વિશ્વ બાળ મજૂરી વિરુદ્ધ દિવસ(World Day Against Child Labour)નું મહત્વ
આ દિવસે, બાળકોના વિકાસ વિશે જાગૃતિ લાવવા અને તેમના શિક્ષણ અને ગૌરવપૂર્ણ જીવનના અધિકારની રક્ષા કરવા માટે સંખ્યાબંધ વિરોધ પ્રદર્શન કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, બાળ શોષણ અટકાવવાની આપણી દૈનિક જવાબદારી છે. બહેતર જીવન અને જીવનનું યોગ્ય સ્તર એ દરેક બાળકનો અધિકાર છે.
બાળ મજૂરી વિરુદ્ધ વિશ્વ દિવસ આંતરરાષ્ટ્રીય શ્રમ સંગઠન દ્વારા મંજૂર કરવામાં આવે છે, જે બાળ મજૂરીને નાબૂદ કરવા માટે જાગૃતિ અને સક્રિયતા વધારવાના ધ્યેય સાથે 2002 માં પ્રથમ વખત મનાવવામાં આવ્યો હતો.
ગરીબી બાળ મજૂરીનું સૌથી મોટું કારણ છે કારણ કે બાળકોને આજીવિકા મેળવવા માટે મજૂર તરીકે કામ કરવાની ફરજ પાડવામાં આવે છે. ગરીબીને સંપૂર્ણ રીતે નાબૂદ કરવામાં ઘણા વર્ષોનો સમય લાગશે અને આ સામાજિક દૂષણ પર ધીમે ધીમે કામ કરવા માટે ઘણી બધી સંસ્થાઓએ પોતાનું કામ કરવા આગળ આવી છે. બિન-સરકારી સંસ્થાઓ આગળ આવવાથી, સમાજમાં ધીમે ધીમે પરિવર્તન જોવા મળે છે. બાળ મજૂરી વિરુદ્ધ વિશ્વ દિવસ વિશે વધુ સમજવા માટે, ચાલો જાણીએ કે આ દિવસ કેવી રીતે અને ક્યારે ઉજવવામાં આવ્યો.
વિશ્વ બાળ મજૂરી વિરુદ્ધ દિવસનો ઇતિહાસ
આંતરરાષ્ટ્રીય શ્રમ સંસ્થા (ILO) એ બાળ મજૂરીનો મુદ્દો ઉઠાવનાર પ્રથમ વ્યક્તિ હતી. તે પછી, 2002 માં, એક કાયદો સર્વસંમતિથી પસાર કરવામાં આવ્યો હતો, જેના હેઠળ 14 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોને જોખમી વાતાવરણમાં કામ કરવા માટે ગુનો જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. ઇન્ટરનેશનલ લેબર ઓર્ગેનાઇઝેશન (ILO)ના 187 સભ્ય દેશો છે.
ILO એ વિશ્વમાં કામ કરવાની પરિસ્થિતિઓ સુધારવા માટે ઘણા સંમેલનો પસાર કર્યા છે. તેઓ વેતન, કામના કલાકો, સાનુકૂળ વાતાવરણ અને અન્ય અંગે જરૂરી માર્ગદર્શિકા પણ પ્રદાન કરે છે. 1973 માં, ILO કન્વેન્શન નં. 138 એ સ્વીકાર્યું અને લોકોનું ધ્યાન રોજગાર માટેની લઘુત્તમ વય પર કેન્દ્રિત કર્યું, જેનો ઉદ્દેશ્ય સભ્ય દેશો માટે રોજગારની લઘુત્તમ વય વધારવાનો હતો, આમ બાળ મજૂરીને દૂર કરવી.
વિશ્વ બાળ મજૂરી વિરોધી દિવસનું મહત્વ
ગરીબી બાળ મજૂરીનું સૌથી મોટું કારણ છે. નિમ્ન મધ્યમ-આવક જૂથના બાળકોને તેમના પરિવારોને આર્થિક મદદ કરવા માટે કર્મચારીઓમાં જોડાવાની ફરજ પાડવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત સંગઠિત ગુનાહિત રેકેટ દ્વારા ઘણા બાળકોને બાળ મજૂરી માટે ફરજ પાડવામાં આવે છે. તેથી, વૈશ્વિક સ્તરે આ દિવસની ઉજવણી કરવાનો હેતુ આ મુદ્દાઓ તરફ લોકોનું ધ્યાન દોરવાનો છે જેથી બાળકોને બાળ મજૂરીથી સુરક્ષિત કરી શકાય.
વિશ્વ બાળ મજૂર વિરોધી દિવસ કેવી રીતે ઉજવવો?
સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ, નાગરિક સમાજો અને બિન-લાભકારી સંસ્થાઓ બાળ મજૂરીની સમસ્યા તરફ ધ્યાન દોરવા અને બાળ મજૂરોને મદદ કરવા માટેની માર્ગદર્શિકા વ્યાખ્યાયિત કરવા માટે ધારાશાસ્ત્રીઓ સુધી પહોંચવા માટે સેમિનાર અને અન્ય કાર્યક્રમોનું આયોજન કરે છે.
વિશ્વ બાળ મજૂરી વિરુદ્ધ દિવસ 2023 થીમ
બાળ મજૂરી વિરુદ્ધ વિશ્વ દિવસ 2023 ની થીમ બધા માટે સામાજિક ન્યાય આપવાની અને બાળ મજૂરી બંધ કરવાની છે.
