અર્થવ્યવસ્થા (Economy) ના મોરચે સારા સમાચાર છે. GST બાદ ફોરેક્સ રિઝર્વમાં સરકારના ખિસ્સા પણ ભરાઈ ગયા છે. એપ્રિલમાં જીએસટી કલેક્શન રેકોર્ડ સ્તરે રહ્યું હતું. એપ્રિલના છેલ્લા સપ્તાહમાં ફોરેક્સ રિઝર્વ (Forex Reserve) મોરચે ભારતને ફરીથી સારા સમાચાર મળ્યા. 28 એપ્રિલના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન ભારતનું વિદેશી મુદ્રા ભંડાર $4.532 બિલિયન વધીને $588.780 બિલિયન પર પહોંચી ગયું છે. આ સાથે તેની વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 10 મહિનાની ટોચે પહોંચી ગયો છે. બીજી તરફ પાડોશી દેશ પાકિસ્તાનમાં વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં (Foreign exchange reserves) ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.
એપ્રિલનું છેલ્લું સપ્તાહ કેટલીક રીતે સારું રહ્યું. આ દરમિયાન આપણા વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં (ફોરેક્સ રિઝર્વ) ઘણો વધારો થયો. 28 એપ્રિલે પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન ભારતના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં $4.532 બિલિયનનો વધારો થયો છે. માત્ર એક સપ્તાહ અગાઉ, તેનો અર્થ એ કે 21 એપ્રિલે પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન તેમાં $2.16 બિલિયનનો ઘટાડો થયો હતો. હવે તેની વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત વધીને $588.780 બિલિયન થઈ ગઈ છે. આ અઠવાડિયે પાકિસ્તાનના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં ઘટાડો થયો છે. 28 એપ્રિલના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં $5.6 મિલિયનનો ઘટાડો થયો છે. હવે માત્ર $4.457 બિલિયનનું અનામત બચ્યું છે.
ભારતના ડોલરના ભંડારમાં મજબૂત વધારો
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા આંકડા અનુસાર, 28 એપ્રિલે પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન તેના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં $4.532 બિલિયનનો મજબૂત વધારો થયો છે. આ સાથે હવે તેનું વિદેશી મુદ્રા ભંડાર $588.780 બિલિયન પર પહોંચી ગયું છે. અગાઉ, 21 એપ્રિલ, 2023 ના રોજ સમાપ્ત થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન, તેના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં $ 2.16 બિલિયનનો ઘટાડો થયો હતો. તેના એક સપ્તાહ પહેલા $1.567 બિલિયનનો વધારો થયો હતો. ઑક્ટોબર 2021માં ભારતનું વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર $645 બિલિયનની સર્વકાલીન ટોચે પહોંચી ગયું હતું.
ફોરેન કરન્સી એસેટ્સમાં પણ વધારો થયો છે
જો આપણે રિઝર્વ બેન્કના સાપ્તાહિક ડેટા પર નજર કરીએ તો 28 એપ્રિલ 2023 ના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન તેની ફોરેન કરન્સી એસેટમાં પણ વધારો થયો છે. સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહ દરમિયાન તે $4.99 બિલિયન વધીને $519.48 બિલિયન પર પહોંચી ગયું છે. આના એક સપ્તાહ પહેલા તેમાં 2.146 અબજ ડોલરનો ઘટાડો થયો હતો. પછી તે ઘટીને $514.489 બિલિયન થઈ ગયું. નોંધનીય છે કે વિદેશી ચલણ અસ્કયામતો (FCAs) કુલ વિદેશી વિનિમય અનામતનો નોંધપાત્ર ભાગ બનાવે છે. ડૉલરમાં વ્યક્ત, વિદેશી ચલણ અસ્કયામતોમાં યુરો (Euro) , પાઉન્ડ (Pound) અને યેન (Yen) જેવી બિન-યુએસ કરન્સીમાં અસરોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
ગોલ્ડ રિઝર્વ ઘટ્યું
28 એપ્રિલના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન દેશના સોનાના (Gold) ભંડારના મૂલ્યમાં ઘટાડો થયો હતો. રિપોર્ટિંગ સપ્તાહ દરમિયાન, તે $494 મિલિયન ઘટીને $45.65 બિલિયન થઈ ગયું છે. આના એક સપ્તાહ પહેલા પણ 24 મિલિયન ડોલરનો ઘટાડો થયો હતો. જ્યારે તેનો સોનાનો ભંડાર ઘટીને 46.151 અબજ ડોલર થયો હતો.
SDR વધ્યો
રિઝર્વ બેંકના ડેટા અનુસાર, છેલ્લા સપ્તાહ દરમિયાન ભારતના સ્પેશિયલ ડ્રોઈંગ રાઈટ્સ અથવા સ્પેશિયલ ડ્રોઈંગ રાઈટ્સ (SDR)માં વધારો થયો છે. સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહ દરમિયાન તે $35 મિલિયન ઘટીને $18.466 બિલિયન થયું છે. અગાઉના સપ્તાહ દરમિયાન પણ તેમાં $19 મિલિયનનો વધારો થયો હતો. જો કે, સમીક્ષા હેઠળના સપ્તાહ દરમિયાન ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) પાસેની દેશની અનામત $40 મિલિયન ઘટીને $5.172 બિલિયન થઈ છે.
પાકિસ્તાનમાં ડૉલર રિઝર્વમાં ઘટાડો થયો છે
પાકિસ્તાનની (Pakistan) આર્થિક સ્થિતિની વાત કરીએ તો અત્યારે ગરીબ જેવી સ્થિતિ છે. 28 એપ્રિલના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં $5.6 મિલિયનનો ઘટાડો થયો હતો. આ સાથે, હવે માત્ર $4.457 બિલિયન વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત છે. અગાઉ, તેનો અર્થ એ હતો કે 20 એપ્રિલ, 2023 ના રોજ સમાપ્ત થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન, વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં $ 303 મિલિયનનો વધારો થયો હતો.
શ્રીલંકા તરફથી સારા સમાચાર
દરમિયાન, દેવાથી ડૂબી ગયેલી શ્રીલંકા (Srilanka) માટે સારા સમાચાર છે. આ વર્ષે માર્ચમાં દેશની વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત વધીને $2.69 બિલિયન થઈ ગઈ છે. એક વર્ષ અગાઉના આ જ મહિનામાં વિદેશી હૂંડિયામણ (Foreign Exchange) ની અનામત $50 મિલિયન હતી. શ્રીલંકાની સેન્ટ્રલ બેંક દ્વારા શુક્રવારે જારી કરવામાં આવેલ ડેટા શ્રીલંકાની અર્થવ્યવસ્થામાં સુધારાના કેટલાક સંકેતો દર્શાવે છે. શ્રીલંકા નાણાકીય મુશ્કેલીમાં છે અને તેના પર કુલ 83.6 બિલિયન ડોલર (Dollar) નું દેવું છે, જેમાંથી બાહ્ય દેવું $42.6 બિલિયન છે જ્યારે સ્થાનિક દેવું $42 બિલિયન છે. શ્રીલંકાએ એપ્રિલ, 2022માં પ્રથમ ડિફોલ્ટની જાહેરાત કરી હતી. 1948માં બ્રિટનથી આઝાદ થયા પછી તે તેની સૌથી ખરાબ આર્થિક કટોકટી હતી. તેના કારણે વિદેશી હૂંડિયામણના ભંડારમાં ઘટાડો થયો હતો અને મોંઘવારી (Inflation) અને ઉત્પાદનોની અછતને કારણે લોકો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા હતા.
