દર વર્ષે 29 સપ્ટેમ્બરને વિશ્વ હૃદય દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ લોકોને હૃદયની બીમારીઓ સામે જાગૃત કરવાનો છે, કારણ કે દર વર્ષે વિશ્વભરમાં લાખો લોકો હૃદય રોગથી મૃત્યુ પામે છે. વર્લ્ડ હાર્ટ ફેડરેશને વર્લ્ડ હાર્ટ ડેની ઉજવણી શરૂ કરી હતી. જેથી લોકોને હૃદયની બીમારીઓ સામે જાગૃત કરી શકાય. વર્ષ 2000 માં પ્રથમ વખત વિશ્વ હૃદય દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. આ એક વૈશ્વિક ઝુંબેશ છે જેના દ્વારા લોકોને હૃદય રોગ (CVD)થી કેવી રીતે બચવું તે જણાવવામાં આવે છે. આવો જાણીએ આ દિવસ ક્યારે અને કેવી રીતે શરૂ થયો.
વિશ્વ હૃદય દિવસનો ઇતિહાસ
વિશ્વ આરોગ્ય દિવસની સ્થાપના પ્રથમ વખત 1999માં વર્લ્ડ હાર્ટ ફેડરેશન (WHF) દ્વારા વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના સહયોગથી કરવામાં આવી હતી. વાર્ષિક ઈવેન્ટનો વિચાર 1997-2011 દરમિયાન WHF ના પ્રમુખ એન્ટોઈન બેયસ ડી લુના દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. શરૂઆતમાં આ દિવસ સપ્ટેમ્બરના છેલ્લા રવિવારે ઉજવવામાં આવ્યો હતો, જેની પ્રથમ ઉજવણી 24 સપ્ટેમ્બર 2000ના રોજ કરવામાં આવી હતી.
વર્લ્ડ હાર્ટ ડે 2022 થીમ
દર વર્ષે વિશ્વ હૃદય દિવસ એક થીમ હેઠળ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે 2022 માં વિશ્વ હૃદય દિવસની થીમ છે “દરેક હૃદય માટે હૃદયનો ઉપયોગ કરો”. વિશ્વ હૃદય દિવસની શરૂઆતથી દર વર્ષે, આ દિવસ વૈશ્વિક સ્તરે હૃદય સ્વાસ્થ્ય જાગૃતિ અભિયાનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક વિશિષ્ટ થીમ પર ઉજવવામાં આવે છે. આ સ્લોગનની સાથે આ દિવસનું મહત્વ, કેટલીક સામાન્ય માન્યતાઓ અને શુભકામનાઓ પણ આપવામાં આવી છે.
વિશ્વ હૃદય દિવસનું મહત્વ
દુનિયાભરમાં થઈ રહેલા રિસર્ચ અને સર્વે રિપોર્ટમાં એ વાત સામે આવી રહી છે કે આજકાલ યુવાનો પણ હાર્ટ એટેકની સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, વિશ્વ હૃદય દિવસનો મુખ્ય હેતુ લોકોને તેમના હૃદય વિશે જાગૃત કરવાનો છે. વિશ્વ હૃદય દિવસ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે તમારા હૃદય સાથે સંબંધિત છે. તેથી તમારે તમારી જાતને પ્રશ્નો પૂછવાની જરૂર છે. તમે તમારા હૃદયને ખુશ અને સ્વસ્થ રાખવા માટે શું કરી શકો અને તે મુજબ કાર્ય કરો. તમે તમારી જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરીને અને નિયમિતપણે ખાવાથી તમારી જાતને સ્વસ્થ રાખી શકો છો. આ દિવસ એટલા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે લોકોને સ્વસ્થ જીવનશૈલી જાળવવા માટે પ્રેરિત કરે છે. આ દિવસ સ્વસ્થ જીવન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની પ્રેરણા આપે છે.
હૃદય રોગનું મુખ્ય કારણ
શરીરમાં કોલેસ્ટ્રોલ વધવાને હૃદયરોગનું મુખ્ય કારણ માનવામાં આવે છે. આજના સમયમાં લોકો બહુ ઓછી શારીરિક પ્રવૃત્તિ કરતા નથી. જેના કારણે વધતી જતી સ્થૂળતા પણ મોટી સમસ્યા તરીકે ઉભરી આવી છે. બદલાતી જીવનશૈલી આના માટે વધુ જવાબદાર છે. વધારાનું વજન વધવાથી હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓનું જોખમ પણ વધી જાય છે, તેથી હૃદયને સ્વસ્થ રાખવું ખૂબ જ જરૂરી બની ગયું છે. તમારી જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરીને અને સારી આદતો અપનાવીને આ જીવલેણ રોગથી બચી શકાય છે.
કોવિડ પછી હાર્ટ એટેકના કેસમાં વધારો
ડોકટરોના જણાવ્યા અનુસાર, કોવિડ પછીના સમયગાળામાં હાર્ટ એટેક અને હાર્ટ ફેલ્યોરના કેસોમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. હુમલા અને હાર્ટ ફેલ્યોર થવાની ઘટનાઓમાં 25-30% નો વધારો થયો છે. કોવિડને કારણે જે દર્દીઓને હોસ્પિટલમાં દાખલ થવું પડ્યું હતું અથવા વેન્ટિલેટર પર રાખવું પડ્યું હતું તેઓ હવે કાર્ડિયાક ગૂંચવણો માટે વધુ સંવેદનશીલ છે. તેમના મતે આવા કેસોમાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળી રહ્યો છે.
સાવચેત રહેવાની જરૂર છે
ડૉક્ટરે કહ્યું કે જેમને કોવિડનું ગંભીર સ્વરૂપ હતું, તેઓએ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે. “સારો કોવિડ દર્દીઓમાં હૃદયની સમસ્યાઓની આગાહી કરવી મુશ્કેલ છે. કોવિડ સંક્રમણ પછી કોઈપણ જોરશોરથી કસરત ન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. ઝડપી ચાલવા અથવા હળવા જોગિંગના સ્વરૂપમાં માત્ર હળવી કસરત જ સારી છે. વેઈટ લિફ્ટિંગ અથવા આત્યંતિક ટ્રેડમિલ જેવી કોઈ પણ પ્રકારની સ્ટ્રેન્થ ટ્રેઈનિંગ એક્સરસાઇઝમાં સામેલ થશો નહીં કારણ કે તમારું હૃદય હજી પણ નબળું હોઈ શકે છે
