શું કેદીને જીવનસાથી સાથે અંગત સમય માટે મુક્તિ મળે છે? જેલમાં પણ તમને અલગ રૂમ મળે છે

તમારા માટે/ શું કેદીને જીવનસાથી સાથે અંગત સમય માટે મુક્તિ મળે છે? જેલમાં પણ તમને અલગ રૂમ મળે છે

હેડલાઇન વાંચીને તમે પણ વિચારતા હશો કે શું ખરેખર આ શક્ય છે? હકીકતમાં, કાયદો જેલમાં સજા ભોગવી રહેલા વ્યક્તિના અધિકારો અને જરૂરિયાતોનું પણ ધ્યાન રાખે છે.

સમાચાર વાંચીને તમે પણ વિચારતા હશો કે શું ખરેખર આ શક્ય છે? હકીકતમાં, કાયદો જેલમાં સજા ભોગવી રહેલા વ્યક્તિના અધિકારો અને જરૂરિયાતોનું પણ ધ્યાન રાખે છે. આમાં તેના જીવનસાથી સાથે ખાનગી સમય વિતાવતો કોઈપણ કેદી પણ સામેલ છે. હવે આ જાણીને તમારા મનમાં ઘણા સવાલો ઉઠી રહ્યા હશે કે કેદીઓને ખાનગી સમય માટે કયા આધારે છૂટ આપવામાં આવે છે? તેમજ જો જેલમાં આ માટેની જોગવાઈ છે તો આ જોગવાઈ ક્યાં કરવામાં આવી છે અને તેના નિયમો શું છે. તો ચાલો જાણીએ આ બધા સવાલોના જવાબ…

નિયમો શું છે?

આ નિયમ અંગે દિલ્હી હાઈકોર્ટના એડવોકેટ અને કાનૂની નિષ્ણાત પ્રેમ જોશીએ કહ્યું, ‘ખરેખર, ભારતમાં એવો કોઈ કાયદો નથી કે જે કેદીઓને વૈવાહિક મુલાકાતની મંજૂરી આપે. આ એક પ્રકારની મીટિંગ છે જેમાં કેદીને તેના જીવનસાથી સાથે અમુક સમયગાળા માટે સમય પસાર કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવે છે અને તે દરમિયાન તે તેના જીવનસાથી સાથે સંબંધ બાંધી શકે છે અને તે કરવાની છૂટ છે. જો કે કેટલાક કેસમાં કોર્ટે આ માટે પરવાનગી આપી છે અને જીવનસાથી સાથે સમય વિતાવવાની છૂટ આપી છે.

જો કે, તેને એમ પણ કહ્યું કે તે અધિકાર સાથે સંબંધિત છે અને તેનો વિશેષાધિકાર તરીકે ઉપયોગ કરી શકાતો નથી. જો કે, કેનેડા, જર્મની, રશિયા, સ્પેન, બેલ્જિયમ, સ્પેન, સાઉદી અરેબિયા, ડેનમાર્ક, અમેરિકા જેવા કેટલાક દેશોમાં આવી બેઠકો માટે કાયદો છે અને તેમને છૂટ આપવામાં આવે છે.
કોર્ટે તેના નિર્ણયોમાં શું કહ્યું?

પ્રેમ જોશીના જણાવ્યા અનુસાર, વર્ષ 2015માં પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટે કેદીઓને તેમના પાર્ટનર સાથે સમય વિતાવવા અને પ્રેગ્નન્સીને લઈને મંજૂરી આપી હતી. આ સમય દરમિયાન, કોર્ટે કહ્યું હતું કે કેદીઓને જેલમાં ગર્ભવતી થવાનો અધિકાર છે અને તે મૂળભૂત અધિકાર છે.

આ સાથે જ એક વખત મદ્રાસ હાઈકોર્ટે આજીવન કેદની સજા ભોગવી રહેલા કેદીને કામચલાઉ રજા પણ આપી હતી. જોકે, જેલ મેન્યુઅલમાં આવી કોઈ જોગવાઈ ન હોવાથી જેલ સત્તાવાળાઓએ ઉલટું દલીલ કરી હતી અને કોર્ટે કલમ 21ના આધારે પત્નીની અરજીને માન્ય રાખી હતી. તમને જણાવી દઈએ કે કોર્ટની પરવાનગી પછી જ પરવાનગી આપવામાં આવે છે અને આમાં સમય, સ્થળ વગેરેને લઈને કોર્ટ દ્વારા પરવાનગી આપવામાં આવે છે.
જેલમાં રૂમ કેવી રીતે ગોઠવાય છે?

પંજાબની ઘણી જેલોમાં પ્રાઈવેટ ટાઈમ માટે રૂમની સુવિધા આપવામાં આવી છે, જ્યાં કેદીઓ પરવાનગી મળ્યા બાદ તેમના પાર્ટનરને મળી શકે છે. આ રિપોર્ટ અનુસાર પંજાબની કેટલીક જેલોમાં આ રૂમ બનાવવામાં આવ્યા છે અને રૂમમાં ડબલ બેડ અને વોશરૂમ છે.

ઉપરાંત એક ટેબલ, બે ખુરશી અને સ્ટૂલ, પાણી વગેરેની પણ જોગવાઈ છે. જ્યારે પતિ-પત્ની મળે છે ત્યારે રૂમ બહારથી બંધ રહે છે. આ સમય દરમિયાન, દંપતીને બે કલાક સુધી અંદર રહેવાની મંજૂરી આપવામાં આવે છે, જો કે, આ સુવિધા દરેક જેલમાં ઉપલબ્ધ નથી અને કોર્ટ પરવાનગી પર અંતિમ નિર્ણય લે છે.