આપણે બધા જાણીએ છીએ કે પ્રદૂષણ ખૂબ જ હાનિકારક છે, પરંતુ તમે કલ્પના કરી શકતા નથી કે તે કેટલું જોખમી હોઈ શકે છે. વાયુ પ્રદૂષણની ખતરનાક અસરો અંગેના તાજેતરના સંશોધને માત્ર વૈજ્ઞાનિકોને જ નહીં બધાને હચમચાવી દીધા છે. જેની અસર હવે એવા બાળકો પર પણ જોવા મળી રહી છે જેમનો જન્મ પણ થયો નથી. સંશોધન મુજબ, અજાત બાળકના વિકાસશીલ ફેફસાં અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ અંગોમાં ઝેરી પ્રદૂષકો મળી આવ્યા છે. આ ઝેરી કણો ગર્ભાવસ્થાના ત્રીજા ત્રિમાસિકમાં મળી આવ્યા હતા.
આ ઝેરી પ્રદૂષકો બ્લેક કાર્બન નામના નેનોપાર્ટિકલ્સના સ્વરૂપમાં હોય છે. સંશોધકોને આ વાત ત્યારે મળી જ્યારે તેઓ એ સમજવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા કે શું પ્રદૂષણના કણો ગર્ભ સુધી પહોંચી શકે છે. અજાત બાળકમાં નેનોપાર્ટિકલ્સની હાજરી ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન માતાના પ્રદૂષણના સંપર્કનું પરિણામ છે.
જો કે અગાઉના અભ્યાસોએ બતાવ્યું છે કે બ્લેક કાર્બન નેનોપાર્ટિકલ્સ પ્લેસેન્ટામાં પહોંચે છે, ત્યાં કોઈ નક્કર પુરાવા નથી કે આ કણો ગર્ભમાં પણ પ્રવેશ કરે છે. આ પ્રકારની આ પહેલી શોધ છે.
સંશોધનના પરિણામો મેડિકલ જર્નલ ધ લેન્સેટ પ્લેનેટરી હેલ્થમાં પ્રકાશિત થયા છે. આ સંશોધનનો હેતુ એ શોધવાનો હતો કે શું આ કણો માનવ પ્લેસેન્ટા સુધી પહોંચી શકે છે અને તેનાથી આગળ, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ગર્ભમાં વિકાસશીલ અવયવોને સીધી અસર કરી શકે છે.
યુકેની એબરડીન યુનિવર્સિટી અને બેલ્જિયમની હેસેલ્ટ યુનિવર્સિટીના સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે આ નેનોપાર્ટિકલ્સ ગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ ત્રિમાસિકમાં પ્લેસેન્ટામાંથી ગર્ભાશયમાં અને વિકાસશીલ અવયવોમાં પ્રવેશ કરી શકે છે. આ અવયવોમાં લીવર, ફેફસાં અને મગજનો સમાવેશ થાય છે.
પેપરના સહ-લેખક પ્રોફેસર ટિમ નવરોટ કહે છે કે આ સંશોધન દર્શાવે છે કે કાર્બન કણો જે માતાના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે, તે પ્લેસેન્ટા અને બાળક સુધી પહોંચે છે. આનો અર્થ એ છે કે હવાની ગુણવત્તાના નિયમોએ કાર્બન કણોના આ સ્થાનાંતરણને સંબોધિત કરવું જોઈએ અને માનવ વિકાસના સૌથી સંવેદનશીલ તબક્કાઓને સુરક્ષિત કરવા માટે કાર્ય કરવું જોઈએ.
એન્વાયર્નમેન્ટલ પ્રોટેક્શન એજન્સી અનુસાર, બ્લેક કાર્બન એ ગેસ અને ડીઝલ એન્જિન, કોલસાથી ચાલતા પાવર પ્લાન્ટ્સ અને અન્ય સ્ત્રોતોમાંથી શ્યામ પદાર્થ છે જે અશ્મિભૂત ઇંધણને બાળે છે. આનો મોટો હિસ્સો પાર્ટિક્યુલેટ મેટર અથવા પીએમ છે, જે વાયુ પ્રદૂષક છે.
આ નવા પરિણામો ખૂબ જ ચિંતાજનક છે, કારણ કે અંગોના વિકાસ માટે ત્રીજો ત્રિમાસિક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે અને પ્રદૂષણના સંપર્કમાં આવવાથી ગર્ભાવસ્થામાં સમસ્યાઓ આવી શકે છે. સ્પષ્ટપણે, પરિણામો દર્શાવે છે કે અજાત બાળક સીધા કાળા કાર્બન વાયુ પ્રદૂષણના કણોના સંપર્કમાં આવે છે. જેના કારણે બાળકના સ્વાસ્થ્યને જન્મ પહેલા જ ખતરો બની શકે છે.