'પાકિસ્તાનને સદ્બુદ્ધિ આવશે અને તે...' ભારત-પાકિસ્તાન સંબંધો પર પીએમ મોદીનું મોટું નિવેદન

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ એક મુલાકાત દરમિયાન કહ્યું હતું કે ભારતના શાંતિ માટેના દરેક પ્રયાસનો પાકિસ્તાને દુશ્મનાવટ અને વિશ્વાસઘાતથી જવાબ આપ્યો છે. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે અમને આશા છે કે પાકિસ્તાન જલ્દી જ ભાનમાં આવશે અને શાંતિનો માર્ગ અપનાવશે. લેક્સ ફ્રીડમેન સાથેના પોડકાસ્ટમાં, પીએમ મોદીએ કહ્યું, “મેં મારા શપથ ગ્રહણ સમારોહમાં પાકિસ્તાનને આમંત્રણ આપ્યું હતું, પરંતુ શાંતિના દરેક પ્રયાસને દુશ્મનાવટ અને વિશ્વાસઘાતનો સામનો કરવો પડ્યો. અમને આશા છે કે પાકિસ્તાન ભાનમાં આવશે અને શાંતિનો માર્ગ અપનાવશે.

પાકિસ્તાનના લોકો પણ શાંતિ ઇચ્છે છે.

મોદીએ કહ્યું, “મારું માનવું છે કે પાકિસ્તાનના લોકો પણ શાંતિ ઇચ્છે છે કારણ કે તેઓ પણ સંઘર્ષ, અશાંતિ અને સતત આતંકમાં જીવવાથી કંટાળી ગયા હશે. તે દેશને જુઓ જ્યાં નિર્દોષ બાળકો પણ માર્યા જાય છે અને અસંખ્ય જીવન બરબાદ થાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે જ્યારે પણ ભારત શાંતિની વાત કરે છે. પીએમ મોદીએ યાદ અપાવ્યું કે ઓસામા બિન લાદેન પાકિસ્તાનમાં આશ્રય લેતો હતો, ત્યારે આતંકવાદ પાકિસ્તાનના મૂળમાં છે. પાકિસ્તાને ભારત સાથે સંઘર્ષનો માર્ગ પસંદ કર્યો છે.”

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે દ્વિપક્ષીય સંબંધો સુધારવાનો તેમનો પહેલો પ્રયાસ સદ્ભાવનાનો સંકેત હતો. તેમણે કહ્યું, “આ એક રાજદ્વારી પગલું હતું જે દાયકાઓમાં જોવા મળ્યું નથી. જે લોકોએ એક સમયે મારા વિદેશ નીતિ પ્રત્યેના અભિગમ પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા તેઓ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા જ્યારે તેમને ખબર પડી કે મેં સાર્ક દેશોના તમામ રાષ્ટ્રપ્રમુખો અને સરકારને આમંત્રણ આપ્યું છે અને આપણા તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ પ્રણવ મુખર્જીએ તેમના સંસ્મરણોમાં તે ઐતિહાસિક કાર્યને સુંદર રીતે કંડાર્યું છે.

વિદેશ નીતિ અંગે પીએમ મોદીએ કહ્યું કે આ વાતનો પુરાવો છે કે ભારતની વિદેશ નીતિ કેટલી સ્પષ્ટ અને આત્મવિશ્વાસુ બની ગઈ છે. તેમણે કહ્યું, “તેણે શાંતિ અને સુમેળ પ્રત્યે ભારતની પ્રતિબદ્ધતા વિશે વિશ્વને સ્પષ્ટ સંદેશ આપ્યો, પરંતુ અમને ઇચ્છિત પરિણામો મળ્યા નહીં.”

‘2002ના રમખાણો પહેલાની ઘટનાઓ જાણવી મહત્વપૂર્ણ છે’

પીએમ મોદીએ કહ્યું, “૨૦૦૨ના રમખાણો વિશે વાત કરતા પહેલા, હું તમને પરિસ્થિતિનો યોગ્ય ખ્યાલ આપવા માટે પાછલા વર્ષોનો એક ચિત્ર રજૂ કરવા માંગુ છું. ૨૪ ડિસેમ્બર ૧૯૯૯ના રોજ, કાઠમંડુથી દિલ્હી જતું વિમાન હાઇજેક કરીને કંદહાર લઈ જવામાં આવ્યું હતું. 2000માં, દિલ્હીના લાલ કિલ્લા પર આતંકવાદી હુમલો થયો હતો. 11 સપ્ટેમ્બર 2001ના રોજ, અમેરિકાના ટ્વીન ટાવર પર આતંકવાદી હુમલો થયો હતો. ઓક્ટોબર 2001માં, જમ્મુ અને કાશ્મીર વિધાનસભા પર આતંકવાદી હુમલો થયો હતો. 13 ડિસેમ્બર 2001ના રોજ, ભારતીય સંસદ પર હુમલો થયો હતો.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, આ વૈશ્વિક સ્તરના આતંકવાદી હુમલા હતા, જેનાથી વૈશ્વિક અસ્થિરતાની ચિનગારી ભડકી. આ બધા વચ્ચે, 7 ઓક્ટોબર 2001 ના રોજ, મારે ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી બનવું પડ્યું. હું 24 ફેબ્રુઆરી 2002 ના રોજ પહેલી વાર ધારાસભ્ય બન્યો. મારી સરકાર 27 ફેબ્રુઆરીએ બજેટ રજૂ કરવાની હતી, ત્યારે અમને ગોધરા ટ્રેન અકસ્માતના સમાચાર મળ્યા. આ ખૂબ જ ગંભીર ઘટના હતી. લોકોને જીવતા સળગાવી દેવામાં આવ્યા. તમે કલ્પના કરી શકો છો કે અગાઉની બધી ઘટનાઓ પછી પરિસ્થિતિ કેવી હોત. 2002 પહેલા, ગુજરાતમાં 250થી વધુ મોટા રમખાણો થયા હતા.

ટીકા અંગે પીએમ મોદીએ શું કહ્યું?

ફ્રીડમેને પીએમ મોદીને પૂછ્યું કે તેઓ ટીકાને કેવી રીતે જુએ છે, ખાસ કરીને જ્યારે ગુજરાત રમખાણો જેવા સંવેદનશીલ મુદ્દાઓની વાત આવે છે. આના જવાબમાં પીએમ મોદીએ કહ્યું, ટીકા એ લોકશાહીનો આત્મા છે. આપણા શાસ્ત્રો કહે છે કે ‘તમારા ટીકાકારોને હંમેશા તમારી નજીક રાખો’, કારણ કે તે તમને સુધારવામાં મદદ કરે છે.

પીએમએ કહ્યું કે, વાસ્તવિક ટીકા સંશોધન અને વિશ્લેષણ પર આધારિત હોય છે. કમનસીબે, આજના મીડિયા અને રાજકીય વિરોધીઓ ઘણીવાર ટૂંકા રસ્તા અપનાવે છે, વિચારશીલ ટીકા કરવાને બદલે પાયાવિહોણા આરોપો લગાવે છે. તમે જે સંદર્ભો આપી રહ્યા છો તે આક્ષેપો છે, ટીકા નહીં.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં તેમણે જે વિરોધનો સામનો કરવો પડ્યો છે તે વાસ્તવિકતાઓને બદલે વૈચારિક પૂર્વગ્રહોને કારણે હતો. તેમણે કહ્યું, “જે લોકોએ રમખાણો માટે મારી ટીકા કરી હતી તેમને 2002 પહેલાના ગુજરાતના હિંસાના ઇતિહાસની પરવા નહોતી. તેમને તે પછી થયેલા ફેરફારોમાં રસ નહોતો. તેઓ ફક્ત એક એવી વાર્તા બનાવવા માંગતા હતા જે તેમના એજન્ડાને અનુરૂપ હોય.”

2002 પછી ગુજરાતમાં કોઈ રમખાણો થયા નથી: પીએમ મોદી

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, ૧૯૬૯ના રમખાણો ૬ મહિના સુધી ચાલ્યા. તે સમયે વિપક્ષ સત્તામાં હતો, અને તેમણે અમારા વિરુદ્ધના આ ખોટા કેસોમાં અમને સજા કરાવવાનો શ્રેષ્ઠ પ્રયાસ કર્યો. તેમના પ્રયાસો છતાં, ન્યાયતંત્રે સમગ્ર ઘટનાનું વિગતવાર વિશ્લેષણ કર્યું. આરોપીઓને સજા થઈ છે. ૨૦૦૨ પહેલા ગુજરાતમાં વારંવાર રમખાણો થતા હતા, પરંતુ ૨૦૦૨ પછી કોઈ મોટી ઘટના બની નથી.