‘એક દેશ એક ચૂંટણી’ પર પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદની અધ્યક્ષતામાં રચાયેલી સમિતિએ પોતાનો રિપોર્ટ રાષ્ટ્રપતિને સોંપી દીધો છે. 18626 પેજના આ રિપોર્ટમાં લોકસભા, વિધાનસભા અને સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચૂંટણીઓ એકસાથે કરાવવા અને એક જ મતદાર યાદી તૈયાર કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. તે જ સમયે, ચૂંટણી પંચની પોલ પેનલે ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિને સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે જો વિધાનસભા અને લોકસભાની ચૂંટણી એકસાથે યોજવામાં આવે તો 8 હજાર કરોડ રૂપિયાનો વધારાનો ખર્ચ થશે. આ ખર્ચ માત્ર EVM અને VVPAT મશીનોની ખરીદીમાં જ કરવામાં આવશે.
વન નેશન વન ઇલેક્શન માટે રચાયેલી કમિટીએ 161 દિવસ સુધી સ્ટેકહોલ્ડર્સ સાથે વાતચીત કરી હતી. આ જ ક્રમમાં 20મી ફેબ્રુઆરીએ ચૂંટણી પંચને પત્ર પણ લખવામાં આવ્યો હતો અને મંતવ્યો માંગવામાં આવ્યા હતા. ચૂંટણી પંચે કોવિંદની સમિતિને ભંડોળની જરૂરિયાત વિશે પણ જાણ કરી છે. ચૂંટણી પંચે 17 માર્ચ 2023ના રોજ કાયદા પંચને પણ આ જ વાત કહી હતી. આમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી.
ચૂંટણી પંચે એમ પણ કહ્યું છે કે જે વસ્તુઓ, EVM અથવા કર્મચારીઓની ચર્ચા કરવામાં આવી છે તેમાં સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચૂંટણીનો સમાવેશ થતો નથી. મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન અને પંચાયતની ચૂંટણીઓ કરાવવા માટે રાજ્ય ચૂંટણી પંચ જવાબદાર છે. ચૂંટણી પંચે કહ્યું કે ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં ફેરફાર કરવા માટે સમગ્ર સિસ્ટમમાં મોટા ફેરફારોની જરૂર પડશે.
માર્ચ 2023માં ચૂંટણી પંચે કહ્યું હતું કે વોટિંગ બૂથ પણ વધારવાની જરૂર છે. 2019માં 10.38 લાખ પોલિંગ બૂથ હતા જે 2024 સુધીમાં વધારીને 11.93 લાખ કરવા જોઈએ. મતદાન મથકો વધવાને કારણે વધુ કર્મચારીઓ, EVM અને VVPATની પણ જરૂર પડશે. કેન્દ્રીય દળોના જવાનોની સંખ્યા પણ વધારવી પડશે. સુરક્ષા દળોની સંખ્યામાં ઓછામાં ઓછો 50 ટકા વધારો કરવાની જરૂર પડશે. જો કે, જો વિધાનસભા અને લોકસભાની ચૂંટણી એક સાથે યોજાય તો આ સંખ્યા વધુ વધશે.
ચૂંટણી પંચે કહ્યું હતું કે EVM બનાવતી બે કંપનીઓ BEL અને ECILને પણ સમયની જરૂર છે. એવો અંદાજ છે કે લગભગ 53.57 લાખ બેલેટ યુનિટ અને 38.67 લાખ કંટ્રોલ યુનિટ અને 41.65 લાખ વીવીપીએટીની જરૂર પડશે. આના પર લગભગ 8 હજાર કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થશે.
આ પણ વાંચો:Electoral bond/‘ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ એ વિશ્વનું સૌથી મોટું ખંડણી રેકેટ’, રાહુલ ગાંધીના ભાજપ પર આકરા પ્રહાર
આ પણ વાંચો:Electoral bond/ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ પર અમિત શાહનું નિવેદન આવ્યું સામે, કહ્યું- વિરોધ પક્ષોને 14 હજાર કરોડનું દાન, તેમના સાંસદો પણ ઓછા
આ પણ વાંચો:Lok Sabha Elections 2024/લોકસભા ચૂંટણીની તારીખો આજે થશે જાહેર, આચારસંહિતા લાગુ થશે; જાણો કઇ વસ્તુઓ પર પ્રતિબંધ લાગશે? સામાન્ય લોકો પર શું થશે અસર?