બેન્ગલુંરું: ભારતીય અમેરિકન દંપતી ભરત દેસાઈ અને નિરજા સેઠીએ પોતાની આઈટી (IT) સર્વિસ કંપની ‘સિન્ટેલ’ને 3.4 અરબ ડોલરમાં ફ્રાંસની મોટી આઈટી કંપની ‘એટોસ’ને વેચી દીધી છે. બંનેએ આ કંપનીમાં પોતાની ૫૭ ટકા ભાગીદારી રાખી છે. જેનો મતલબ છે કે, તેમને આ સોદાથી આશરે બે અરબ ડોલર મળશે.
કેન્યામાં જન્મેલા ભરત દેસાઈ મોમ્બાસા અને અમદાવાદમાં મોટા થયા છે અને તેમણે બોમ્બે આઈઆઈટીમાંથી ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયરિંગ કર્યું છે. એમબીએ માટે મિશિગન યુનિવર્સિટી જતાં પૂર્વે ભરત દેસાઈએ ટીસીએસમાં થોડો સમય કામ કર્યું હતું. અહિયાં ૧૯૮૦માં તેમને નિરજા સેઠી મળ્યાં હતાં. અભ્યાસ દરમિયાન જ બંનેએ એક કંપની શરુ કરવાનો નિર્ણય કર્યો હતો અને તેના પછી બંનેએ લગ્ન કરી લીધા હતા જે ટીસીએસની પદ્ધતિ મુજબ મોડેલિંગની કેટલીક રીતે કર્યા હતા.
2,૦૦૦ મિલિયન ડોલરની સાથે શરુ કરેલી ‘સિન્ટેલ’ કંપનીએ વર્ષ ૨૦૧૭માં ૯૨૩ મિલિયન ડોલરની આવક મેળવી હતી. ‘સિન્ટેલ’ કંપનીએ પોતાના પહેલાં વર્ષમાં 30,૦૦૦ મિલિયન ડોલરની રકમ કમાઈ હતી અને ૧૯૮૨માં જયારે તેને જનરલ મોટર્સની સાથે ક્લાઈન્ટ તરીકે હસ્તાક્ષર કર્યા પછી તેને પ્રોત્સાહન મળ્યું હતું.
‘સિન્ટેલ’ ટેકનિકલ દિગ્ગજોની ઉંચાઈઓ સુધી પહોંચવામાં અસફળ રહ્યું
વર્ષ-૨૦૧૩માં નવી દિલ્હીમાં એક ઉદ્યોગસાહસિક કાર્યક્રમમાં ભરત દેસાઈએ કહ્યું હતું કે, હું હંમેશા પોતાના વ્યવસાયનું સંચાલન કરવા માંગું છું. હું એક ભયાનક કર્મચારી હતો અને બીજા કોઈના શાસનથી હું જીવી શકતો ન હતો. જેથી સૌથી સારો માર્ગ એ હતો કે હું પોતાની કંપની શરુ કરવાનો હતો. મારી પત્ની મારી કંપનીના બોર્ડની સદસ્ય છે. દેસાઈએ કહ્યું હતું કે, તેમને જાણ હતી કે આઈટી સર્વિસ ઉદ્યોગ મહત્વપૂર્ણ રીતે વધશે અને યોગ્ય પગલાંની સાથે અમે સમગ્ર વિકાસને આગળ વધારી શકે છે.
‘સિન્ટેલ’ પ્રારંભમાં આઈટી સ્ટાફિંગ કંપની હતી, પરંતુ ત્યાર પછી આઈટી અનુપ્રયોગ (એપ્લિકેશન) સર્વિસ પૂરી પાડનારી પેઢી તરીકે વિકસિત થઈ. આ જ તે સમય હતો જયારે તેમણે પોતાના ભારતના વિકાસ કેન્દ્ર પણ શરુ કર્યા હતા. ૧૯૯૭માં આ નાસ્ડેકમાં સૂચીબદ્ધ (લિસ્ટેડ) થઈ હતી અને તેના પછીના વર્ષે આ બિજનેસ વીકની ‘હોટ ગ્રોથ કંપનીઓ’માં ૭૦માં સ્થાન પર ઉભી હતી અને ફોર્બ્સની ૨૦૦ બેસ્ટ નાની કંપનીઓમાં અમેરિકામાં નંબર બે ઉપર હતી.
કંપનીની શેર કિંમત ડોટકોમ બસ્ટમાં પડી ગઈ હતી, પરંતુ ફરી ગુલાબ, ઉદ્યોગના વલણોની સાથે ઉતાર-ચઢાવની સાથે વધી. ૨૦૧૬ના અંતમાં એક જોરદાર મંદી આવી હતી જેણે દેસાઈ અને સેઠીને અરબપતિના રેન્કમાંથી હટાવી દીધા હતા. પરંતુ ગત વર્ષના માર્ચ માસ પછી તેમના શેર્સ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. જે આંશિક રીતે એટોસ દ્વારા ચૂકવાયેલી કિંમત દર્શાવે છે.
જયારે દેસાઈ અને નિરજા સેઠી એક અસાધારણ સફળતાની વાર્તા છે, ‘સિન્ટેલ’ આ સમય દરમિયાન અગ્રણી ભારતીય આઈટી કંપનીઓના રસ્તામાં ઘણા વૃદ્ધિ નથી કરી શકી. ઇન્ફોસિસએ ‘સિન્ટેલ’ના એક વર્ષ પછી જ શરૂઆત કરી હતી અને આજે આવકમાં ‘સિન્ટેલ’ ૧૦ અરબ ડોલરથી વધુનો વેપાર કરી રહી છે. વાસ્તવમાં ફક્ત ત્રણ આઈટી સર્વિસ કંપનીઓ જેનપેક્ટ, ટેક મહિન્દ્રા અને એનવાઈએસઈ-સૂચીબદ્ધ એડમએ વર્ષ-૨૦૦૬માં કોગ્નિજેટને સીમાચિહ્ન સુધી પહોંચ્યા પછી કાર્બનિક રીતે 1 બિલિયન આવકની સિદ્ધિને પ્રાપ્ત કરી હતી.
