તમારા મનમાં આ પ્રશ્ન વારંવાર આવતો હશે કે જ્યારે તમે હાઇવે પર બાઇક લઇને જાવ છો ત્યારે દરેક વાહન, ટ્રક, ટ્રેક્ટર, જીપ, ટ્રોલી વગેરેનો ટોલ ટેક્સ ભરવો પડે છે, પરંતુ બાઇક માટે અલગ રસ્તો બનાવવામાં આવે છે અને બાઇક ચાલકો કરે છે. ટોલ ભરવાની જરૂર નથી..
હવે, બાઇક ચાલકોએ ટોલ કેમ ભરવો પડતો નથી તે સમજવા માટે, પહેલા આપણે જાણીએ કે ટોલ ટેક્સ શા માટે ચૂકવવામાં આવે છે?
શું છે ટોલ ટેક્સનું કારણ?
જૂના જમાનામાં જ્યારે તમે એક રજવાડામાંથી બીજા રજવાડામાં જતા ત્યારે તમારે એ રજવાડામાં પ્રવેશવા પર ટેક્સ એટલે કે કર ચૂકવવો પડતો હતો. પરંતુ આઝાદી પછી જ્યારે ભારતના તમામ રાજ્યો એક દેશ અને બંધારણ હેઠળ બની ગયા છે તો આપણે ટોલ ટેક્સ કેમ ભરવો? તો તેનું કારણ એ છે કે અમે રાજ્યમાં પ્રવેશવા માટે નહીં પરંતુ તે હાઇવે પર આપડા વાહન ચલાવવા માટે ટોલ ટેક્સ ચૂકવીએ છીએ. વાસ્તવમાં, રાજ્ય કે રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ બનાવવાનો ખર્ચ ત્યાંથી પસાર થતા વાહનો પાસેથી વસૂલવામાં આવે છે. આ ટોલ ટેક્સ પણ માત્ર મર્યાદિત સમય માટે છે, સામાન્ય રીતે NHAI (નેશનલ હાઈવે ઓથોરિટી ઑફ ઈન્ડિયા) માત્ર 10 કે 15 વર્ષ માટે જ ટોલ બૂથ લગાવામાં આવે છે.
તો પછી તમે બાઇક પરથી ટોલ ટેક્સ કેમ નથી લેતા?
બાઇક અથવા અન્ય કોઇ ટુ વ્હીલર પરથી toll tax ન લેવા પાછળનું મુખ્ય કારણ તેમનું વજન છે. toll tax રોડ બનાવવાના કામના પૈસા વસૂલવાની સાથે તેના જાળવણીનો ખર્ચ પણ આવતા-જતા વાહનો પાસેથી લે છે. હવે ટ્રક, બસ, ટ્રોલી કે ટ્રેક્ટર જેવા વાહન જેટલા ભારે હોય તેના પર ટોલ ટેક્સ વસૂલવામાં આવે છે. પરંતુ બાઇક, સ્કૂટર, સાઇકલ અથવા અન્ય કોઇ ટુ-વ્હીલર આ કિસ્સામાં ખૂબ જ હળવા વાહનો છે, તેથી તેમને મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
બાઇક-સ્કૂટર મધ્યમ વર્ગનું વાહન છે
ટુ વ્હીલર પાસેથી toll tax ન લેવાનું એક કારણ એ પણ છે કે તે મધ્યમ વર્ગનું વાહન છે. મધ્યમ વર્ગ પહેલેથી જ આટલા ખર્ચાઓના દબાણ હેઠળ છે, તેથી સરકાર ટોલ ટેક્સના રૂપમાં બીજો બોજ નાખવા માંગતી નથી. ઉપરાંત, રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો પર બાઇક ભાગ્યે જ ચાલે છે. જો કેટલીક બાઇકો હોય તો પણ મોટાભાગે તેઓ માત્ર એક કે બે ટોલ ગેટ પાર કરે છે.
જો કે, આ નિયમને કારણે, તે બાઇકર્સ પણ લાભ લે છે જેઓ તેમની મોંઘી સુપર બાઇક સાથે લાંબા અંતરની મુસાફરી કરે છે.
પરંતુ આ એક્સપ્રેસ વે પર ટુ વ્હીલરનો પણ ટોલ છે
ભારતમાં હવે નવા એક્સપ્રેસ વે બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. આ એપિસોડની શરૂઆતમાં, યમુના એક્સપ્રેસ વે પણ ટુ વ્હીલર્સ પાસેથી toll tax વસૂલ કરે છે. અહીં બાઇક અથવા સ્કૂટર પરથી પ્રતિ કિલોમીટર 1.25 રૂપિયાના દરે ટોલ વસૂલવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો:એરફોર્સ સ્ટેશનના 10 કિમીના દાયરામાં નહીં મળે ‘નોન-વેજ’, વેચનાર સામે થશે કાર્યવાહી, આ છે મોટું કારણ
આ પણ વાંચો:પીએમ મોદી આજે ‘જયપુર મહાખેલ’ના સહભાગીઓને કરશે સંબોધિત
