંટણી પંચનો અભિપ્રાય માંગ્યો હતો. આ મામલે હેમંત સોરેનનો પક્ષ જાણ્યા બાદ ચૂંટણી પંચે પોતાનો અભિપ્રાય રાજ્યપાલને મોકલી આપ્યો છે. અહેવાલોમાં દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે પંચે રાજ્યપાલને મુખ્યમંત્રીની વિધાનસભા સદસ્યતા રદ કરવાની ભલામણ કરી છે. જો આમ થશે તો ઝારખંડમાં મોટું રાજકીય સંકટ ઊભું થઈ શકે છે.
શું છે સમગ્ર મામલો? હેમંત સોરેન પર શું છે આરોપ? શું સોરેનની સદસ્યતા જતી રહેશે? જો સોરેનની સદસ્યતા જતી રહેશે તો ઝારખંડ સરકારનું શું થશે? જેએમએમના નવા નેતા તરીકે હેમંત સોરેનનું સ્થાન કોણ લઈ શકે? સોરેન પરિવારની બહારના કયા નેતાઓ મુખ્યમંત્રી પદના દાવેદાર છે? આવો જાણીએ…
શું છે મામલો?
ઝારખંડના મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેન પર મુખ્યમંત્રી પદનો દુરુપયોગ કરવાનો આરોપ છે. આ મામલે જ ઝારખંડના રાજ્યપાલે સોરેનની વિધાનસભા સદસ્યતા રદ કરવા અંગે ચૂંટણી પંચનો અભિપ્રાય માંગ્યો હતો. ગુરુવારે ચૂંટણી પંચે આ સંબંધમાં પોતાનો રિપોર્ટ મોકલ્યો હતો. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, પંચે રાજ્યપાલને સોરેનની સભ્યપદ રદ કરવાની ભલામણ કરી છે. સોરેન પર આરોપ છે કે તેઓ જ્યારે મુખ્યમંત્રી હતા ત્યારે તેમના નામ પર માઈનિંગ લીઝ લીધી હતી.
તો શું સોરેનની સદસ્યતા જઈ શકે?
મુખ્યમંત્રીના કાર્યાલયમાં હોય ત્યારે આવું કરવું એ લોક પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમની કલમ 9(A) હેઠળ ગંભીર બાબત છે. જો ચૂંટણી પંચને આરોપોમાં સત્યતા જણાય તો હેમંત સોરેનનું સભ્યપદ જતું થઈ શકે છે. એટલું જ નહીં, ભ્રષ્ટાચારના મામલામાં મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેન પર પાંચ વર્ષ માટે ચૂંટણી લડવા પર પ્રતિબંધ પણ લગાવી શકાય છે.
જો સોરેનની સદસ્યતા છીનવાઈ જશે તો ઝારખંડમાં શું થશે?
જો હેમંત સોરેન વિધાનસભાની સદસ્યતા ગુમાવશે તો તેમણે મુખ્યમંત્રીની ખુરશી છોડવી પડશે. રાજ્યમાં નવી સરકાર બનશે. હેમંત સોરેનની પાર્ટી ઝારખંડ મુક્તિ મોરચા (જેએમએમ)ના ધારાસભ્યોએ તેમના નવા નેતાની પસંદગી કરવી પડશે. વિધાયક દળના નવા નેતા રાજ્યના આગામી મુખ્યમંત્રી બની શકે છે. રાજ્યમાં JMM, કોંગ્રેસ, RJD, NCPની ગઠબંધન સરકાર છે. આવી સ્થિતિમાં જેએમએમને નવા નેતા માટે તેના સહયોગી દળો સાથે પણ વાત કરવી પડશે. આમાં પણ સૌથી મોટા સહયોગી કોંગ્રેસનો અભિપ્રાય સૌથી મહત્વનો રહેશે.
જેએમએમના નવા નેતા તરીકે હેમંત સોરેનનું સ્થાન કોણ લઈ શકે?
થોડા દિવસો પહેલા બીજેપી સાંસદ નિશિકાંત દુબેએ દાવો કર્યો હતો કે હેમંત તેમની પત્ની કલ્પના સોરેનને મુખ્યમંત્રી બનાવી શકે છે. સોરેન પાસે ઉપલબ્ધ વિકલ્પોમાં આની શક્યતા પણ ઘણી વધારે જણાવવામાં આવી રહી છે. હકીકતમાં હેમંતની સાથે તેના ભાઈ બસંત સોરેન પર પણ ગેરલાયકાતની તલવાર લટકી રહી છે. સાથે જ તેમના પિતા શિબુ સોરેન પણ રાજ્યના મુખ્યમંત્રી રહી ચૂક્યા છે. શિબુ સોરેન સામે પણ ઘણા કેસ ચાલી રહ્યા છે. આ ઉપરાંત તેમની તબિયત પણ ખરાબ છે. માતા રૂપી સોરેનની ઉંમર અને નાદુરસ્ત તબિયતને કારણે તેમની આ પદ માટે પસંદગી થવાની શક્યતાઓ ઘણી ઓછી છે. આવી સ્થિતિમાં હેમંત સોરેન પાસે પરિવારમાં માત્ર બે જ વિકલ્પ બચ્યા છે. તેમની પત્ની કલ્પના સોરેન અને તેમની ભાભી દુર્ગા સોરેન. હેમંત સીતા સોરેન કરતાં કલ્પના પર વધુ વિશ્વાસ કરી શકે છે.
જો કે આ માટે તેમના પક્ષમાં સર્વસંમતિ બનવી પડશે. કલ્પનાને મુખ્યમંત્રી બનાવીને પાર્ટીના વરિષ્ઠ નેતાઓ બળવો કરી શકે છે. આટલું જ નહીં તેમની ધારાસભ્ય ભાભી સીતા સોરેન પણ બળવાખોર બની શકે છે. સાથે જ વિપક્ષ કલ્પના સોરેનના નામે રજિસ્ટર્ડ જમીન ખરીદવાનો મુદ્દો ઉઠાવીને કલ્પનાની મુશ્કેલીઓ વધારી શકે છે.
પરિવારની બહારનો ચહેરો કોણ હોઈ શકે?
સોરેન પરિવારની બહાર જે નામોની ચર્ચા થઈ રહી છે તેમાં હેમંત સરકારના બે મંત્રીઓના નામ મોખરે છે. પરિવહન મંત્રી ચંપાઈ સોરેન અને મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રી જોબા માંઝીના નામ મોખરે છે. બંને હેમંત સોરેનના મહત્વના લોકોમાં સામેલ છે. બંનેએ લાંબા સમયથી શિબુ સોરેન સાથે કામ કર્યું છે. જો હેમંત સોરેન પરિવારની બહારના સભ્યની પસંદગી કરે છે તો આ બંનેનો દાવો સૌથી મજબૂત હોવાનું કહેવાય છે.
ભાજપે કહ્યું – મધ્યસત્ર ચૂંટણી થવી જોઈએ
બીજેપી સાંસદ નિશિકાંત દુબેએ કહ્યું કે ઝારખંડના સીએમ હેમંત સોરેને નૈતિક ધોરણે મધ્યસત્ર ચૂંટણી તરફ આગળ વધવું જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે, ભાજપની માંગ છે કે વિધાનસભા ભંગ કરીને તમામ 81 બેઠકો પર ચૂંટણી યોજવી જોઈએ.
શું છે મામલો ?
વાસ્તવમાં, હેમંત સોરેન પર આરોપ છે કે તેઓ જ્યારે ઝારખંડના સીએમ હતા ત્યારે તેમને અને તેમના ભાઈને માઈનિંગ લીઝ આપી હતી. તે સમયે હેમંત સોરેન પાસે ખાણ મંત્રાલય પણ હતું. EDએ તાજેતરમાં માઇનિંગ સેક્રેટરી પૂજા સિંઘલની મની લોન્ડરિંગ કેસમાં ધરપકડ કરી હતી, પૂજાએ જ માઇનિંગ લાઇસન્સ જારી કર્યું હતું.
Iran Salt Mountains/ મીઠું રંગીન પણ હોય છે, જુઓ ઈરાનના સોલ્ટ પર્વતોની તસવીરો
