ઓસ્ટ્રેલિયાના પડોશી દેશ સોલોમન ટાપુઓની રાજધાની હોનિયારામાં સતત ત્રીજા દિવસે રમખાણો ચાલુ રહ્યા હતા. હિંસાને કારણે ઓસ્ટ્રેલિયાએ ઝડપથી દેશમાં સેના તૈનાત કરી છે.
સોલોમન ટાપુઓની રાજધાની હોનિયારાના ચાઇનાટાઉનમાં ગુરુવારે હજારો લોકોએ કુહાડીઓ અને છરીઓ સાથે કૂચ કરી હતી. હિંસા કરનારા આ લોકો પોઈન્ટ ક્રુઝ અને અન્ય માર્કેટમાં પણ ગયા હતા. ચાઇનાટાઉનમાં એક વેરહાઉસમાં આગ લાગી હતી. આ આગના કારણે મોટો વિસ્ફોટ થયો હતો જેના કારણે લોકોમાં ગભરાટ ફેલાઈ ગયો હતો.
છેલ્લા બે દિવસથી થયેલી આગચંપીને કારણે આકાશ હજુ પણ ધુમાડાથી ઢંકાયેલું હોવાથી તમાકુના ગોડાઉનમાં આગ લાગી હોવાના અહેવાલો છે. સોલોમન ટાપુઓ પર ઘણા દિવસોથી હિંસક સરકાર વિરોધી દેખાવો થઈ રહ્યા છે.
સોલોમન ટાપુઓની રાજધાની હોનિયારાના ચાઇનાટાઉનમાં હજારો લોકોએ કુહાડીઓ અને છરીઓ સાથે કૂચ કરી હતી. હિંસા કરનારા આ લોકો પોઈન્ટ ક્રુઝ અને અન્ય માર્કેટમાં પણ ગયા હતા. ચાઇનાટાઉનમાં એક વેરહાઉસમાં આગ લાગી હતી. આ આગના કારણે મોટો વિસ્ફોટ થયો હતો જેના કારણે લોકોમાં ગભરાટ ફેલાઈ ગયો હતો.
છેલ્લા બે દિવસથી થયેલી આગચંપીને કારણે આકાશ હજુ પણ ધુમાડાથી ઢંકાયેલું હોવાથી તમાકુના ગોડાઉનમાં આગ લાગી હોવાના અહેવાલો છે. સોલોમન ટાપુઓ પર ઘણા દિવસોથી હિંસક સરકાર વિરોધી દેખાવો થઈ રહ્યા છે.
આ પ્રદર્શનોને કારણે, સોલોમનના વડા પ્રધાન માનસે સોગવારે પડોશીઓને મદદ માટે અપીલ કરી, જેના પછી ઓસ્ટ્રેલિયાએ ત્યાં રાતોરાત સૈનિકો તૈનાત કરી દીધા. સોલોમનના અન્ય પાડોશી પપુઆ ન્યુ ગિનીએ પણ ત્યાં 34 શાંતિ રક્ષકોની ટુકડી મોકલી છે.
વિદેશી શક્તિઓનો હાથ: વડા પ્રધાન
સોગવારે કહે છે કે આ હિંસાએ દેશને ઘૂંટણિયે લાવી દીધો છે. જોકે, તેમણે રાજીનામું આપવાની માંગને ફગાવી દીધી હતી. ચીનના સમર્થક ગણાતા સોગાવેરે દાવો કર્યો હતો કે 2019માં તેણે તાઈવાનને બદલે સોલોમનની ચીન પ્રત્યેની રાજદ્વારી પ્રતિબદ્ધતા જાળવવાનો નિર્ણય લીધો હતો, જેનાથી ઘણી વિદેશી શક્તિઓ નારાજ છે અને આ હિંસા પાછળ તેનો હાથ છે.
“દુર્ભાગ્યે, આ હિંસા અન્ય દળો દ્વારા પ્રાયોજિત છે. હું કોઈનું નામ લેવા માંગતો નથી. અમે જાણીએ છીએ કે તેઓ કોણ છે,” તેણે ઓસ્ટ્રેલિયાની જાહેર સમાચાર ચેનલને કહ્યું.
ઘણા લોકોએ આ હિંસા રોગચાળાની અસરોને કારણે આર્થિક હતાશાને આભારી છે. કેટલાક લોકો દેશના સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા ટાપુ, અન્ય મધ્ય ટાપુ, ગ્વાડાકલાના સાથે મલાઈતાની દુશ્મનાવટને પણ હિંસાનું કારણ ગણાવે છે. સરકારી કર્મચારીઓ ગુઆડાલકેનાલ ટાપુ પર રહે છે જ્યારે મોટાભાગની વસ્તી મલાઈતામાં છે.
ઓસ્ટ્રેલિયાના ગૃહમંત્રી કેરેન એન્ડ્રુઝે કહ્યું કે તેમના દ્વારા મોકલવામાં આવેલા 100 સૈનિકો અને પોલીસ અધિકારીઓનો હેતુ કાયદો અને વ્યવસ્થા પુનઃસ્થાપિત કરવાનો છે. તેણે સ્કાય ન્યૂઝને કહ્યું, “ત્યાંની પરિસ્થિતિ ખૂબ જ નાજુક છે. અત્યારે તો આપણે એટલું જ જાણીએ છીએ કે છેલ્લા બે દિવસથી રમખાણો ખૂબ જ ઝડપથી ફાટી નીકળ્યા છે.” એન્ડ્રુઝે સ્પષ્ટ કર્યું કે ઓસ્ટ્રેલિયન સુરક્ષા દળો એરપોર્ટ અને બંદરો જેવી મહત્વપૂર્ણ ઇમારતોની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરશે.
હિંસા કેમ ફાટી નીકળી
લગભગ સાત મિલિયન લોકોના દેશમાં સોલોમન્સમાં રાજકીય અને વંશીય તણાવ દાયકાઓ જૂનો છે. બુધવારે જ્યારે મોટી સંખ્યામાં વિરોધીઓ રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા ત્યારે તાજી હિંસા ફાટી નીકળી હતી. તેઓએ સંસદને ઘેરી લીધી અને તેની એક બહારની ઇમારતને આગ લગાડી. તેઓ વડાપ્રધાન સોગવારેના રાજીનામાની માંગ કરી રહ્યા હતા.
આ પ્રદર્શન બાદ યુવકો લાકડીઓ અને અન્ય હથિયારો લઈને રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા હતા અને હંગામો શરૂ થયો હતો. તેઓએ બજારોમાં લૂંટ ચલાવી અને પોલીસ સાથે ઘર્ષણ કર્યું. ગુરુવારે, લોકોએ લોકડાઉનના આદેશોની સંપૂર્ણ અવગણના કરી અને જાહેરમાં લૂંટ કરવાનું શરૂ કર્યું.
ચીને પણ સોલોમન ટાપુઓની સ્થિતિ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા જાઓ લિજિયાને કહ્યું કે સોલોમન સરકારે ચીની નાગરિકો અને સંસ્થાઓની સુરક્ષા માટે તમામ જરૂરી પગલાં લેવા જોઈએ.
તણાવનો ઇતિહાસ
1990 ના દાયકામાં, ગ્વાદલકનાલમાં કેટલાક વિદ્રોહીઓએ ત્યાં વસેલા મલાઈતા લોકો પર હુમલો કરવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારબાદ દેશમાં ગંભીર તણાવ ફેલાઈ ગયો જે લગભગ પાંચ વર્ષ સુધી ચાલ્યો. ઓસ્ટ્રેલિયાની આગેવાની હેઠળનું શાંતિ મિશન ‘પ્રાદેશિક સહાયતા મિશન’ તૈનાત કરવામાં આવ્યું ત્યારે આ તણાવ ઓછો થયો. આ શાંતિ મિશન 2003 થી 2017 સુધી તૈનાત કરવામાં આવ્યું હતું.
મલાઈતાના લોકો સતત ફરિયાદ કરી રહ્યા છે કે કેન્દ્ર સરકાર તેમના ટાપુની અવગણના કરે છે. સોગાવેર ચીનના પક્ષમાં જતાં તણાવ વધ્યો છે. મલાઈતાના નેતાઓ આની વિરુદ્ધ છે અને તેઓ હજુ પણ તાઈવાનના સત્તાવાળાઓના સંપર્કમાં છે. આ કારણે હજુ પણ આ ટાપુને તાઈવાન અને ચીન તરફથી મદદ મળે છે.
પ્રાંતના મુખ્ય પ્રધાન, ડેનિયલ સ્વેદાનીએ, વડા પ્રધાન સોગાવેર પર “બેઇજિંગના ખિસ્સામાં રહેતા” હોવાનો આરોપ મૂક્યો હતો. “વડા પ્રધાને સોલોમનના લોકોના હિત કરતાં વિદેશીઓના હિતોને પ્રાધાન્ય આપ્યું હતું. લોકો આંધળા નથી અને હવે છેતરપિંડી સહન કરશે નહીં,” તેમણે કહ્યું.
નિષ્ણાતો સહમત છે કે ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ એ તાજેતરની હિંસાનું પ્રાથમિક કારણ નથી, પરંતુ તેની અસર ચોક્કસપણે થઈ છે. ઑસ્ટ્રેલિયામાં લોવી ઇન્સ્ટિટ્યૂટમાં પેસિફિક બાબતોના નિષ્ણાત મિહાઇ સોરાએ જણાવ્યું હતું કે, “નેતા સાથે આ વિશાળ દળોની ક્રિયાઓ પહેલેથી જ નાજુક પરિસ્થિતિનો સામનો કરી રહેલા દેશમાં અસ્થિરતા પેદા કરે છે.
