દરેક વ્યક્તિની કોઈને કોઈ ઈચ્છા હોય છે, કોઈને પૈસાની તો કોઈને પદની. જો આ ઈચ્છાઓ પૂરી થાય તો બીજી ઈચ્છાઓ મનમાં જન્મ લે છે. આ રીતે એક પછી એક નવી ઈચ્છાઓ મનમાં રહે છે કારણ કે ઈચ્છાઓનો કોઈ અંત નથી. જો આપણે સંતોષથી ભરપૂર જીવન જીવવું હોય, તો આપણે જે છે તેમાં આનંદ અનુભવવો પડશે. નહિ તો આખી જીંદગી ઈચ્છાઓ પાછળ દોડીને જતી રહેશે. આજે અમે તમને એક એવી ઘટના જણાવી રહ્યા છીએ, જેનો સાર એ છે કે ઈચ્છાઓ પૂરી કરવી અશક્ય છે.
જ્યારે ફકીરનું વાસણ રાજા ભરી ન શક્યો
એક રાજ્યમાં એક રાજા હતો. દિવસના પ્રથમ ભિખારીની કોઈપણ ઈચ્છા પૂરી કરવાનો તેમનો નિયમ હતો. એક દિવસ રાજા વહેલી સવારે દાન આપવા બહાર આવ્યો. ભિખારીઓની ભારે ભીડ હતી. એક ફકીરે બાદશાહ પાસે ભિક્ષા માંગી હતી. બાદશાહે તેને કહ્યું, “તારે જે જોઈએ તે પૂછ.”
ફકીરે તેનું ભિક્ષાપાત્ર રાજા સામે મુક્યું અને કહ્યું “જરા તેને સોનાના સિક્કાઓથી ભરો.”
બાદશાહે વિચાર્યું, આનાથી સરળ શું હોઈ શકે! પરંતુ જ્યારે તે ભિક્ષા-વાસણમાં સોનાના સિક્કા મૂકવામાં આવ્યા ત્યારે જાણવા મળ્યું કે તે ભરવાનું અશક્ય છે. તે જાદુઈ હતું. તેમાં જેટલા સિક્કા નાખવામાં આવ્યા પાત્ર ખાલી થતું ગયું. !
બાદશાહને ઉદાસ જોઈને ફકીરે કહ્યું, “જો તમે ન ભરી શકો તો મને કહો. હું ખાલી પાત્ર સાથે જ પરત જઈશ! લોકો એટલું જ કહેશે રાજા પોતાનું વચન પાળી શક્યો નથી.
બાદશાહે પોતાનો બધો ખજાનો ખાલી કરી દીધો, તેની પાસે જે કંઈ હતું તે બધું તે વાસણમાં મૂકી દીધું, પણ અદ્ભુત પાત્ર ભરાયું નહિ, પછી બાદશાહે પૂછ્યું, “સાધુ, તમારું પાત્ર સામાન્ય નથી. તેને ભરવાની મારી શક્તિ બહાર છે. શું હું પૂછી શકું કે આ અદ્ભુત પાત્રનું રહસ્ય શું છે?”
ફકીર હસવા લાગ્યો અને બોલ્યો, “કોઈ ખાસ રહસ્ય નથી. આ પાત્ર માનવ મનથી બનેલું છે. શું તમે નથી જાણતા કે મનુષ્યનું મન ક્યારેય ભરાઈ શકતું નથી? તેને પૈસા, પદ, જ્ઞાનથી ભરો – ગમે તે હોય, તે ખાલી રહેશે, કારણ કે તે આ વસ્તુઓથી ભરવા માટે તૈયાર નથી.
આ સત્યને ન જાણવાને કારણે માણસ જેટલુ વધુ મેળવે છે તેટલો તે ગરીબ થતો જાય છે. મનની ઈચ્છાઓ કંઈપણ મેળવીને શાંત થતી નથી. શા માટે? કારણ કે, મન ભગવાનને પામવા માટે બનેલું છે.
તમે શાંતિ માંગો છો?
સંતોષ માંગો છો?
તમારા મનને જીતવા માંગો છો?
“તો તમારી ઈચ્છાને કહેવા દો કે ભગવાન સિવાય મારે કંઈ જોઈતું નથી”.
બોધ
વાર્તાનો સાર એ છે કે આપણી પાસે ગમે તેટલી સંપત્તિ હોય, પરંતુ આપણી ભૂખ અને લોભ ક્યારેય સમાપ્ત થતા નથી. જો આપણે સંતુષ્ટ થવું હોય તો જે મળે તેમાં સંતોષ અનુભવો અને ભગવાનને યાદ કરતા રહો.
