જમ્મુ અને કાશ્મીરનું કેસર સમગ્ર વિશ્વમાં જાણીતું છે. કાશ્મીરમાં કેસર મોટા પ્રમાણમાં ઉગાડવામાં આવે છે. તે વિશ્વનો સૌથી મોંઘો પાક માનવામાં આવે છે. આટલું જ નહીં, કાશ્મીરી કેસરને વિશ્વનું શ્રેષ્ઠ કેસર માનવામાં આવે છે. કાશ્મીરમાં આ કેસરની મોસમ છે, પરંતુ ઉત્પાદકોથી ખેડુતો ખુશ નથી કારણ કે તે ઘણા વર્ષોથી સતત ઘટતું રહ્યું છે.
2010 માં કાશ્મીરમાં કેસરની ખેતીને પુનર્જીવિત કરવા માટે કેસર મિશનની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી, જેના માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 411 કરોડ રૂપિયાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. પ્રોજેક્ટ અંતર્ગત કેસરના ખેતરોમાં છંટકાવ સિંચાઇ માટે 126 બોરવેલ ખોદવાના હતા.
USA / ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને વધુ એક ફટકો, રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં પરાજય બ…
આ પ્રોજેક્ટ શરૂઆતમાં પાંચ વર્ષ માટે શરૂ કરાયો હતો, પરંતુ જ્યારે જમ્મુ-કાશ્મીર સરકાર 2015 ની અંતિમ સમયમર્યાદા પૂરી કરવામાં નિષ્ફળ ગઈ ત્યારે કેન્દ્ર સરકારે બાદમાં તેના વિસ્તરણને વધુ બે વર્ષ માટે મંજૂરી આપી. બાદમાં 2018 માં, તે ફરીથી બે વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવ્યું.
સ્થાનિક કેસર ઉગાડનારાઓનું કહેવું છે કે છેલ્લા 10 વર્ષથી પંપોરમાં કેસર ઉગાડતા ખેડૂતો છંટકાવની સિંચાઇ સુવિધા પૂર્ણ થવાની રાહ જોઇ રહ્યા છે. છેલ્લાં ઘણાં વર્ષોથી અનેક સમસ્યાઓનો સામનો કરી રહેલા કેસરના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા સરકારે તે આપવાનું વચન આપ્યું હતું.
પુલવામા જિલ્લાની પંપોર તહસીલમાં ખુદ આશરે 3200 હેક્ટર જમીન છે કે જેના પર કેસર ઉગાડવામાં આવે છે, જ્યારે જમ્મુ-કાશ્મીરના કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશમાં કેસરીની ખેતી માટે કુલ જમીન 3,715 હેક્ટર છે. કેસરના ઉત્પાદક મોહમ્મદ યુસુફે જણાવ્યું હતું કે દુષ્કાળ જેવી પરિસ્થિતિઓ અને ગ્લોબલ વોર્મિંગને ધ્યાનમાં રાખીને કેસર માટે છંટકાવ કરવો જરૂરી છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે છંટકાવની સિંચાઇથી ખેડુતો સામાન્ય સમય કરતા 10 દિવસમાં વધુ પાક મેળવી શકશે. અને આનાથી કેસરના ઉત્પાદનમાં પણ વધારો થશે.
યુસુફે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગ વિભાગે કેટલાક ખેડુતોને સિંચાઇની સુવિધા પૂરી પાડી છે, પરંતુ તેમાં વીજળી નથી, જ્યારે અમે સંબંધિત લોકોને પમ્પ ચલાવવા માટે કહીએ છીએ ત્યારે તેઓ કહે છે કે તેઓ પંપ માટે છે કોઈ બળતણ નથી. મોહમ્મદ યુસુફે કહ્યું કે સંબંધિત અધિકારીઓએ કહ્યું કે કેન્દ્રએ ભંડોળ સમયસર બહાર પાડ્યું નથી.
