Cleanliness of Ganga: ગંગા નદીની સ્વચ્છતા જાણવા માટે કેન્દ્ર સરકાર હવે માછલીઓની બે પ્રજાતિઓનો આશરો લેવા જઈ રહી છે. નેશનલ મિશન ફોર ક્લીન ગંગાના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર કેન્દ્ર સરકાર ડોલ્ફિન અને હિલ્સા માછલીના જીવન ચક્રનો અભ્યાસ કરશે જેના દ્વારા પવિત્ર નદીના સ્વાસ્થ્યને જાણી શકાશે. સરકારના જણાવ્યા અનુસાર નેશનલ મિશન ફોર ક્લીન ગંગા (NMCG) ના વૈજ્ઞાનિકો ઔદ્યોગિક સંશોધન પરિષદ અને રાષ્ટ્રીય પર્યાવરણીય એન્જિનિયરિંગ સંશોધન સંસ્થાની મદદથી તેનો અભ્યાસ કરશે. આ અંતર્ગત ડોલ્ફિન, હિલ્સા માછલી અને સૂક્ષ્મ જીવોની વસ્તીનો અભ્યાસ કરવામાં આવશે. જેના પરથી ખબર પડશે કે નદી કેટલી સ્વચ્છ છે.
અશોક કુમાર, ડાયરેક્ટર જનરલ, નેશનલ મિશન ફોર ક્લીન ગંગા (NMCG)એ જણાવ્યું હતું કે આ બાયો-ઇન્ડિકેટર્સ નદીના સ્વાસ્થ્યને સ્થાપિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. તેમણે કહ્યું કે અમે પાણીની ગુણવત્તા સુધારવા માટે NMCG હેઠળ ઘણી પહેલ કરી છે અને અભ્યાસ દ્વારા અમે તપાસ કરવા માંગીએ છીએ કે કેટલો સુધારો થયો છે. કુમારે જણાવ્યું હતું કે સૂક્ષ્મજીવાણુ વિવિધતા પર માનવ હસ્તક્ષેપની અસર અને ગંગા નદીમાં હાજર ઇ. કોલીની ઉત્પત્તિનો પણ અભ્યાસ કરવામાં આવશે. વરિષ્ઠ અધિકારીએ કહ્યું કે આ અભ્યાસ સ્વચ્છ ગંગા માટે રાષ્ટ્રીય મિશન દ્વારા ગંગા નદી પર કરવામાં આવતા અભ્યાસ અને સંશોધનના સંગ્રહનો એક ભાગ છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે ગંગા નદી સંબંધિત વિષયો પર સંશોધન, નીતિ અને જ્ઞાન વ્યવસ્થાપન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.
અભ્યાસમાંથી કેવી રીતે જાણવું?
NMCG અનુસાર હિલ્સા અને ડોલ્ફિન માછલીઓની હાલની વસ્તી અને ભૂતકાળની વસ્તીમાં સરખામણી કરવામાં આવશે. વસ્તીમાં વધારો થયો છે તો ખબર પડશે કે ગંગા કેટલી સ્વચ્છ બની છે. જો વસ્તીમાં ઘટાડો થયો છે તો તેનો અર્થ એ છે કે ગંગા હજી એટલી સ્વચ્છ થઈ નથી. કુમારે જણાવ્યું હતું કે એનએમસીજી અને સેન્ટ્રલ ઇનલેન્ડ ફિશરીઝ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના પ્રયાસોને કારણે માછલીઓની વસ્તીમાં વધારો થવાથી આજીવિકા તેમજ નદીના ડોલ્ફિન, મગર, કાચબા અને ગંગાના પક્ષીઓ જેવા ઉચ્ચ જળચર જૈવવિવિધતાના શિકાર આધારમાં સુધારો થશે.
કુમારે જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા ચાર વર્ષમાં નદીમાંથી લગભગ 190 માછલીઓની પ્રજાતિઓ નોંધવામાં આવી છે જે નદી કિનારે રહેતા માછીમારોને આજીવિકા અને આર્થિક સ્થિરતા પૂરી પાડે છે. ગંગા નદી અને તેના તટપ્રદેશને વિશ્વમાં સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતું માનવામાં આવે છે, અને વિશાળ જૈવવિવિધતાને પોષે છે.
આ પણ વાંચો: રાજનીતિ/ 2022 વિધાનસભા ચુંટણી માટે BJP સામાજિક સ્તરે કઈ દિશામાં આગળ ચાલી રહી છે?
