ઇઝરાયલનો બેવડો હુમલો, હમાસ બાદ હિઝબુલ્લાની જગ્યાઓ પર બોમ્બ વરસ્યા, ઘણી ચોકીઓ નાશ પામી

પેલેસ્ટિનિયનો ઇઝરાયેલ પર વિશ્વાસ કરતા નથી
ઇઝરાયેલી સેનાએ હમાસ પર નવા હુમલા શરૂ કર્યા
ઈઝરાયેલની સેનાએ હિઝબુલ્લાહની ઘણી પોસ્ટ નષ્ટ કરી
આ સંઘર્ષ ત્રીજા વિશ્વ યુદ્ધની આશંકા વધારી રહ્યો છે
માનવતાને ધ્યાનમાં રાખવી પડશે : બિડેન

ગાઝામાં ઈઝરાયેલ દ્વારા સતત હુમલા થઈ રહ્યા છે. ઈઝરાયેલની સેના પણ જમીન પર સૈન્ય કાર્યવાહી શરૂ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે. ગાઝામાં ચારેબાજુ વિનાશ હોવા છતાં, લોકો તેમના ઘર છોડવા માંગતા નથી. ખાસ કરીને ઉત્તરી ગાઝાના લોકો તેમના ઘરોમાં રહેવા માંગે છે, રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ વચ્ચે આ સંઘર્ષ ત્રીજા વિશ્વ યુદ્ધની આશંકા વધારી રહ્યો છે. જોઈએ અહેવાલ

ઈઝરાયેલ અને હમાસ વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધમાં અમેરિકાએ ફરી એકવાર ઈરાન અને તેના સમર્થકોને ખુલ્લેઆમ ધમકી આપી છે. અમેરિકાએ કહ્યું કે ગાઝા યુદ્ધને ધ્યાનમાં રાખીને ઈરાને પ્રાદેશિક સંઘર્ષ ભડકાવવાના કોઈપણ પ્રયાસથી દૂર રહેવું જોઈએ. અમેરિકાના બે ટોચના મંત્રીઓએ ઈરાનને લઈને આ ગંભીર ચેતવણી આપી છે. આ પહેલા ઈરાનના ખતરાને જોતા અમેરિકાએ સમગ્ર ક્ષેત્રમાં પોતાની સૈન્ય તૈયારીમાં નોંધપાત્ર વધારો કર્યો હતો. બે અમેરિકન એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સ અને અન્ય કેટલાક યુદ્ધ જહાજો ભૂમધ્ય સમુદ્રમાં હાજર છે. અમેરિકા ઉપરાંત નાટો દેશોના યુદ્ધ જહાજો પણ ભૂમધ્ય સમુદ્રમાં પહોંચી ગયા છે.

દરમિયાન, તણાવને જોતા, અમેરિકાએ ઇરાક સ્થિત દૂતાવાસમાંથી તેના કેટલાક કર્મચારીઓને પાછા ખેંચી લીધા છે. અમેરિકી વિદેશ મંત્રી એન્ટની બ્લિંકને સીબીએસ ચેનલ સાથેની વાતચીતમાં કહ્યું, ‘અમે ચિંતિત છીએ કે ઈરાન સમર્થિત સંગઠનો તેમના જ સૈનિકો વિરુદ્ધ હુમલાઓ વધારી રહ્યાં છે. અમને ડર છે કે તણાવ વધુ વધી શકે છે. હમાસ અને ઈઝરાયલ વચ્ચેના યુદ્ધને ધ્યાનમાં રાખીને અમેરિકાએ ઈરાન અને તેના સહયોગીઓને પ્રાદેશિક તણાવ ઉશ્કેરવા સામે ચેતવણી આપી છે.

યુએસ સ્ટેટ સેક્રેટરીએ કહ્યું, ‘કોઈએ પણ આ તકનો લાભ લઈને ઈઝરાયેલ અથવા અમેરિકન લોકો પર વધુ હુમલા ન કરવા જોઈએ.’ ઇઝરાયલ સાથે યુદ્ધ શરૂ થયું ત્યારથી, અમેરિકન સૈનિકો ઇરાક અને સીરિયામાં ડ્રોન અને રોકેટ દ્વારા હુમલો કરે છે. ઈરાકમાં ઈરાન સમર્થિત મિલિશિયાએ ચેતવણી આપી છે કે અમેરિકન દળોએ તાત્કાલિક ઈરાક છોડવું પડશે નહીં તો તેમના સૈન્ય મથકો પર હુમલા ચાલુ રહેશે. એન્ટની બ્લિંકને કહ્યું હતું કે અમેરિકા અમેરિકન લોકોની સુરક્ષા માટે શક્ય તમામ પગલાં લઈ રહ્યું છે. અને જો જરૂરી હોય તો, સખત ફટકો પણ પહોંચાડી શકાય છે.

આ પહેલા અમેરિકી રક્ષા મંત્રી લોયડ ઓસ્ટીને પણ આ ક્ષેત્રના અન્ય દેશોમાં ગાઝા યુદ્ધને ઉશ્કેરવા સામે ચેતવણી આપી હતી. અમેરિકાના બે ટોચના મંત્રીઓએ આ ચેતવણી એવા સમયે આપી છે જ્યારે એવી આશંકા છે કે ઈરાન સમર્થિત હિઝબુલ્લાહ અને અન્ય જૂથો પણ દક્ષિણ લેબેનોનમાંથી ઈઝરાયેલ વિરુદ્ધ હુમલાઓ તેજ કરી શકે છે. ઓસ્ટીને ચેતવણી આપી હતી કે જો કોઈ જૂથ કે દેશ આ વિવાદને ઉશ્કેરવા માંગે છે અને હમાસ સામે ચાલી રહેલા યુદ્ધનો ફાયદો ઉઠાવવા માંગે છે તો અમે તેમને એવું ન કરવાની સલાહ આપીશું. અમને સ્વ-બચાવનો અધિકાર છે અને અમે કોઈપણ યોગ્ય પગલાં લેવામાં શરમાશું નહીં. ઈરાન અને તેના સમર્થકો સામે લડવા માટે અમેરિકાએ THAAD મિસાઈલ ડિફેન્સ સિસ્ટમ પણ તૈનાત કરી છે.

ગાઝાના લોકો હાલમાં કોઈક રીતે પોતાનો જીવ બચાવવાના પડકારનો સામનો કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, હજારો લોકો રફાહ બોર્ડર ક્રોસિંગ પર એકઠા થઈ રહ્યા છે, જે ગાઝાથી બહારનો એકમાત્ર જમીન માર્ગ છે. તેનાથી વિપરીત, ઉત્તરી ગાઝાના લોકો તેમના ઘર છોડવામાં અચકાય છે. ઈઝરાયેલે ઉત્તરી ગાઝાના લોકોને ત્યાંથી નીકળી જવા કહ્યું છે અને હવાઈ હુમલા દ્વારા પણ તબાહી મચાવી છે. જેના કારણે લોકોમાં ગભરાટ છે પરંતુ તેઓ ઘર છોડવા માંગતા નથી.

ઈઝરાયેલનું કહેવું છે કે પેલેસ્ટિનિયન લોકોની સુરક્ષા માટે તેને ઉત્તરી ગાઝા છોડવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. તેમનો ધ્યેય હમાસનો નાશ કરવાનો છે અને પેલેસ્ટાઈનના સામાન્ય નાગરિકોને નુકસાન પહોંચાડવાનો નથી. પેલેસ્ટિનિયનો ઇઝરાયેલના આ દાવાને માનતા નથી. લંડનમાં રહેતી 22 વર્ષીય પેલેસ્ટિનિયન યુવતી લાયલ લુયેએ કહ્યું કે તે હમાસના હુમલાને સમર્થન નથી કરતી પરંતુ તે જાણે છે કે આ હુમલાનો ઉપયોગ પેલેસ્ટાઈનીઓને તેમના ઘરોમાંથી ભગાડવા માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે.

લુયે અને દાયેબનું કહેવું છે કે 1948માં ઈઝરાયેલની સ્થાપના સમયે જે રીતે થયું હતું તે જ રીતે થઈ રહ્યું હોય તેવું લાગે છે. જ્યારે અંદાજે 750,000 પેલેસ્ટિનિયનોને તેમના ઘરોમાંથી બળજબરીથી દૂર કરવામાં આવ્યા હતા. ફરી એકવાર પેલેસ્ટિનિયનોની અસલ ઓળખને ખતમ કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. એકવાર ઉત્તરી ગાઝાને ખાલી કરાવ્યા પછી અહીં પાછા ફરવું શક્ય નહીં બને. આવી સ્થિતિમાં, અહીં ઘણા લોકો મૃત્યુ નજીક હોવા છતાં પોતાનું ઘર છોડવા માંગતા નથી.

ઇઝરાયેલ ડિફેન્સ ફોર્સે હિઝબુલ્લાહ અને હમાસ પર નવા હુમલા શરૂ કર્યા છે. આઈડીએફએ જણાવ્યું હતું કે તેણે દક્ષિણ લેબનોનમાં હિઝબુલ્લાહના કેટલાંક લક્ષ્યાંકો પર હુમલો કર્યો છે. જેમાં એક સૈન્ય કમ્પાઉન્ડ અને ચોકી પણ સામેલ છે, જેને નષ્ટ કરી દેવામાં આવી છે. ઇઝરાયેલના સૈન્ય વિમાનોએ લેબનોન સરહદ પર હિઝબુલ્લાહના આતંકી સેલને નિશાન બનાવ્યું હતું. જેમાં હિઝબુલને ભારે નુકસાન થયું હતું અને આતંકવાદીઓના હથિયારો નાશ પામ્યા હતા. હુમલામાં હિઝબુલ્લાહનું એન્ટી ટેન્ક મિસાઈલ લોન્ચર પણ નષ્ટ થઈ ગયું હતું. IDFએ જે સેલ પર હુમલો કર્યો હતો તે શ્લોમી શહેર નજીક મિસાઇલ લોન્ચ કરવાની યોજના હોવાની શંકા હતી.

અત્યાર સુધીમાં બંને પક્ષે લગભગ 5000 લોકોના મોત થયા છે. સ્થિતિ જોયા બાદ હવે વિશ્વના નિષ્ણાતોને ડર લાગવા લાગ્યો છે કે દુનિયા ત્રીજા વિશ્વ યુદ્ધ તરફ આગળ વધી રહી છે. જો આ યુદ્ધ થશે તો ભારત જે ઈઝરાયેલનો ગાઢ મિત્ર છે અને પેલેસ્ટાઈન સાથે વ્યૂહાત્મક સંબંધોને સંતુલિત કરવામાં પણ વ્યસ્ત છે તેને પણ અસર થઈ શકે છે. ઇઝરાયલ-હમાસ યુદ્ધ પર વિશ્વના ઘણા દેશોએ પોતાનું વલણ વ્યક્ત કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે.

આ યુદ્ધમાં ઘણી એવી વસ્તુઓ થઈ રહી છે જે તેને વિશ્વ યુદ્ધમાં ફેરવવા માટે પૂરતી છે. ઈરાન અને લેબનોનના આતંકવાદી જૂથો પેલેસ્ટાઈન અને હમાસને ઈઝરાયેલ સામે યુદ્ધ જીતવામાં મદદ કરવા માટે પહેલેથી જ આગળ આવી રહ્યા છે. હવે એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે ઇઝરાયલના વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ પણ અમેરિકા અને યુકે જેવા ઘણા દેશો સાથે તેમના સારા સંબંધોનો ઉપયોગ કરશે. ગાઝામાં ઘાયલોની સંખ્યામાં વધારો થશે , તે નિશ્ચિત છે કે ઇઝરાયેલના હુમલાને કારણે ગાઝામાં ઘાયલોની સંખ્યામાં પણ વધારો થશે. તેના કારણે ઈજિપ્ત, સીરિયા, સાઉદી અરેબિયા અને અન્ય દેશો જેવા ઘણા આરબ દેશોમાંથી આકરી પ્રતિક્રિયા આવશે. આ દેશોએ ભૂતકાળમાં પણ પેલેસ્ટાઈનને સમર્થન આપ્યું છે.

અમેરિકી સરકાર યુદ્ધનો ભોગ બનેલા ઈઝરાયલને પહેલાથી જ શસ્ત્રો અને સહાય પૂરી પાડી રહી છે. પરંતુ આરબ દેશો ઇઝરાયેલ પર એક થવાના કારણે તેમાં વધુ સંડોવણી જોવા મળે તેવી શક્યતા છે. ઈઝરાયેલનું વર્ષો જૂનું મિત્ર ભારત પણ તેની સુરક્ષા અને સૈન્ય ઓફર કરીને આગળ વધવા તૈયાર છે. ભારતીય સૈનિકો પર અસરઃ ઇઝરાયેલ-લેબનોન બોર્ડર પર UNIFIL લાઇન પર પહેલેથી જ 900 ભારતીય સૈનિકો હાજર છે. જો આ સંઘર્ષ ત્રીજા વિશ્વયુદ્ધમાં ફેરવાય તો તેઓ આગની સીધી રેખામાં હશે. જો ત્રીજા વિશ્વ યુદ્ધની સ્થિતિ છે.

આ ફટકો ભારતીય અર્થતંત્ર માટે મોટો ફટકો હોવાની ધારણા છે કારણ કે તેણે ઇઝરાયેલ સાથે દ્વિપક્ષીય સંબંધો જાળવી રાખવા માટે શસ્ત્રો, ખાદ્યપદાર્થો અને આરોગ્ય સંભાળ સામગ્રી મોકલવી પડશે. આ સિવાય વૈશ્વિક મોંઘવારી અને ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારાની પણ ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પર ગંભીર અસર પડશે. આનો અર્થ એ છે કે તેલની કિંમતો સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તરે હશે અને મૂળભૂત ચીજવસ્તુઓ પણ મોંઘી અને મુશ્કેલ હશે.

અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન અને ઈઝરાયેલના વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહુ વચ્ચે ફરી એકવાર ફોન પર વાતચીત થઈ છે. આ વાતચીતમાં બિડેને ફરી એકવાર ઈઝરાયેલને સંપૂર્ણ મદદનું આશ્વાસન આપ્યું છે. બિડેને ફોન કોલમાં ગાઝા અને આસપાસના વિસ્તારના વિકાસની ચર્ચા કરી હતી. આ વાતચીતનો રીડઆઉટ વ્હાઇટ હાઉસ દ્વારા જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. બિડેને ટ્વિટર પર આ વાતચીતની વિગતો પણ આપી છે. બિડેને સંઘર્ષને ઉકેલવા માટે બે-રાજ્યના વિકલ્પને અવગણવાનું પણ કહ્યું છે.

ચર્ચામાં અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને સ્પષ્ટ કર્યું કે હમાસ સામેના યુદ્ધમાં ઇઝરાયલે યુદ્ધના કાયદા પ્રમાણે કામ કરવું પડશે. તેણે લખ્યું, ‘ઈઝરાયેલને પોતાનો બચાવ કરવાનો અધિકાર છે. આપણે એ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે તેમની પાસે આજે અને હંમેશા આપણા લોકોની સુરક્ષા માટે જરૂરી બધું છે. તે જ સમયે, વડા પ્રધાન નેતન્યાહૂ અને મેં ચર્ચા કરી છે કે ઇઝરાયેલે યુદ્ધના કાયદા અનુસાર કેવી રીતે કાર્ય કરવું જોઈએ. બિડેને આ સંદર્ભમાં લખ્યું છે કે, ‘શક્ય હોય તેટલું યુદ્ધમાં નાગરિકોની સુરક્ષા કરવી પડશે.’