કેરળના ત્રિપુનિથુરા ક્ષેત્રનું શ્રી પૂર્ણનાથરેશ મંદિર આ દિવસોમાં ચર્ચામાં છે. અહીં ભક્તોએ પોતાના પાપનું પ્રાયશ્ચિત કરવા માટે 12 બ્રાહ્મણોના પગ ધોવાની પ્રથા સામે આવી છે. કેરળ હાઈકોર્ટે કોચીન દેવસ્વોમ બોર્ડને નોટિસ મોકલીને આ સંબંધમાં માહિતી માંગી છે. જોકે, મંદિર સમિતિએ આ દાવાને નકારી કાઢ્યા છે.
હાઈકોર્ટની બેંચ સમક્ષ મંદિર સમિતિના વકીલે દલીલ કરી હતી કે 12 બ્રાહ્મણોના પગ ધોવાની વિધિ શ્રદ્ધાળુઓ દ્વારા નહીં પરંતુ થંત્રી (મુખ્ય પૂજારી) દ્વારા કરવામાં આવી હતી. જોકે, બોર્ડે આ મામલે એફિડેવિટ દાખલ કરવા માટે બે અઠવાડિયાનો સમય માંગ્યો છે. કેસની આગામી સુનાવણી 25 ફેબ્રુઆરીએ થશે. 1920 માં, આ મંદિર આગથી નાશ પામ્યું હતું. ત્યારબાદ તત્કાલિન રાજા દ્વારા તેનું પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું.
શું છે આ સમગ્ર મામલો?
કાલકાઝીચુટ્ટુ નામની ધાર્મિક વિધિમાં બ્રાહ્મણોના પગ ધોવા, થંત્રી અથવા અન્ય કોઈ પૂજારી આવે ત્યારે તેમને ખવડાવવા અને પછી જ્યારે તેઓ જાય ત્યારે શાલ અથવા દક્ષિણા અર્પણ કરે છે. આ કામ થંત્રી કે પૂજારી કરે છે, ભક્તોને તે કરવાની છૂટ નથી. ધાર્મિક વિધિઓ વખતે વિવાદ થયો હતો, ત્યારબાદ મંત્રી રાધાકૃષ્ણને કોચીન દેવસ્વોમ બોર્ડના અધ્યક્ષ વી. નંદકુમાર પાસેથી રિપોર્ટ માંગ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે ધાર્મિક વિધિને સમાપ્ત કરવા અંગે નિર્ણય લેતા પહેલા થંત્રી અને અન્ય અધિકારીઓ સાથે ચર્ચા કરવામાં આવશે. તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે ઘણા વર્ષોથી આ ધાર્મિક વિધિ કોચીન દેવસ્વોમ બોર્ડ હેઠળ મંદિરના પ્રસાદની રેટ લિસ્ટમાં સામેલ હતી. મહેમાનોને આવકારવાની આપણી પરંપરા છે, જેમ વરરાજાના પગ ધોવા એ એક સમાન વિધિ છે.
જાણો મંદિર સાથે જોડાયેલી ખાસ વાતો…
1. શ્રી પૂર્ણનાથરેશનું પ્રખ્યાત પ્રાચીન મંદિર એ અગાઉના કોચી રાજ્યના 8 શાહી મંદિરોમાંનું એક છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિર લગભગ 5,000 વર્ષ જૂનું છે. અહીં સંત ગોપાલ મૂર્તિના રૂપમાં ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિ છે. જેનો અર્થ થાય છે બાળકોનો રક્ષક. ભગવાન વિષ્ણુનું વિશિષ્ટ નામ ‘પૂર્ણથરાઈસ’ એ ત્રણ શબ્દોનું સંયોજન છે – પૂર્ણ અર્થ પૂર્ણ, થ્રેયાનો અર્થ ત્રણ અને ઈશાનો અર્થ ભગવાન અથવા જ્ઞાનનો ભગવાન.
2. વર્ષ 1920માં આ પ્રાચીન મંદિર આકસ્મિક રીતે આગમાં બળીને નાશ પામ્યું હતું. કોચી રાજ્યના તત્કાલીન રાજા દ્વારા તેનું પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. બે માળનું ગોપુરમ (વિશાળ મિનારા) એ મંદિરની હાલની કિલ્લેબંધીનો એક ભાગ છે. મંદિરના નિર્માણમાં સોનાનો ઉપયોગ એ સમયના કોચી રાજ્યના રાજવી પરિવારની યાદ અપાવે છે.
3. ભવ્ય અને પરંપરાગત સ્થાપત્ય ઉપરાંત, આ મંદિર વિવિધ તહેવારોની ભવ્ય ઉજવણી માટે પણ પ્રખ્યાત છે. મુસેરી ઉત્સવમ, અથ ચમાયમ, ઓમ્બતંતી ઉત્સવમ, વૃશ્ચિગોત્સવમ, શંકર નારાયણ વિલક્કુ, પરા ઉત્સવમ અને ઉત્તરમ વિલક્કુ જેવા પ્રખ્યાત તહેવારો શ્રી પૂર્ણનાથાયશા મંદિરમાં ઉજવવામાં આવે છે.
4. વૃશ્ચિકોત્સવમ અથવા વૃશ્ચિક ઉત્સવ એ તમામ તહેવારોમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ અને ગૌરવપૂર્ણ છે. આ આઠ દિવસ લાંબો તહેવાર વૃશ્ચિગમના મલયાલમ મહિનામાં ઉજવવામાં આવે છે જે નવેમ્બર-ડિસેમ્બરની વચ્ચે આવે છે. આ ઉત્સવમાં મંદિરના પાંચ આરાધ્ય હાથીઓનો ઉપયોગ મૂર્તિ વાહન યાત્રામાં કરવામાં આવે છે.
5. આ હાથીઓને સુવર્ણ વસ્ત્રો, ઘંટડીઓ અને હારથી શણગારવામાં આવે છે. આ સિવાય શાસ્ત્રોક્ત પદ્ધતિ અનુસાર ઊંચા મંચ પર સોનાનું વાસણ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે, જેનાથી દાતાઓનું સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
Life Management / ફુગ્ગાઓ પર નામ લખીને રૂમમાં મુકવામાં આવ્યા હતા, દરેકને તેમના નામનો બલૂન શોધવાનો હતો પણ
