યોગી 2.0 કેબિનેટઃ મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથની 52 સભ્યોની કેબિનેટમાં ભાજપે જાતિ સમીકરણનું ખાસ ધ્યાન રાખ્યું છે. યોગીની નવી ટીમમાં 21 ઉચ્ચ જાતિના મંત્રીઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. કેબિનેટમાં 9 દલિત મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં માત્ર બેબીરાની મૌર્યને કેબિનેટમાં સ્થાન મળ્યું છે.
ઉત્તર પ્રદેશમાં બીજેપી ફરી સત્તામાં આવી છે અને મુખ્યમંત્રીનો તાજ યોગી આદિત્યનાથના માથે છે. યોગી કેબિનેટમાં આ વખતે ઓબીસી કાર્ડ રમીને દલિતોને રીઝવવાના તમામ પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત ભાજપે તેની કોર વોટ બેંક ઠાકુર અને બ્રાહ્મણ સમુદાય તેમજ જાટ અને ભૂમિહારનું ધ્યાન રાખ્યું છે.
મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથ સિવાય કુલ 52 સભ્યોની કેબિનેટની રચના કરવામાં આવી છે. સીએમ યોગી આદિત્યનાથ ઉપરાંત રાજ્યપાલ આનંદીબેને 18 કેબિનેટ મંત્રીઓ, 14 રાજ્ય મંત્રીઓ (સ્વતંત્ર હવાલો) અને 20 રાજ્ય મંત્રીઓને શપથ લેવડાવ્યા હતા. યોગીએ કેબિનેટમાં ઉચ્ચ જાતિની સાથે સાથે પછાત વર્ગને પણ વિશેષ સ્થાન આપ્યું છે, જ્યારે મુસ્લિમ અને શીખોને પણ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.
યોગી સરકારના 2.0 કેબિનેટને જ્ઞાતિ સમીકરણના દૃષ્ટિકોણથી જોઈએ તો યોગી આદિત્યનાથ સહિત 21 ઉચ્ચ જાતિના સમુદાયને કેબિનેટમાં સ્થાન મળ્યું છે, તો 20 OBC જાતિના નેતાઓને મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. આ સિવાય દલિત સમુદાયના 9 મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, તો એક મુસ્લિમ, એક શીખ અને એક પંજાબીને સ્થાન મળ્યું છે. આ ઉપરાંત યાદવ સમાજને પણ પ્રતિનિધિત્વ આપવામાં આવ્યું છે.
ઉચ્ચ જાતિ સમુદાયના 21 મંત્રીઓ
મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથ સહિત કુલ 21 ઉચ્ચ જાતિના મંત્રીઓ કેબિનેટમાં બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાંથી 7 બ્રાહ્મણ, ત્રણ વૈશ્ય અને યોગી આદિત્યનાથે મળીને 8 ઠાકુર મંત્રી બનાવ્યા છે. આ ઉપરાંત બે ભૂમિહાર અને એક કાયસ્થને સ્થાન મળ્યું છે.
8 ઠાકુર મંત્રી
મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથ ઉપરાંત એક કેબિનેટ મંત્રી જયવીર સિંહને બનાવવામાં આવ્યા છે. તે જ સમયે, સ્વતંત્ર હવાલો સાથે 3 રાજ્ય મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં જેપીએસ રાઠોડ, દયાશંકર સિંહ, દિનેશ પ્રતાપ સિંહ છે. ત્રણ રાજ્ય મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં બ્રિજેશ સિંહ, મયંકેશ્વરન સિંહ અને સોમેન્દ્ર તોમર છે.
7 બ્રાહ્મણ મંત્રીઓ
યોગી સરકારના બીજા કાર્યકાળમાં કુલ સાત બ્રાહ્મણ પ્રધાનો બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં ત્રણ કેબિનેટ, એક સ્વતંત્ર પ્રભારી અને ત્રણ રાજ્ય પ્રધાન બનાવવામાં આવ્યા છે. ડેપ્યુટી સીએમ બ્રજેશ પાઠક બનાવવામાં આવ્યા છે, તો જિતિન પ્રસાદ અને યોગેન્દ્ર ઉપાધ્યાયને કેબિનેટ મંત્રી તરીકે સ્થાન મળ્યું છે. પ્રતિભા શુક્લા, રજની તિવારી અને સતીશ શર્માએ રાજ્યકક્ષાના મંત્રી તરીકે શપથ લીધા છે.
વૈશ્ય કાયસ્થ ભૂમિહાર
યોગી સરકારના બીજા કાર્યકાળમાં વૈશ સમુદાયમાંથી ત્રણ મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં એક કેબિનેટ અને બે સ્વતંત્ર હવાલો ધરાવતા રાજ્ય મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. નંદગોપાલ નંદીને કેબિનેટ તરીકે અને નીતિન અગ્રવાલ અને કપિલદેવ અગ્રવાલને સ્વતંત્ર ચાર્જ માટે રાજ્ય મંત્રી તરીકે તાજ પહેરાવવામાં આવ્યો છે. ભૂમિહાર સમુદાયના બે કેબિનેટ મંત્રીઓ સૂર્યપ્રતાપ શાહી અને અરવિંદ કુમાર શર્મા છે. તે જ સમયે, અરુણ કુમાર સક્સેનાને કાયસ્થ સમુદાયમાંથી સ્વતંત્ર રાજ્ય મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે.
યોગી કેબિનેટમાં 20 OBC મંત્રીઓ
યોગી સરકારના બીજા કાર્યકાળમાં 20 OBC મંત્રીઓ બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં ભાજપના સહયોગી અપના દળ અને નિષાદ પાર્ટીના એક-એક કેબિનેટ મંત્રીનો સમાવેશ થાય છે. બીજેપીના OBC ચહેરા કેશવ પ્રસાદ મૌર્યને તેમની સીટ હાર્યા બાદ પણ ડેપ્યુટી સીએમ બનાવવામાં આવ્યા છે. આ સિવાય 8 OBC કેબિનેટ મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં સ્વતંત્ર દેવ સિંહ, કુર્મી સમાજમાંથી રાકેશ સચન અને અપના દળ ક્વોટામાંથી આશિષ પટેલને સ્થાન મળ્યું છે. લક્ષ્મી નારાયણ ચૌધરી અને ભૂપેન્દ્ર સિંહ ચૌધરી જાટ સમુદાયમાંથી કેબિનેટ મંત્રી બન્યા છે. આ ઉપરાંત રાજભર સમુદાયમાંથી અનિલ રાજભર, નિષાદ સમુદાયમાંથી સંજય નિષાદ અને લોધ સમુદાયમાંથી ધરમપાલ સિંહ મંત્રી બન્યા છે.
સ્વતંત્ર હવાલો ધરાવતા રાજ્ય મંત્રી
યોગી સરકારમાં ઓબીસી સમુદાયમાંથી પાંચ સ્વતંત્ર રાજ્ય મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં લોધ સમુદાયમાંથી સંદીપ સિંહ, નિષાદ સમુદાયમાંથી નરેન્દ્ર કશ્યપ, યાદવ સમુદાયમાંથી ગિરીશ ચંદ્ર યાદવ, કુર્મી સમુદાયમાંથી સંજય ગંગવાર, ધરમવીર પ્રજાપતિનો સમાવેશ થાય છે. પ્રજાપતિ જાતિમાંથી, રવિન્દ્ર જયસ્વાલ કલવાર સમુદાયમાંથી. આ સાથે જ 6 રાજ્ય મંત્રીઓને ઓબીસી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં ગાડરિયા સમુદાયમાંથી આવતા અજીત પાલ, સૈની સમુદાયમાંથી જસવંત સૈની, નિષાદ સમુદાયમાંથી રામકેશ નિષાદ, જાટ સમુદાયના કેપી મલિક અને તેલી સમુદાયના રાકેશ રાઠોડને સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. .
યોગી કેબિનેટમાં 9 દલિત મંત્રીઓ
યોગી સરકારની કેબિનેટમાં 9 દલિત મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં માત્ર બેબીરાની મૌર્યને કેબિનેટ તરીકે સ્થાન મળ્યું છે. તે જાટવ સમુદાયમાંથી આવે છે અને ભાજપ તેને BSP વડા માયાવતીના વિકલ્પ તરીકે પ્રમોટ કરી રહી છે. આ સાથે જાટવ સમુદાયમાંથી આવતા અસીમ અરુણને સ્વતંત્ર હવાલો આપીને રાજ્યકક્ષાના મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. આ સિવાય ગુલાબ દેવીને પણ ફરી એકવાર મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. તેમણે સ્વતંત્ર હવાલો સાથે રાજ્યમંત્રી તરીકે શપથ લીધા છે.
આ સાથે જ દિનેશ ખટીકને ફરીથી રાજ્યકક્ષાના મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, તેમને છેલ્લી ટર્મમાં 2021માં મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા. એ જ રીતે સંજીવ ગૌરનો પણ ફરીથી રાજ્યમંત્રી તરીકે સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ સિવાય સુરેશ રાહી અને વિજય લક્ષ્મી ગૌતમને પણ રાજ્યકક્ષાના મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જ્યારે વાલ્મિકી સમુદાયમાંથી આવતા અનૂપ પ્રધાનને સ્થાન મળ્યું છે.
આ સાથે જ દિનેશ ખટીકને ફરીથી રાજ્યકક્ષાના મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, તેમને છેલ્લી ટર્મમાં 2021માં મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા. એ જ રીતે સંજીવ ગૌરનો પણ ફરીથી રાજ્યમંત્રી તરીકે સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ સિવાય સુરેશ રાહી અને વિજય લક્ષ્મી ગૌતમને પણ રાજ્યકક્ષાના મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જ્યારે વાલ્મિકી સમુદાયમાંથી આવતા અનૂપ પ્રધાનને સ્થાન મળ્યું છે. અનુપ પ્રધાન ફરી ધારાસભ્ય બન્યા છે, જ્યારે મનોહર લાલ મન્નુ કોરી ફરી રાજ્યમંત્રી બન્યા છે.
મુસ્લિમ-શીખ-પંજાબી
યોગી સરકારના બીજા કાર્યકાળમાં લઘુમતી સમુદાયમાંથી બે મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં મુસ્લિમ સમુદાયમાંથી મોહસીન રઝાના સ્થાને દાનિશ આઝાદ અંસારીને રાજ્યકક્ષાના મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે, તો બલદેવ સિંહ ઓલખ કે જેઓ શીખમાંથી આવે છે. સમુદાય, ફરી એકવાર રાજ્ય મંત્રી બન્યા છે, ત્યારબાદ સમુદાયમાંથી આવતા પંજાબ ભાજપના દિગ્ગજ નેતા સુરેશ ખન્નાને કેબિનેટ મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. સુરેશ ખન્ના 9મી વખત શાહજહાંપુર સીટથી ધારાસભ્ય બન્યા છે.
ભાજપે યોગી સરકારના 2.0 કેબિનેટ દ્વારા સામાજિક સમીકરણની સાથે રાજકીય સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. ભાજપે જે રીતે પોતાની કોર વોટ બેંક તેમજ ઓબીસી અને દલિત સમુદાયને કેબિનેટમાં પ્રતિનિધિત્વ આપ્યું છે, તેનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ભાજપની ટીમ યોગી દ્વારા 2024ની લોકસભા ચૂંટણીને સંભાળવાની વ્યૂહરચના પર આગળ વધી રહી છે.
જો ભાજપ યોગી કેબિનેટ દ્વારા દલિત-ઓબીસી મતોને એકસાથે રાખવા માંગે છે તો બસપાની કોર વોટ બેંક જાટવને રાજકીય સંદેશ આપવા માટે બેબી રાની મૌર્યને કેબિનેટ અને અસીમ અરુણને સ્વતંત્ર રાજ્ય મંત્રી બનાવ્યા છે.
આ રીતે, ભાજપની નજર મુસ્લિમ ઓબીસી વોટબેંક પર છે, જેના કારણે મોહસીન રઝાના સ્થાને દાનિશ આઝાદને મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા જેથી કરીને મુસ્લિમ સમુદાયની પસમંદા (ઓબીસી) વોટબેંક ઉમેરી શકાય. આ રીતે ભાજપે તરાઈ પટ્ટાના રામપુરથી આવતા શીખ સમુદાયના બલદેવસિંહ ઓલખને ફરીથી મંત્રી બનાવીને શીખ મતદારોને રાજકીય સંદેશો આપ્યો છે.
પશ્ચિમ યુપીમાં જાટ સમુદાયમાં આરએલડી અને ખેડૂત નેતા રાકેશ ટિકટના રાજકીય પ્રભાવનો સામનો કરવા માટે, ભાજપે જાટ સમુદાયમાંથી ત્રણ મંત્રીઓ બનાવ્યા છે, બે કેબિનેટ સાથે અને એક સ્વતંત્ર પ્રભારી સાથે. તે જ સમયે, મૌર્ય સમુદાયમાંથી માત્ર કેશવ મૌર્યને મોકલવામાં આવ્યા છે. અગાઉની કેબિનેટની સરખામણીએ આ વખતે તેમની ભાગીદારી ઓછી રહી છે. ગત વખતે સરકારમાં ત્રણ મંત્રીઓ હતા, જેમાં માત્ર એક ડેપ્યુટી સીએમ કેશવ અગ્રણી રીતે પ્રતિનિધિત્વ કરી રહ્યા હતા. તે જ સમયે, ગુર્જર સમુદાયને આ વખતે મંત્રીમંડળમાં સ્થાન મળી શક્યું નથી.
National / ભારત પર આ મોટું સંકટ, શ્રીલંકાની આર્થિક કટોકટીએ વધાર્યું ટેન્શન
અમૃતસર / રોડ રેજ કેસમાં નવજોત સિદ્ધુ નું વધ્યું ટેન્શન, સુપ્રીમ કોર્ટે નિર્ણય લીધો અને આદેશ સુરક્ષિત રાખ્યો
