ધી પ્રોટેક્શન ઓફ પ્લાન્ટ વેરાયટી એન્ડ ફાર્મર્સ રાઈટ ઓથોરિટીએ શુક્રવારે ખેડૂતો અને બીજ નિગમોના હિતમાં ઐતિહાસિક નિર્ણય આપ્યો છે. તેણે ભારતમાં બટાકાની વિવિધતા FL-2027 પર પેપ્સિકોને આપવામાં આવેલ PVP (પ્લાન્ટ વેરાયટી પ્રોટેક્શન) પ્રમાણપત્ર રદ કરવા માટેની અરજી સ્વીકારી. ઓથોરિટીનું કહેવું છે કે પેપ્સીકોને જે આધારે આ પ્રમાણપત્ર મળ્યું તે ખોટી માહિતીના આધારે હતું. એટલે કે જેને આ પ્રમાણપત્ર મળ્યું છે તે તેના માટે પાત્ર નથી. ઓથોરિટી દ્વારા પિટિશન સ્વીકારવાનો અર્થ એ છે કે ઓથોરિટી આ બટાકાની વિવિધતા માટે ફેબ્રુઆરી 2016માં પેપ્સિકોને આપવામાં આવેલા વેરાયટી ઈન્ટેલેક્ચ્યુઅલ પ્રોપર્ટી રાઈટ્સ (IPR)ને પાછી ખેંચી લેશે. ઓથોરિટીએ સ્વીકાર્યું કે પેપ્સિકો દ્વારા ખેડૂતોને ડરાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે બીજ ઉગાડવું ખેડૂતોના અધિકારમાં હતું.
શું બાબત છે:
2016 માં, પેપ્સિકોએ FL-2027 રજીસ્ટર કર્યું, જે પેકેજ્ડ ચિપ્સમાં વપરાતી બટાકાની વિવિધતા છે. જે અંતર્ગત આ બિયારણના ઈન્ટેલેક્ચ્યુઅલ પ્રોપર્ટી રાઈટ્સ કંપની પાસે આવ્યા હતા. 2018 માં, કંપનીએ બટાટાના બીજની આ વિવિધતા ઉગાડવા બદલ ગુજરાતના 5 ખેડૂતો પર કેસ કર્યો હતો. ત્યારબાદ 2019માં ફરી 4 ખેડૂતો સામે કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. કંપનીએ આ તમામ પાસેથી 1.5-1.5 કરોડ રૂપિયાનું વળતર માંગ્યું હતું. આ મામલો મીડિયામાં આવ્યા બાદ બીજ અધિકાર મંચના કેતન શાહે આ મામલે હસ્તક્ષેપ શરૂ કર્યો હતો. એલાયન્સ ફોર સસ્ટેનેબલ એન્ડ હોલિસ્ટિક એગ્રીકલ્ચર (ASHA) ની કવિતા કુરુગંતીએ પેપ્સિકો સામે પ્લાન્ટ વેરાયટી અને ખેડૂતોના અધિકારના સંરક્ષણમાં અરજી દાખલ કરી. તે સમયે પેપ્સિકોએ પીછેહઠ કરી હતી, પરંતુ તે ખેડૂતોને આ વિવિધતા ઉગાડવા દેવા તૈયાર ન હતી. 30 મહિનાની સુનાવણી બાદ શુક્રવારે આ મામલે નિર્ણય ખેડૂતોના પક્ષમાં આવ્યો.
પેપ્સિકો સામે આ દલીલ
પેપ્સકોનું સર્ટિફિકેટ રદ કરવા પાછળનું કારણ એ હતું કે બટાકાની જાત પર કંપનીને આપવામાં આવેલ આઈપીઆર નિયત જોગવાઈઓ મુજબ નથી. છોડની જાતોના રક્ષણ અને ખેડૂતોના અધિકારોના મામલે પણ આ અધિકાર જનહિતમાં ન હતો. આ અરજી જૂન 2019માં દાખલ કરવામાં આવી હતી. કંપની પાસે આ અધિકાર જાન્યુઆરી 2022 સુધી હતો અને તે તેને 31 જાન્યુઆરી, 2031 સુધી રિન્યૂ કરાવી શકતી હતી. હવે તે રદ કરવામાં આવ્યું છે.
બટાકાની FL-2027 જાતની આ વિશેષતા
આ બટાકાની વિવિધતાનો ઉપયોગ પેપ્સિકો દ્વારા લેઝ પોટેટો ચિપ્સ બનાવવા માટે કરવામાં આવે છે. બટાકાની આ વિવિધતા પ્રમાણમાં ઓછી ભેજ ધરાવે છે, જેના કારણે તેનો ઉપયોગ ચિપ્સ બનાવવા માટે થાય છે. કંપનીએ ખેડૂતો સામે પેટન્ટ ઉલ્લંઘનનો કેસ દાખલ કર્યો હતો, જ્યારે કાયદો બૌદ્ધિક સંપદા અધિકારોને કારણે ખેડૂતોને બીજની વિવિધતાની ખેતી કરતા અટકાવતો નથી.
World / પ્રિન્સ શેખ હમદાનએ જેટમેન વિન્સ રફીટની યાદમાં વીડિયો શેર કરી કહ્યું, –
હિન્દુ ધર્મ / આ નાનકડા ઉપાયથી ઘરની નકારાત્મકતા દૂર થાય છે સાથે રોગનું જોખમ પણ ઘટે છે, આવો જાણીએ
હિન્દુ ધર્મ / શાલિગ્રામને ઘરમાં રાખતી વખતે આ નિયમોનું ધ્યાન રાખો, નહીં તો શ્રી હરિ થઈ જશે ક્રોધિત
સૂર્ય ગ્રહણ / આ રાશિના લોકો પર રહેશે સૂર્યગ્રહણની સૌથી વધુ અસર, જાણો જ્યોતિષ, ધાર્મિક અને વૈજ્ઞાનિક મહત્વ
