ઘણા લોકો જીવનભર બીજાના દોષો શોધતા રહે છે, પરંતુ પોતાના દોષને જોઈ શકતા નથી. તેઓ સ્વાર્થ અને ગુસ્સાથી ભરેલા હોય છે, આ પછી પણ તેઓ પોતાને નિર્દોષ માને છે. કેટલાક લોકો પગલું-દર-પગલાં એવી ભૂલો કરે છે, જેનાથી બીજા લોકોને નુકસાન થાય છે, પરંતુ તે પછી પણ તેઓ આ બાબતોને સમજી શકતા નથી અને લોકોને નફરત કરતા રહે છે. આજે અમે તમને એક એવી ઘટના વિશે જણાવી રહ્યા છીએ, જેનો સાર એ છે કે પ્રિયજનોની ભૂલોને શોધવી અને સુધારવી એ સૌથી મુશ્કેલ કાર્યોમાંથી એક છે.
જ્યારે રાજાએ મંત્રીઓને 3 મુશ્કેલ કામ પૂછ્યા
એક દેશમાં એક ન્યાયી રાજા હતો. તેઓ વારંવાર તેમના પ્રશ્નો દ્વારા તેમના મંત્રીમંડળની કસોટી કરતા હતા. એકવાર રાજાએ તેના મંત્રીઓને પૂછ્યું, “માણસ માટે સૌથી મુશ્કેલ ત્રણ બાબતો કઈ છે?”
રાજાનો પ્રશ્ન સાંભળ્યા બાદ મંત્રીમંડળમાં થોડીવાર મૌન છવાઈ ગયું, ત્યાર બાદ એક મંત્રીએ જવાબ આપ્યો કે “મહારાજ ટેકરી પર ચઢવું સૌથી મુશ્કેલ છે.” પણ રાજા તેના જવાબથી સંતુષ્ટ ન થયો.
થોડીવાર પછી ફરી એક મંત્રીએ જવાબ આપ્યો કે “પાણી પર ચાલવું અને આગમાં સળગવું સૌથી મુશ્કેલ છે સાહેબ.” રાજાને પણ આ જવાબ ગમ્યો નહિ. આ રીતે બધા મંત્રીઓએ પોતાની બુદ્ધિ પ્રમાણે રાજાને જવાબો આપ્યા, પણ રાજાને એક પણ જવાબ ગમ્યો નહિ.
સાચો જવાબ મળવાથી રાજા દુઃખી થઈ ગયો અને વિચારમાં પડી ગયો. ત્યારે એક મંત્રીએ કહ્યું, “મહારાજ, આપણા રાજ્યમાં એક મહાન વિદ્વાન રહે છે. તે તમારા પ્રશ્નનો જવાબ આપી શકે છે.”
રાજાએ કહ્યું, “ઠીક છે, તેમને અમારા દરબારમાં બોલાવો.”
મંત્રીએ કહ્યું કે “વિદ્વાનને દરબારમાં આમંત્રિત કરવું યોગ્ય નથી, તેથી આપણે જાતે જ તેમની પાસે જવું જોઈએ.”
મંત્રીઓના કહેવાથી રાજા વિદ્વાન પાસે પહોંચ્યા અને કહ્યું, “હે મહાત્મા, તમે મને એવા ત્રણ કામ કહો કે જે કોઈ પણ મનુષ્ય માટે કરવું ખૂબ મુશ્કેલ છે.”
રાજાનો પ્રશ્ન સાંભળીને સંતે હસીને કહ્યું, “હું તમને તમારા પ્રશ્નોના જવાબ આપીશ, પરંતુ તમારે તેમને તમારા જીવનમાં અનુસરવા પડશે.” રાજાએ હા પાડી.
સંતે કહ્યું હતું કે “સંસારના ત્રણ મુશ્કેલ કાર્યો શરીર સાથે નથી પરંતુ મન સાથે સંબંધિત છે. તેમાંથી પ્રથમ નફરતને બદલે પ્રેમ છે. બીજો તમારો સ્વાર્થ અને ગુસ્સો છોડી દેવો અને ત્રીજું તમારી ભૂલ સ્વીકારવાનું છે.
સંતના જવાબથી રાજા સંતુષ્ટ થયો અને તેણે કહ્યું, “હું તમારા કહ્યા પ્રમાણે આ ત્રણ બાબતોને મારા જીવનમાં અમલમાં મૂકવાનો પ્રયત્ન કરીશ.”
નિષ્કર્ષ એ છે કે…
જીવનમાં ઘણા મુશ્કેલ કાર્યો હોય છે, પરંતુ સૌથી મુશ્કેલ કાર્ય તમારી ભૂલોને સમજવું અને તેને સુધારવાનું છે. કોઈને પ્રેમ કરો અને તમારા સ્વાર્થ અને ગુસ્સાને છોડી દો. જે વ્યક્તિ આ ત્રણેય કામ કરી શકે છે, તે હકીકતમાં રાજા જેવું જીવન જીવી શકે છે.
