Rajasthan Election: ગુજરાત અને હિમાચલ પ્રદેશની ચૂંટણીના પરિણામો આવી ગયા છે. આ પરિણામોની સીધી અસર રાજસ્થાનના રાજકારણ પર જોવા મળી રહી છે. જ્યારે હિમાચલમાં કોંગ્રેસની જીત થઈ ત્યારે સચિન પાયલટની પીઠ થપથપાવવામાં આવી હતી. ગુજરાતમાં કોંગ્રેસને કારમી હારનો સામનો કરવો પડ્યો છે ત્યારે સીએમ અશોક ગેહલોતની રણનીતિ પર સવાલો ઉઠવા લાગ્યા છે. રાજ્યના રાજકીય વર્તુળોમાં એવી અટકળો ચાલી રહી છે કે આ પરિણામો ગેહલોતની ખુરશીને અસર કરશે. શું કોંગ્રેસ હાઈકમાન્ડ હિમાચલ પ્રદેશમાં કોંગ્રેસની જીત બદલ પાઈલટને ઈનામ આપશે?
આ બંને રાજ્યોના પરિણામનો સીધો સંબંધ રાજસ્થાન સાથે છે. કોંગ્રેસે રઘુ શર્માને ગુજરાતના પ્રદેશ પ્રભારી તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા. સીએમ ગેહલોતને ચૂંટણીમાં વરિષ્ઠ નિરીક્ષક તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. શર્માની ગણતરી ગેહલોતના નજીકના નેતાઓમાં થાય છે. આ બંને નેતાઓએ ગુજરાતમાં ઘણી રેલીઓ યોજી હતી અને વ્યાપક પ્રચાર પણ કર્યો હતો. આ હોવા છતાં કોંગ્રેસે રાજ્યમાં ઐતિહાસિક નબળું પ્રદર્શન કર્યું. 2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ગેહલોતે ગુજરાતમાં આગેવાની લીધી હતી. ત્યારબાદ કોંગ્રેસને 77 બેઠકો મળી હતી. પરંતુ આ વખતે ગેહલોતનો જાદુ ચાલી શક્યો નહીં. ચૂંટણીમાં ખરાબ હારની જવાબદારી લેતા પ્રદેશ પ્રભારી રઘુ શર્માએ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષને પત્ર લખીને પદ પરથી રાજીનામું આપવાની ઓફર કરી છે. પરંતુ હાર પર ગેહલોતનું કોઈ નિવેદન બહાર આવ્યું નથી. બીજી તરફ હિમાચલ ચૂંટણીમાં વિજયની રણનીતિ ઘડવામાં રાજસ્થાનના પૂર્વ નાયબ મુખ્યમંત્રી અને સચિન પાયલટ સૌથી મહત્વપૂર્ણ રહ્યા છે.
પાર્ટીએ તેમને નિરીક્ષક અને સ્ટાર પ્રચારક તરીકે ચૂંટણીમાં ઉતાર્યા હતા. પાયલટે કાંગડા, મંડી, શિમલામાં જબરદસ્ત પ્રચાર કર્યો. સચિને પ્રિયંકા ગાંધી સાથે ઘણી રેલીઓને પણ સંબોધિત કરી હતી. પાયલોટે દરેક સભામાં મોદી સરકાર અને ભાજપ પર જોરદાર નિશાન સાધ્યું હતું. છત્તીસગઢના મુખ્યમંત્રી ભૂપેશ બઘેલ, પંજાબના નેતા પ્રતાપ સિંહ બાજાવા સાથે પાયલોટે આક્રમક ચૂંટણી વ્યૂહરચના ઘડી હતી. પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન પાયલટ હિમાચલ પ્રદેશના નેતાઓને પૂરા આત્મવિશ્વાસ સાથે કહેતા જોવા મળ્યા હતા કે ‘ચિંતા કરશો નહીં, હું હિમાચલ જીતીશ… અમે અડધું કામ નથી કરતા’. પ્રદેશ પ્રભારી ઉપરાંત પ્રદેશ પ્રમુખ, ગેહલોત પણ વરિષ્ઠ નિરીક્ષક તરીકે ગુજરાત ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસની જંગી હારની જવાબદારી ધરાવે છે. ગેહલોત આ ચૂંટણીમાં એટલું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શક્યા નથી જેટલું તેમણે 2017ની ચૂંટણીમાં કર્યું હતું. આ વખતે ગેહલોત મોટાભાગનો સમય રાજસ્થાનમાં જ ફસાયેલા રહ્યા. 25 સપ્ટેમ્બરના રોજ ગેહલોત જૂથના ધારાસભ્યોએ ધારાસભ્ય દળની બેઠકનો બહિષ્કાર કર્યા પછી રાજકીય હંગામાને કારણે ગેહલોતનું ધ્યાન ગુજરાતમાંથી હટી ગયું. આ પછી ગેહલોત તરફી ધારાસભ્યોએ સ્પીકરને તેમના રાજીનામા સોંપી દીધા હતા. આ ઘટના બાદ ગુજરાતમાં ફરજ બજાવતા મંત્રીઓ અને ધારાસભ્યો મેદાનમાં ગયા ન હતા. જેની અસર ચૂંટણી પર પણ પડી હતી. અશોક ગેહલોત વચ્ચેના વિવાદો અને કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ પદની ચૂંટણીના કારણે ગુજરાત પ્રચાર પણ પ્રભાવિત થયો હતો.
રાજ્યના રાજકીય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે હિમાચલ પ્રદેશમાં ચૂંટણીની રણનીતિ ઘડવામાં સચિને મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. જો કે, અહીં પ્રિયંકા ગાંધીએ પણ ચૂંટણી રણનીતિને લઈને ખૂબ સારું કામ કર્યું. આ જીતમાં પાયલટની મહત્વની ભૂમિકા કોંગ્રેસના મોટા નેતાઓમાં તેમનું વલણ બદલશે. પાર્ટીમાં તેમની ઈમેજ અંગે સકારાત્મક અભિપ્રાય છે. હવે સચિન પાયલોટની છાવણી આક્રમક રહેશે અને આ જીતને પોતાના પક્ષમાં લેવાનો પ્રયાસ કરશે. આ પછી પાયલોટ કેમ્પ ગેહલોતની રણનીતિ પર પણ સવાલ ઉઠાવશે. ગેહલોત 2017ની ગુજરાત ચૂંટણીમાં પ્રભારી હતા, ત્યારે ચૂંટણી પ્રચારમાં લડવાની તેમની શૈલી વિશે ચર્ચા જોરમાં હતી. કોંગ્રેસના વોર રૂમથી લઈને મેદાન સુધી ગેહલોતનો પ્રભાવ અને હાજરી હતી.
ગુજરાતની હાર બાદ ગેહલોતની રાજકીય જાદુગર અને રણનીતિકારની છબી પર વિરોધીઓ સવાલ ઉઠાવશે. ગેહલોતની રાજકીય ઈમેજને નુકસાન થવાની પૂરી શક્યતા છે. રાહુલનો ગાંધી-ભારત સંયુક્ત પ્રવાસ હાલ રાજસ્થાનમાં છે. કોંગ્રેસના પૂર્વ અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધી પણ રણથંભોરમાં છે. તેથી સચિનના કામની સમીક્ષા અને આગળની જવાબદારીઓનું પણ એક સાથે મૂલ્યાંકન કરવામાં આવી રહ્યું છે. ગુજરાતની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસનું રાજસ્થાન મોડલ લાગુ કરવાનું ચૂંટણી વચન સંપૂર્ણપણે બિનઅસરકારક રહ્યું હતું. કોંગ્રેસે તેના ઢંઢેરામાં ચૂંટણી જીત્યા બાદ ગુજરાતમાં રાજસ્થાન માટે ફાયદાકારક યોજનાઓ લાગુ કરવાનું વચન આપ્યું હતું. એ વચન ગુજરાતમાં કામ ન થયું. પરંતુ હિમાચલ પ્રદેશમાં જૂનું પેન્શન લાગુ કરવાનું વચન એક મોટો મુદ્દો બની ગયો હતો. ગેહલોતે હિમાચલ પ્રદેશમાં રાજસ્થાન મોડલ લાગુ કરવાની ચૂંટણી સભાઓમાં જાહેરાત કરી હતી. હિમાચલમાં રાજસ્થાન મોડલ લાગુ કરવાનું વચન કામ કર્યું છે, ગેહલોત ચોક્કસપણે તેનો શ્રેય લઈ શકે છે.
આ પણ વાંચો: Kanpur/આ ચાર રસ્તાએ બહેન-દીકરીને છેડશો તો બીજા ચાર રસ્તા આવતા આવતા તો…
