સામાન્ય માણસને ન્યાયતંત્રમાં સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે એમ કહેવું સંપૂર્ણપણે સાચું નથી; સુપ્રીમ કોર્ટના જજનું મોટું નિવેદન

New Delhi/ સામાન્ય માણસને ન્યાયતંત્રમાં સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે એમ કહેવું સંપૂર્ણપણે સાચું નથી; સુપ્રીમ કોર્ટના જજનું મોટું નિવેદન

અદાલતોમાં પેન્ડિંગ 4.50 કરોડથી વધુ કેસોનો ઉલ્લેખ કરતા તેમણે કહ્યું કે જ્યાં સુધી કાનૂની સમુદાય સિસ્ટમમાં તેની ખામીઓ અને ખામીઓને સ્વીકારે નહીં, ત્યાં સુધી સુધારાની કોઈ શક્યતા નથી.

New Delhi : સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ એએસ ઓકાએ બુધવારે જણાવ્યું હતું કે વકીલો અને ન્યાયાધીશો ઘણીવાર ખોટી છાપ ધરાવે છે કે જનતાને કોર્ટમાં સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે. તેમણે 4.50 કરોડથી વધુ પેન્ડિંગ કેસોની વધતી સંખ્યા પર એક કાર્યક્રમમાં વાત કરી અને આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું કે શું એવો દાવો કરી શકાય કે ન્યાય વ્યવસ્થા સામાન્ય લોકોની અપેક્ષાઓ પૂર્ણ કરી છે?

પેન્ડિંગ કેસોનો ઉલ્લેખ કરતા, જસ્ટિસ ઓકાએ કહ્યું કે તેમનો વ્યક્તિગત મત છે કે સામાન્ય માણસને ન્યાયતંત્રની સંસ્થામાં ખૂબ વિશ્વાસ છે એમ કહેવું સંપૂર્ણપણે યોગ્ય નથી. દેશભરની જિલ્લા અદાલતોમાં પેન્ડિંગ 4.50 કરોડથી વધુ કેસોનો ઉલ્લેખ કરતા તેમણે કહ્યું કે જ્યાં સુધી કાનૂની સમુદાય સિસ્ટમમાં તેની ખામીઓ અને ખામીઓને સ્વીકારે નહીં, ત્યાં સુધી સુધારાની કોઈ શક્યતા નથી.

જસ્ટિસ ઓકા બંધારણના 75 વર્ષ પૂર્ણ થવાના પ્રસંગે સુપ્રીમ કોર્ટ એડવોકેટ્સ-ઓન-રેકોર્ડ એસોસિએશન (SCAORA) દ્વારા આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં વ્યાખ્યાન આપી રહ્યા હતા. તેમણે કહ્યું, “જ્યાં સુધી આપણી અદાલતો ગુણવત્તાયુક્ત અને ઝડપી ન્યાય આપવામાં સક્ષમ ન બને ત્યાં સુધી, નાગરિકોને સામાજિક અને આર્થિક ન્યાય આપવા માટે બંધારણ હેઠળ લેવાયેલો સંકલ્પ ક્યારેય પૂર્ણ થઈ શકશે નહીં.” તેમણે કહ્યું કે આ કાનૂની સમુદાય માટે ઉજવણી કરવાનો પ્રસંગ નથી પરંતુ આત્મનિરીક્ષણ કરવાનો અને ન્યાય વિતરણ પ્રણાલીએ ખરેખર ન્યાય આપ્યો છે કે કેમ તે શોધવાનો પ્રસંગ છે.

જસ્ટિસ કહ્યુ કે, “મને હંમેશા આશ્ચર્ય થાય છે કે આટલા બધા કેસોની પેન્ડિંગ સાથે, શું કોઈ ગંભીરતાથી દાવો કરી શકે છે કે આપણે ન્યાય વિતરણ પ્રણાલી પાસેથી સામાન્ય માણસની અપેક્ષાઓ પૂરી કરી શકીએ છીએ? અને આ રીતે ન્યાયતંત્ર અને સામાન્ય માણસ વચ્ચે એક ખાઈ અથવા અલગતા સર્જાઈ છે”, તેમણે કહ્યું કે જસ્ટિસ ઓકાએ કહ્યું કે મોટી સંખ્યામાં પેન્ડિંગ કેસોનો સામનો કરવા માટે કેટલાક કડક પગલાં લેવાની જરૂર છે.

તેમણે કહ્યું કે પરિષદો અને પેનલ ચર્ચાઓ જેવા જાહેર મંચો પર, ચર્ચાઓ ઘણીવાર સુપ્રીમ કોર્ટ અને હાઈકોર્ટ વિશે હોય છે. જિલ્લા અદાલતોને સૌથી મહત્વપૂર્ણ અદાલતો ગણાવતા તેમણે કહ્યું કે તે સામાન્ય માણસની અદાલતો છે. “આ એવી અદાલતો છે જ્યાં સામાન્ય માણસ જઈ શકે છે અને દરવાજો ખટખટાવી શકે છે. બહુ ઓછા લોકો હાઈકોર્ટ કે સુપ્રીમ કોર્ટમાં આવવાનું પરવડી શકે છે અને તેથી… હું મૂળભૂત રીતે આપણા ટ્રાયલ અને જિલ્લા ન્યાયતંત્રના સંદર્ભમાં આ વિષય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા જઈ રહ્યો છું,”