બ્રિટનમાં નવા વડાપ્રધાનની પસંદગીની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે. વડાપ્રધાન પદની રેસમાં એક જ પાર્ટીના બે નેતાઓ આમને-સામને છે. ભારતીય મૂળના ભૂતપૂર્વ નાણાં પ્રધાન ઋષિ સુનક અને વિદેશ પ્રધાન લિઝ ટ્રસ. પાર્ટીના સભ્યો જેને તેમના નેતા તરીકે પસંદ કરશે તે દેશના આગામી વડાપ્રધાન હશે. પીએમ પદની રેસમાં અડધા ડઝનથી વધુ દાવેદારો હતા, પરંતુ સ્ટેપ બાય સ્ટેપ દાવેદારો એક પછી એક ઘટતા ગયા અને હવે અંતિમ રાઉન્ડમાં માત્ર બે જ લોકો બચ્યા છે. જો ઋષિ સુનક આમાં જીતશે તો તે બ્રિટનમાં વડાપ્રધાન બનવા માટે ભારતીય મૂળના નેતા હશે.
જો કે, ભારતીય મૂળના નેતાઓ ઘણા દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષ રહી ચૂક્યા છે. જેમાં પોર્ટુગલ, ગુયાના, સુરીનામ, મલેશિયા, આયર્લેન્ડ, ફિજી, આયર્લેન્ડ અને ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો જેવા દેશોનો સમાવેશ થાય છે. તે જ સમયે, અમેરિકી ઉપરાષ્ટ્રપતિ કમલા હેરિસ પણ ભારતીય મૂળના છે. હવે બ્રિટનમાં ધ્વજ લહેરાવવાનો સમય આવી ગયો છે.
શું ભારત જેવા દેશમાં આ શક્ય છે? અત્યાર સુધી વિદેશી મૂળના નેતા માટે દેશના વડા બનવું શક્ય બન્યું નથી. ગાંધી પરિવારની પુત્રવધૂ અને પૂર્વ પીએમ દિવંગત કોંગ્રેસી નેતા રાજીવ ગાંધીની પત્ની સોનિયા ગાંધી પર પણ વારંવાર બહારની વ્યક્તિ હોવાનો આરોપ લાગ્યો છે. બ્રિટનમાં વિદેશી મૂળનો મુદ્દો ઊભો થતો નથી. ચાલો એ સમજવાનો પ્રયત્ન કરીએ કે આની પાછળના કારણો શું છે?
કયા મુદ્દાઓ ચર્ચા પર પ્રભુત્વ ધરાવે છે?
બ્રિટનમાં કોઈ પાર્ટી પોતાના નેતાની પસંદગી કરે તે પહેલા ઉમેદવારો વચ્ચે વાદ-વિવાદ થાય છે. આમાં, નેતા તેના પ્રતિસ્પર્ધી એટલે કે વિપક્ષી નેતાની ટીકા કરે છે. તેમના પર મૌખિક હુમલો કરો. ચાલો તથ્યો અને દલીલો દ્વારા તેમને હરાવવાનો પ્રયાસ કરીએ. સવાલ એ છે કે બંને નેતાઓ વચ્ચેની આ ચર્ચામાં કયા મુદ્દાઓનું વર્ચસ્વ રહ્યું છે.
રાજીનામું આપતા પહેલા ઋષિ સુનક બોરિસ જોન્સનની સરકારમાં નાણા મંત્રી હતા. તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન બ્રિટનમાં મોંઘવારી 40 વર્ષની સર્વોચ્ચ સપાટીએ પહોંચી, સરકારે ટેક્સમાં પણ વધારો કર્યો. લિઝ ટ્રસને ઋષિને ઘેરવા માટે બે મોટા મુદ્દા મળ્યા. તેમનું કહેવું છે કે ટેક્સની ઘટના હોવી જોઈએ. તે આરોપ લગાવી રહી છે કે સુનકના નિર્ણયોને કારણે દેશ મંદીના પડછાયા હેઠળ હતો.
જો કે, સુનકે આરોપોથી હાથ ખંખેરી નાખ્યો અને ટેક્સ કટની વાતને ફૅન્ટેસી ઇકોનોમિક્સ કહી. બીજી તરફ, લિઝ ટ્રુસના માતા-પિતા ડાબેરી રહ્યા છે. પહેલા તેણીએ બ્રેક્ઝિટનો વિરોધ કર્યો અને બાદમાં સમર્થન આપવાનું શરૂ કર્યું. લિઝને સમજાવવું પડશે કે તેણીએ ભૂલ કરી છે.
વિદેશી મૂળનો મુદ્દો ઊભો થતો નથી
બ્રિટનમાં કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટી પાસે બહુમતી છે, તેથી પાર્ટીને પોતાનો નેતા પસંદ કરવાનો અધિકાર છે. મતદાનના પ્રથમ રાઉન્ડમાં આઠ ઉમેદવારો હતા, જેમાં ઋષિ સુનાક અને લિઝ ટ્રુસ, સુનકના સ્થાને નદીમ જહાવી, ભૂતપૂર્વ રાજ્ય સચિવ જેરેમી હંટ, ભૂતપૂર્વ પ્રધાન કેમી બેડેનોક, એટર્ની જનરલ સુએલા બ્રેવરમેન, પેની મોર્ડન્ટ અને ટોમનો સમાવેશ થાય છે. તુગ્નેહાટ. પહેલા રાઉન્ડના મતદાન પહેલા જ સાંસદ રહેમાન ચિશ્તી અને પૂર્વ સ્વાસ્થ્ય મંત્રી સાજિદ જાવેદે પોતાના નામ પાછા ખેંચી લીધા હતા.
બાકીના લોકોમાં ઋષિ સુનક ઉપરાંત સુએલા બ્રેવરમેન ભારતીય મૂળના છે. તેની માતા તમિલ હતી જ્યારે પિતા ગોવાના હતા. રહેમાન ચિશ્તીનો જન્મ પાકિસ્તાનના મુઝફ્ફરાબાદમાં થયો હતો. એ જ રીતે, ભૂતપૂર્વ આરોગ્ય પ્રધાન સાજિદ જાવેદ, જેમણે મતદાન પહેલાં દાવો પાછો ખેંચ્યો હતો, તે પણ પાકિસ્તાની છે. પૂર્વ મંત્રી કેમી બેડેનોક નાઈજિરિયન મૂળના છે, જ્યારે નદીમ જાહવી 11 વર્ષની ઉંમરે શરણાર્થી તરીકે ઈરાકથી બ્રિટન આવ્યા હતા.
કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીનું વલણ વિદેશી મૂળ અથવા સ્થળાંતર અંગે કડક રહ્યું છે. વિકાસશીલ દેશોની વાત તો છોડો, આ પાર્ટી યુરોપના અન્ય દેશોમાંથી આવતા ટેક્સ પર સવાલો ઉઠાવતી રહી છે. જો કે, માર્ગારેટ થેચરના શાસનકાળમાં એવી સમજણ પ્રબળ બની હતી કે જો આ મામલે કડકતા લેવામાં આવશે તો બ્રિટનના અર્થતંત્રને આંચકો લાગી શકે છે. બ્રિટનમાં ભારતીય મૂળના રોકાણકારોનો દેશના અર્થતંત્રમાં મોટો ફાળો છે. તેથી જ ત્યાં વિદેશી મૂળ ક્યારેય જરૂરી નથી.
સરદાર સરોવર/ રાજ્યના ૩૫ જળાશયો ૧૦૦ ટકાથી વધુ અને ૪૧ જળાશયો ૭૦ ટકાથી ૧૦૦ ટકા જેટલાં ભરાયાં
