કેન્દ્ર સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તેને વસ્તી ગણતરીમાં OBC જાતિઓની ગણતરી નહીં કરે. સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરેલા સોગંદનામામાં કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે આવી વસ્તી ગણતરી વ્યવહારુ નથી. આ નીતિ દેશમાં 1951 થી અમલમાં છે. આ વખતે પણ સરકારે તેને ચાલુ રાખવાનો નિર્ણય કર્યો છે. પહેલેથી જ અસ્તિત્વમાં રહેલી નીતિ હેઠળ, આ વખતે પણ માત્ર અનુસૂચિત જાતિ, જનજાતિ, ધાર્મિક અને ભાષાકીય જૂથોની ગણતરી કરવામાં આવશે.
કેન્દ્ર સરકારે મહારાષ્ટ્ર સરકારની અરજીના જવાબમાં આ સોગંદનામું દાખલ કર્યું છે. કોર્ટે વસ્તીના જાતિના ડેટા એકત્ર કરવા અને જાહેર કરવાની માંગ પર કેન્દ્ર પાસેથી જવાબ માંગ્યો હતો. હવે કેન્દ્રીય સામાજિક ન્યાય મંત્રાલયે એક લેખિત જવાબ દાખલ કરીને કહ્યું છે કે પછાત જાતિઓની ગણતરી કરવી વ્યવહારુ રહેશે નહીં. કેન્દ્રએ નિર્દેશ કર્યો છે કે સામાજિક આર્થિક અને જાતિ વસ્તી ગણતરી (SECC) જે 2011 માં કરવામાં આવી હતી તેને OBC ગણતરી ન કહી શકાય.
“જાતિઓની સંખ્યાનો કોઈ અંદાજ લગાવી શકાતો નથી”
મંત્રાલયે જણાવ્યું છે કે 2011 ના SECC નો હેતુ પરિવારોની પછાતતાનું મૂલ્યાંકન કરવાનો હતો. તેના આધારે જ્યારે જાતિની વસ્તીનો અંદાજ લગાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો ત્યારે જાણવા મળ્યું કે લોકોએ લાખો જાતિઓની નોંધણી કરાવી છે. જ્યારે, કેન્દ્ર અને રાજ્યોની ઓબીસી યાદીમાં માત્ર અમુક હજાર જાતિઓ છે. લોકોએ તેમના ગોત્ર, પેટા-જાતિ વગેરેની નોંધણી કરાવી. આમ જાતિઓની સંખ્યાનો અંદાજ લગાવી શકાયો નથી.
એફિડેવિટમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે જાતિઓની જોડણીમાં એટલો ફરક છે કે ઓબીસી કોણ છે અને કોણ નથી તે નક્કી કરવું મુશ્કેલ છે. મહારાષ્ટ્રમાંથી જ ઉદાહરણ આપતા સરકારે કહ્યું છે કે પોવાર ઓબીસી છે, પણ પવાર નથી. એક જ ગામ કે વિસ્તારમાં લોકોએ પોતાની જાતિની જોડણી અલગ રીતે નોંધાવી છે. ઘણી જગ્યાએ સર્વે કરનારાઓએ જુદી જુદી જોડણીઓ લખી છે. આવી સ્થિતિમાં આ સર્વેના આધારે જાતિના ડેટા કાઢવાની કવાયત નકામી સાબિત થઈ.
2022 માં યોજાનારી વસ્તી ગણતરીમાં જાતિઓની ગણતરી કરવાનો ઇનકાર કરતી વખતે, કેન્દ્રએ પણ કહ્યું છે કે તે નીતિ વિષય છે. તેથી, સુપ્રીમ કોર્ટે આ અંગે કોઈ આદેશ આપવો જોઈએ નહીં.
