સમગ્ર વિશ્વમાં ફરી એકવાર કોરોના વાયરસ ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે. ભારતમાં પણ તેનું સંક્રમણ વધી રહ્યું છે. કોરોનાના ડેલ્ટા વેરિઅન્ટની સાથે ઓમિક્રોનના કેસ પણ સતત વધી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, લોકો ફરી એકવાર તેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટે વિવિધ પ્રકારના ઉકાળો પી રહ્યા છે. બાય ધ વે, ઉકાળો પીવું આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે. તેનાથી આપણા શરીરને ગરમી મળે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે. પરંતુ કહેવાય છે કે દરેક વસ્તુનું અતિરેક નુકસાનકારક છે. તેવી જ રીતે, જો તમે ઉકાળો વધુ પડતો સેવન કરો છો અથવા તેને બનાવવામાં કોઈ મૂળભૂત ભૂલ કરો છો, તો આ ઉકાળો તમારા માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. તો ચાલો આજે અમે તમને જણાવીએ કે ઉકાળાના શું નુકસાન છે અને તેનું સેવન કરતી વખતે તમારે શું સાવચેતી રાખવી જોઈએ.
ઉકાળો ના ગેરફાયદા
ઉકાળો નિયમિત રૂપે લેવાથી તમારા શરીરમાં કેટલાક ગંભીર લક્ષણો દેખાઈ શકે છે, જેને તમારે અવગણવું જોઈએ નહીં, કારણ કે આ ઉકાળાની આડઅસરો હોઈ શકે છે. આમાં નાકમાંથી લોહી નીકળવું, મોઢામાં ચાંદા પડવા, પેટમાં બળતરા થવી, પેશાબ કરતી વખતે બળતરા થવી, અપચા અને મરડો જેવી સમસ્યાઓ થવી સામાન્ય બાબત છે.
આયુર્વેદિક ઉકાળો શા માટે નુકસાન કરે છે?
શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાનો ઉકાળો તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે કેમ હાનિકારક છે? વાસ્તવમાં, કાળા મરી, સૂકું આદુ, પીપળી, તજ, હળદર, ગિલોય અશ્વગંધા જેવી દવાઓ મુખ્યત્વે ઉકાળામાં વપરાય છે. આ બધી વસ્તુઓની અસર ખૂબ જ ગરમ હોય છે અને તેનું વધુ પડતું સેવન કરવાથી શરીરમાં ગરમી વધી શકે છે. જેના કારણે તેના ફાયદાના બદલે ગેરફાયદા છે.
આ લોકોએ ઉકાળો ન ખાવા જોઈએ
વાત અથવા પિત્તથી પ્રભાવિત લોકોએ આયુર્વેદિક ઉકાળો વધુ પડતો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ, કારણ કે તેની અસર ગરમ છે અને તે તેમના શરીરને વધુ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ગરમને બદલે, ઠંડી વસ્તુઓ ખાઓ. આ સાથે, સગર્ભા સ્ત્રીઓએ પણ ઉકાળો લેતા પહેલા તેમના ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ, કારણ કે ગરમ અસરને કારણે ગર્ભપાતની શક્યતા ઘણી વખત વધી જાય છે.
આ સિવાય જે લોકો લોહીને પાતળું કરવાની દવાઓ લે છે, તેઓએ પણ તેમના ડૉક્ટરને પૂછ્યા પછી ઉકાળો લેવો જોઈએ, કારણ કે ઘણી વખત વધારે ઉકાળો પીવાથી તેમને આંતરિક રક્તસ્રાવની સમસ્યા થવા લાગે છે.
ઉકાળો બનાવતી વખતે આ વાતનું ધ્યાન રાખો
કોવિડ-19 થી બચવા માટે, જો તમે ઉકાળો બનાવી રહ્યા છો, તો તેને વધુ સમય સુધી રાંધશો નહીં. આ માટે જ્યારે એક ગ્લાસ પાણી અડધું ઉકળી જાય, ત્યારે આ સમયે ગેસ બંધ કરીને હળવો ગરમ ઉકાળો લો.
ખાલી પેટે ઉકાળો ન પીવો જોઈએ
ઘણીવાર લોકો એવું વિચારે છે કે જો તેઓ સવારે ગરમ ઉકાળો પીવે તો રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત થાય છે, જ્યારે સવારે ખાલી પેટે ઉકાળો ન પીવો જોઈએ, કારણ કે તેમાં કાળા મરી, અશ્વગંધા, તજ અને સૂકા આદુ જેવી વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તમારા પાચનને ખલેલ પહોંચાડી શકે છે.
ઉકાળો યોગ્ય માત્રામાં
ઉકાળામાં વપરાતી સામગ્રી ખૂબ જ ઓછી માત્રામાં વપરાય છે. યાદ રાખો કે જ્યારે પણ તમે ઉકાળો બનાવો ત્યારે તેમાં એક ચપટી કાળા મરીથી વધુ ન નાખો, નહીં તો તમને બળતરા અને પેટમાં દુખાવાની સમસ્યા થવા લાગે છે. તે જ સમયે, આદુ અને હળદરનો ઉપયોગ થોડો ઓછો કરો, કારણ કે વધુ હળદર ઉમેરવાથી ડિહાઇડ્રેશન થઈ શકે છે. તમારે અશ્વગંધા, ગિલોય અને અન્ય દવાઓનો વધુ પડતો ઉપયોગ પણ ન કરવો જોઈએ.
વચ્ચે ઉકાળો પીવાનું બંધ કરો
રોજ ઉકાળો પીવાથી પણ તમને તકલીફ થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમે દિવસમાં ફક્ત એક જ વાર અથવા 1 દિવસ સિવાય ઉકાળો પી શકો છો. ખાસ કરીને મહિલાઓ માટે પીરિયડ્સ દરમિયાન ઉકાળો પીવો નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે. તેનાથી વધુ રક્તસ્ત્રાવની સમસ્યા થઈ શકે છે.
