એક તરફ, ચીન અને અમેરિકા જેવા દેશો તેમની વસ્તીને વહેલી તકે રસી અપાવવામાં વ્યસ્ત છે, જ્યારે બીજી તરફ ભારતમાં કોરોના રસીના લાખો ડોઝ મંજૂરી મળ્યા પછી પણ સ્ટોરેજ અથવા રેફ્રિજરેટરમાં પડેલા છે. અન્ય દેશોમાં મંજૂરી સાથે રસીકરણની શરૂઆત થઈ જાય છે તે વાત વિદિત છે, કારણ કે તેઓએ ભાવને નિયંત્રણ કર્યો હતો. બીજી તરફ, ભારત સરકાર અને સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇન્ડિયાના પ્રતિનિધિઓ ઘણા મહિનાઓથી બંધ દરવાજે તોલમોલ કરી રહ્યા છે, પરંતુ તેમની વચ્ચે અંતિમ કરાર હજુ પણ થયો નથી.
આ જ કારણ છે કે, વિશ્વમાં બીજા ક્રમે સૌથી વધુ કોરોના કેસો હોવા છતાં અને તરત જ રસીકરણ શરૂ કરવાની જરૂર હોવા છતાં, તૈયાર 7 કરોડ ડોઝની અવગણના કરવામાં આવી છે. રવિવારે, સીરમના સીઇઓ આદર પૂનાવાલાએ કહ્યું હતું કે ભારતીય અધિકારીઓ 100 મિલિયન ડોઝ ખરીદવા માટે 200 રુપિયા પ્રતી ડોઝ ($ 2.74)ના વિશેષ ભાવે મૌખિક રીતે સંમત થયા છે, જે યુકે સરકાર પાસેથી વસુલવામાં આવી રહેલી 4-5 ડોલરની કિંમતથી પણ ઓછો છે. આ પછી, કંપની 2 થી 3 મહિનાની અંદર કંપનીઓને આ ડોઝ 1000 રૂપિયામાં બજારમાં વેચવા માંગે છે.
જેફરીઝના વિશ્લેષક અભિષેક શર્માના જણાવ્યા અનુસાર ભારત સરકાર સીરમ પર ભાવ ઘટાડવા દબાણ કરશે, કેમ કે તેણે વિવાદિત નિર્ણયના ભાગરૂપે હોમગ્રોન કંપની દ્વારા વિકસિત અન્ય રસીને મંજૂરી આપી દીધી છે, જે હાલમાં અંતિમ તબક્કાના પરીક્ષણમાં છે. સ્વયંસેવકો પોતે ટ્રાયલ રનમાં જોડાયા છે. આ ઝઘડાને કારણે કિંમતી સમય પસાર થઈ રહ્યો છે, જ્યાં કોરોના કેસ 1 કરોડને વટાવી ગયો છે. તે જાહેર હિત અને ખાનગી ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓના નફાકારક વચ્ચેના તણાવને પણ પ્રતિબિંબિત કરે છે, કંપની રોગચાળાના રોકાણને ઝડપથી નફામાં ફેરવવા માંગે છે.
બીજી તરફ શ્રીમંત અને વિકસિત દેશોએ ભાવના વિવાદને દૂર રાખ્યો છે, આ મુદ્દો એ છે કે રોગચાળાને કાબૂમાં લેવા માટે કેટલું રસીકરણ કરાવવું જોઈએ, જે દરરોજ વૈશ્વિક સ્તરે 10,000 થી વધુ લોકોની હત્યા કરી ચૂક્યો છે. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી વહીવટ દ્વારા 1.3 અબજ લોકોની રસી પર ખર્ચવામાં આવતા દરેક રૂપિયાની આર્થિક અસર પડશે.
મોદીના ટાસ્ક ફોર્સના સભ્ય અને એઈમ્સના ડિરેક્ટર રણદીપ ગુલેરિયાએ સોમવારે એક મુલાકાતમાં કહ્યું હતું કે “જ્યારે તમે મોટી માત્રામાં ખરીદી કરો છો ત્યારે સ્વાભાવિક રીતે તમારી પાસે તોલમોલની જગ્યા રહે છે જેનાથી તંત્રને અને લોકોને વધારે ફાયદો થાય છે.” વાટાઘાટો ચાલી રહી છે અને બજારના ભાવો પર પણ નિર્ણય લઈ શકાય છે. ગુલેરિયાએ કહ્યું કે ખરીદીના સોદા પર કોઈપણ દિવસે સહી થઈ શકે છે.
આરોગ્ય સચિવ રાજેશ ભૂષણે મંગળવારે મીડિયા બ્રીફિંગમાં જણાવ્યું હતું કે, કોવિડ -19 રસી મંજૂરી પછી 10 દિવસની અંદર રસીકરણ શરૂ કરશે. તેમણે કહ્યું કે કિંમત અથવા સપ્લાય કરાર પર હસ્તાક્ષર થયા છે કે નહીં. યુકેમાં ફાઇઝર અને એસ્ટ્રા-ઓક્સફોર્ડ રસીઓની મંજૂરી પછી, રસીકરણ શરૂ થવામાં 5-6 દિવસનો સમય લાગ્યો હતો.
ઓક્ટોબરમાં, આ કેસ સાથે સંકળાયેલા લોકોએ બ્લૂમબર્ગને કહ્યું હતું કે સરકારે રસીકરણ માટે 500 અબજ રૂપિયા નક્કી કર્યા છે. વ્યક્તિ દીઠ રસીકરણ ખર્ચનો અંદાજ $ 6-7 રાખવામાં આવ્યો હતો. આરોગ્ય મંત્રાલયનો કોઈ પ્રતિનિધિ ટિપ્પણી માટે ઉપલબ્ધ થઈ શક્યો નથી. સેન્ટર ફોર ડિસીઝ ડાયનેમિક્સ, ઇકોનોમિક્સ એન્ડ પોલિસીના સ્થાપક રમણ લક્ષ્મીનારાયણે કહ્યું કે, સરકાર ખાનગી ક્ષેત્રને સરળ પૈસા આપતી નથી. “તેઓ રમત રમવા માટે માત્ર સારા છે કારણ કે તેમના પર બજેટનું દબાણ છે – જો અમલદારો ખરાબ સોદા સાથે પાછા આવે છે, તો મંત્રી તેમને પાછા મોકલશે અને કહેશે કે ‘તેને વધુ સારા ભાવ મળશે’.”
મંતવ્ય ન્યૂઝ દ્વારા જાહેર અપીલ –
દેશ – દુનિયા સહિત ગુજરાતમાં પણ કોરોનાએ જ્યારે ફરી માંથુ ઉચક્યુ છે, ત્યારે અમે મંતવ્ય ન્યૂઝ તમામ નાગરીકોને અપીલ કરીએ છીએ કે, આ સમયે કોરોનાથી ડરવાની નહીં, પરંતુ સંયમ સાથે વર્તવાની જરુર છે. બને તેટલો જાહેર સંપર્ક ટાળો, કોરોના માર્ગદર્શીકા અને સરકારનાં સૂચનોનું ચુસ્તપણે પાલન કરો અને સ્વજનોને પણ કરાવો. આ કાળમાં તકેદારીએ જ સ્વસ્થ્ય હોય સંયમ સાથે નિયમોનું પાલન કરી એક જાગૃત નાગરીકની ફરજ બજાવો…
