સરકારી વિભાગોમાં પીરિયડ લીવનો સમાવેશ કરવા સંબંધિત કોઈ દરખાસ્ત વિચારણા હેઠળ નથી. કેન્દ્ર સરકારે લોકસભામાં આ માહિતી આપી છે. લોકસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાનીએ કહ્યું કે ‘સેન્ટ્રલ સિવિલ સર્વિસીસ (લીવ) નિયમ 1972માં પીરિયડ લીવની કોઈ જોગવાઈ નથી. એટલું જ નહીં, હાલમાં આ નિયમોમાં આવી રજાઓનો સમાવેશ કરવાનો કોઈ પ્રસ્તાવ નથી.
ઈરાનીએ એ પણ ઉલ્લેખ કર્યો કે કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલય 10-19 વર્ષની કિશોરીઓમાં માસિક સ્રાવની સ્વચ્છતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 2011 થી યોજનાઓ લાગુ કરી રહ્યું છે. આ યોજનાનો હેતુ છોકરીઓમાં માસિક સ્રાવની સ્વચ્છતા વિશે જાગૃતિ વધારવાનો છે. એટલું જ નહીં, ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા સેનિટરી નેપકિન સુધી તેમની પહોંચ સુનિશ્ચિત કરવી, તેમના ઉપયોગ પર ભાર મૂકવો અને નેપકિન્સના સુરક્ષિત નિકાલ પર ભાર મૂકવો એ પણ આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય છે. કેન્દ્રીય મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાનીએ આ નિવેદન લોકસભામાં ‘મેન્સ્યુરેશન બેનિફિટ બિલ 2018’ પર ઉઠાવવામાં આવેલા પ્રશ્નના જવાબમાં આપ્યું હતું, જે પીરિયડ લીવ સાથે સંબંધિત છે. સંસદ સભ્ય ડી. રવિકુમારે ગૃહમાં પીરિયડ લીવની જોગવાઈઓ પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા.
પીરિયડ લીવની જોગવાઈ નથી
તેના જવાબમાં કેન્દ્રીય મંત્રી ઈરાનીએ કહ્યું કે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને લાગુ પડતા ‘સેન્ટ્રલ સિવિલ સર્વિસિસ (લીવ) રૂલ્સ 1972’માં પીરિયડ લીવની કોઈ જોગવાઈ નથી. તેમણે કહ્યું કે આ નિયમો હેઠળ સરકારી મહિલા કર્મચારીઓને અલગ-અલગ પ્રકારની રજાઓ આપવામાં આવી છે. જેમ કે ઉપાર્જિત રજા, અડધા પગારની રજા, અસાધારણ રજા, બાળ સંભાળ રજા, કમ્યુટેડ લીવ, પ્રસૂતિ રજા, તબીબી પ્રમાણપત્ર પર આધારિત રજા વગેરે.
સાર્વજનિક કચેરીઓમાં મહિલા કર્મચારીઓ માટે સેનિટરી નેપકિન્સ અને દવાઓની પહોંચ અંગે સ્મૃતિ ઈરાનીએ જણાવ્યું હતું કે રાસાયણિક ખાતર મંત્રાલય હેઠળના ફાર્માસ્યુટિકલ્સ વિભાગે પ્રધાનમંત્રી ભારતીય જનઔષધિ પ્રોજેક્ટ અમલમાં મૂક્યો હતો, જે મહિલાઓના સ્વાસ્થ્યને સુનિશ્ચિત કરવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું હતું. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ, દેશભરમાં 8700 થી વધુ જન ઔષધિ કેન્દ્રોની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી, જ્યાં ઓક્સો-બાયોડિગ્રેડેબલ સેનિટરી નેપકિન્સ પ્રતિ પેડ 1 રૂપિયામાં આપવામાં આવ્યા હતા.
