મહાભારતની વાર્તા જેટલી રસપ્રદ છે એટલી જ રહસ્યમય પણ છે. મહાભારતમાં એવા ઘણા મહત્વપૂર્ણ પાત્રો છે જેના વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. એકલવ્ય પણ તેમાંથી એક છે. એ તો બધા જાણે છે કે એકલવ્ય નિષાદ જાતિનો હતો તેથી દ્રોણાચાર્યે તેમને પોતાનો શિષ્ય બનાવ્યો ન હતો.
આ પછી એકલવ્યએ દ્રોણાચાર્યની મૂર્તિને પોતાના ગુરુ તરીકે લઈને ધનુર્વિદ્યાનો અભ્યાસ કર્યો. સતત પ્રેક્ટિસ સાથે તેણે તીરંદાજી પણ શીખી. એ પછી શું થયું એ પણ આપણે જાણીએ છીએ. પરંતુ આ સિવાય મહાભારતમાં ઘણી વખત એકલવ્યનું વર્ણન જોવા મળે છે. આજે અમે તમને એકલવ્ય સાથે જોડાયેલી બીજી કેટલીક ખાસ વાતો જણાવી રહ્યા છીએ જે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે…
જ્યારે ગુરુ દ્રોણાચાર્યએ એકલવ્યનો અંગૂઠો માગ્યો
એક દિવસ પાંડવો અને કૌરવો રાજકુમાર ગુરુ દ્રોણ સાથે શિકાર કરવા પહોંચ્યા. રાજકુમારનો કૂતરો એકલવ્યના સંન્યાસમાં પહોંચ્યો અને ભસવા લાગ્યો. કૂતરાના ભસવાના કારણે એકલવ્યને પ્રેક્ટિસ કરવામાં મુશ્કેલી પડી રહી હતી. પછી તેણે તીર વડે કૂતરાનું મોં બંધ કરી દીધું. એકલવ્યએ એટલી કુશળતાથી તીર માર્યા કે તીરથી કૂતરાને કોઈ પણ રીતે ઈજા ન થઈ. જ્યારે ગુરુ દ્રોણે કૂતરાને જોયો ત્યારે તે તીરંદાજીનું આ કૌશલ્ય જોઈને દંગ રહી ગયા. પછી તીર ચલાવનારને શોધતા તે એકલવ્ય પાસે પહોંચ્યા. ગુરુ દ્રોણને લાગ્યું કે એકલવ્ય અર્જુન કરતાં ચડિયાતો બની શકે છે. પછી તેણે ગુરુ દક્ષિણામાં પોતાનો અંગૂઠો માંગ્યો અને એકલવ્યએ તેનો અંગૂઠો કાપીને ગુરુને આપ્યો. એકલવ્ય અંગૂઠા વિના પણ તીરંદાજીમાં નિપુણ બની ગયો હતો.
શ્રીકૃષ્ણએ એકલવ્યનો વધ કર્યો
એકલવ્ય હિરણ્ય ધનુ નામના નિષાદનો પુત્ર હતો. તેમના પિતા શ્રીંગવેરા રાજ્યના રાજા હતા, તેમના મૃત્યુ પછી એકલવ્ય રાજા બન્યો. તેણે નિષાદ ભીલોની સેના બનાવી અને પોતાના રાજ્યનો વિસ્તાર કર્યો. એક લોકપ્રિય દંતકથા અનુસાર, એકલવ્ય જરાસંધ સાથે ભળી ગયો હતો, જેઓ શ્રી કૃષ્ણને શત્રુ માનતા હતા. તેણે જરાસંધની સેના વતી મથુરા પર પણ હુમલો કર્યો. એકલવ્યએ યાદવ સેનાના મોટાભાગના યોદ્ધાઓને મારી નાખ્યા. શ્રી કૃષ્ણ જાણતા હતા કે જો એકલવ્યને મારવામાં નહીં આવે તો આ મહાભારતના યુદ્ધમાં તે કૌરવોના પક્ષે લડશે અને પાંડવોની મુશ્કેલીઓ વધારી શકે છે. શ્રી કૃષ્ણ અને એકલવ્ય વચ્ચે યુદ્ધ થયું, જેમાં એકલવ્ય માર્યો ગયો. એકલવ્ય પછી તેનો પુત્ર કેતુમાન રાજા બન્યો. મહાભારતના યુદ્ધમાં કેતુમાન પાંડવો સાથે કૌરવ સેના વતી લડ્યા હતા. તેને ભીમે માર્યો હતો.
