અમેરિકાથી ત્રણ અબજ ડોલરમાં 30 MQ-9 ડ્રોન લેવામાં આવશે. આર્મી, એરફોર્સને 8-8 અને નેવીને 14 ડ્રોન મળશે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદી અમેરિકન પ્રવાસ દરમિયાન આ ડીલને મંજૂરી આપી શકે છે. MQ-9B સી-ગાર્ડિયન ડ્રોન, જેમ કે નામ સૂચવે છે, તે સમુદ્રને ધ્યાનમાં રાખીને બનાવવામાં આવ્યું છે. તે અમેરિકાના જનરલ એટોમિક્સ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે. આ ડ્રોન સેટેલાઇટની મદદથી તમામ પ્રકારના હવામાનમાં 30 કલાકથી વધુ સમય સુધી ઉડી શકે છે.
તેનું સ્કાય વર્ઝન પણ હવે બનાવવામાં આવ્યું છે. તેને સ્કાય-ગાર્ડિયન ડ્રોન કહેવામાં આવે છે. જનરલ એટોમિક્સની વેબસાઈટ અનુસાર, આ ડ્રોન દ્વારા તે દરિયાઈ વિસ્તારમાં દિવસ-રાત થતી દરેક ગતિવિધિની વાસ્તવિક માહિતી આપી શકે છે. ડ્રોન ઇન-બિલ્ટ વાઇડ-એરિયા મેરીટાઇમ રડાર, ઓટોમેટિક આઇડેન્ટિફિકેશન સિસ્ટમ, ઇલેક્ટ્રોનિક સપોર્ટ મેઝર્સ અને સ્વ-સમાયેલ એન્ટિ-સબમરીન વોરફેર (ASW) કિટથી સજ્જ છે.
આ ડ્રોન 2721 કિલો મિસાઈલ સાથે ઉડી શકે છે. 40 હજાર ફૂટથી વધુની ઉંચાઈ પર ઉડવાને કારણે દુશ્મનો આ ડ્રોનને સરળતાથી પકડી શકતા નથી. તેમાં બે લેસર ગાઈડેડ AGM-114 હેલફાયર મિસાઈલ લગાવી શકાય છે. તેને ચલાવવા માટે બે લોકોની જરૂર છે.અમેરિકન કંપની જનરલ એટોમિક એરોનોટિકલના જણાવ્યા અનુસાર, MQ-9A ડ્રોને પ્રથમ વખત 2001માં ઉડાન ભરી હતી. આ ડ્રોનનું અપડેટેડ વર્ઝન MQ-9B છે. 2000 પછી, યુએસ સૈન્યને ડ્રાઇવર વિનાના એરક્રાફ્ટની જરૂર હતી જેને દૂરથી નિયંત્રિત કરી શકાય.
આના પરિણામે, MQ-9A બનાવવામાં આવ્યું હતું. તે 27 કલાક સુધી સતત ઉડી શકે છે. આ પછી, આ ડ્રોનનું અપડેટ વર્ઝન MQ-9B સ્કાયગાર્ડિયન અને MQ-9B સીગાર્ડિયન બન્યું. મે 2021 સુધીમાં, અમેરિકા પાસે આવા 300 થી વધુ ડ્રોન હતા.QUAD એ ભારત, અમેરિકા, જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયાનું જોડાણ છે જે ચીનના વર્ચસ્વને ચકાસવા માટે રચવામાં આવ્યું છે. આમાં સામેલ તમામ દેશો MQ-9 પ્રીડેટર ડ્રોનનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.
2020 માં, ભારતીય નૌકાદળને દરિયાઈ સરહદની દેખરેખ માટે યુએસ પાસેથી એક વર્ષ માટે લીઝ પર બે ‘MQ-9B’ સી ગાર્ડિયન ડ્રોન મળ્યા હતા. બાદમાં લીઝનો સમય લંબાવવામાં આવ્યો હતો.તેની સાથે ફ્રાન્સ, બેલ્જિયમ, ડોમિનિકન રિપબ્લિક, જર્મની, ગ્રીસ, ઈટાલી, નેધરલેન્ડ, સ્પેન, યુકે, યુએઈ, તાઈવાન, મોરોક્કો જેવા દેશો તેનો ઉપયોગ કરે છે.
MQ-9B પ્રિડેટર સશસ્ત્ર ડ્રોનને ભારતની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને સંરક્ષણ જરૂરિયાત તરીકે જોવામાં આવે છે. ચીન અને પાકિસ્તાનના ડ્રોનને સરહદથી દૂર રાખવા માટે નિષ્ણાતો લાંબા સમયથી આવા ડ્રોનની જરૂરિયાત જણાવી રહ્યા છે.ચીને પાકિસ્તાનને આપેલું ડ્રોન 370 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે 20 કલાક સુધી ઉડી શકે છે. સરખામણીમાં, MQ-9B લાંબા સમય સુધી ઉડી શકે છે, લાંબા સમય સુધી હવામાં રહી શકે છે અને તેના પ્રકારના અન્ય ડ્રોન કરતાં વધુ ઘાતક બની શકે છે.
ભારત આર્મી, નેવી અને એરફોર્સના કાફલામાં MQ-9B ડ્રોન તૈનાત કરવા માંગે છે. આ ડ્રોન બનાવનારી કંપની જનરલ એટોમિક્સે તેને બહુપ્રતિભાશાળી હોવાનો દાવો કર્યો છે. કંપનીનું કહેવું છે કે જાસૂસી, દેખરેખ, માહિતી એકત્ર કરવા સિવાય તેનો ઉપયોગ હવાઈ મદદ, બચાવ કામગીરી અને હુમલાને રોકવા માટે કરી શકાય છે.તેમાં રડાર જેવા સેન્સર છે. તેમાં ઈલેક્ટ્રોનિક સપોર્ટ માટેના સાધનો છે જે કોઈપણ દુશ્મનને ઓળખી શકે છે. ત્યારપછી આ ડ્રોનમાં મિસાઈલ અને બોમ્બની મદદથી તે દુશ્મનનો નાશ કરવામાં આવે છે.
જનરલ એટોમિક્સ ગ્લોબલ કોર્પોરેશનના સીઈઓ વિવેક લાલે જણાવ્યું હતું કે આ ડ્રોન્સ દિવસ હોય કે રાત કોઈપણ સ્થિતિમાં સ્કાય-ગાર્ડિયન અને સી-ગાર્ડિયન સર્વેલન્સ દરમિયાન ફુલ-મોશન વીડિયો પ્રદાન કરે છે.
ભારત બે કારણોસર આ ડ્રોન ખરીદવા માંગે છે
પ્રથમ: એલએસીને અડીને આવેલા વિસ્તારમાં ચીનને જાણ કર્યા વિના તેની દેખરેખ રાખવી.
બીજું: ‘સાઉથ ચાઈના સી’માં ચીની સૈનિકોની ઘૂસણખોરી રોકવા માટે
મિલિટરી એક્સપર્ટ્સનો દાવો છે કે કોમ્બેટ ડ્રોન હસ્તગત કર્યા બાદ ભારતીય સેના રિમોટ કંટ્રોલ ઓપરેશન એટલે કે સર્જિકલ સ્ટ્રાઈક દ્વારા પાકિસ્તાનના કબજા હેઠળના કાશ્મીરમાં આતંકવાદી કેમ્પ પર હુમલો કરી શકશે. આ સાથે, તે ચીન સાથે એલએસી પર લક્ષ્યને ચિહ્નિત કરવામાં સક્ષમ હશે. હાલમાં, ભારતીય સેના સર્વેલન્સ અને રિકોનિસન્સ મિશન માટે ઇઝરાયેલી ડ્રોનનો ઉપયોગ કરે છે.
31 જુલાઇ 2022 ના રોજ, વિશ્વનો મોસ્ટ વોન્ટેડ આતંકવાદી અલ જવાહિરી કાબુલમાં માર્યો ગયો. આશ્ચર્યની વાત એ છે કે અફઘાનિસ્તાન કે જવાહિરીની સરહદે આવેલા અન્ય કોઈ દેશને પણ આ હુમલાની જાણ નહોતી. આ ગુપ્ત હુમલો અમેરિકાના હન્ટર કિલર એટલે કે MQ-9B રીપર ડ્રોન દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો.
અમેરિકાએ આ ડ્રોન વડે અલ કાયદાના વડા ઓસામા બિન લાદેન પર પણ નજર રાખી હતી. આ પછી જ અમેરિકન નેવી સીલ્સે પાકિસ્તાનના એબોટાબાદમાં 2 મે, 2011ના રોજ બિન લાદેનને મારી નાખ્યો હતો.’વૉર ઓન ટેરર’ દરમિયાન અમેરિકાએ અફઘાનિસ્તાનમાં તેમજ પાકિસ્તાનના ઉત્તરી આદિવાસી વિસ્તારોમાં પ્રિડેટર અને રીપર ડ્રોન તૈનાત કર્યા હતા. અમેરિકાના ડ્રોન ઇરાક, સોમાલિયા, યમન, લિબિયા અને સીરિયામાં પણ તૈનાત છે.
3 જાન્યુઆરી, 2020 ના રોજ, યુએસએ બગદાદ એરપોર્ટ નજીક પ્રિડેટર ડ્રોન વડે હવાઈ હુમલામાં ઈરાનના અલ-કુદ્સ ફોર્સના વડા કાસિમ સુલેમાનીને મારી નાખ્યા. સુલેમાની ઈરાન સમર્થિત ઈરાકી સેનાના લોકોને લઈ જતા બે વાહનોના કાફલામાં ચાલી રહ્યા હતા. ડ્રોને બે કાર પર બે મિસાઇલો છોડી હતી, જેમાં સુલેમારીનું મોત થયું હતું. ડ્રોન દ્વારા છોડવામાં આવેલી મિસાઇલો હેલફાયર R9X મિસાઇલ હતી, જેને નિન્જા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.ડિફેન્સ એક્વિઝિશન કાઉન્સિલે સશસ્ત્ર ડ્રોન MQ-9 પ્રિડેટરની ખરીદીને મંજૂરી આપી છે. હવે તેને કેબિનેટ કમિટી ઓન સિક્યોરિટી પાસેથી અંતિમ મંજૂરી મળવાની છે.
અહેવાલો સૂચવે છે કે ભારત આ ડ્રોન્સ યુએસ ફોરેન મિલિટરી સેલ્સ રૂટ દ્વારા ખરીદશે. સોદો થતાંની સાથે જ ભારત આ કોમ્બેટ ડ્રોન મેળવનાર પ્રથમ નોન-નાટો દેશ બની જશે.ભારત લાંબા સમયથી યુએસ પાસેથી મોટા પાયા પર ફાઇટર ડ્રોન ખરીદવામાં રસ દાખવી રહ્યું છે, પરંતુ લાલ ટેપ MQ-9 પ્રિડેટર ડ્રોન માટેના સોદામાં અવરોધ ઉભો કરી રહી છે. આ કારણે તેનું મૂલ્ય $2 બિલિયનથી વધીને $3 બિલિયન થઈ ગયું છે.
ભારત પણ તેના ઉપકરણોનું સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદન કરવા માંગે છે, જે કોઈપણ સોદાને જટિલ બનાવી શકે છે.
ન્યૂઝ વેબસાઈટ ધ વાયર અનુસાર, ભારતીય નૌકાદળ 60% સ્થાનિક હથિયારો સ્થાપિત કરવા માંગે છે. નૌકાદળના વાઈસ ચીફ ઓફ સ્ટાફ વાઇસ એડમિરલ એસએન ઘોરમાડેએ ફેબ્રુઆરીમાં કહ્યું હતું કે આ ડીલને આગળ લઈ જવામાં આવી રહી છે, પરંતુ અમે જોઈ રહ્યા છીએ કે તેને કેવી રીતે સ્વદેશી બનાવી શકાય.
તે જ સમયે, સંરક્ષણ મંત્રાલયના ભૂતપૂર્વ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે ડ્રોનમાં સ્વદેશી સામગ્રીનો સમાવેશ કરવાનો પ્રશ્ન ત્યારે જ ઉભો થાય છે જો તે ભારતમાં બનાવવામાં આવે.જ્યારથી મોદીની મુલાકાતની તારીખ નક્કી કરવામાં આવી છે, ત્યારથી યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટ, પેન્ટાગોન અને વ્હાઇટ હાઉસ ભારત પર જનરલ એટોમિક્સ દ્વારા બનાવેલા 30 MQ-9B સી-ગાર્ડિયન ડ્રોન્સના સોદાને ઝડપી બનાવવા દબાણ કરી રહ્યા છે.
ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર એટલે કે NSA અજીત ડોભાલે બુધવારે અમેરિકન NSA જેક સુલિવાન સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠક કરી હતી. બીજી બાજુ, ગુરુવારે, સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહની અધ્યક્ષતામાં સંરક્ષણ અધિગ્રહણ પરિષદ (DAC) એ આ ડીલ માટે મંજૂરી આપી દીધી છે.
આ પણ વાંચો:મંતવ્ય વિશેષ/આદિપુરુષ પર વિવાદ, પહેલા જાણો કે કોણ હતા ભગવાન રામ!
આ પણ વાંચો:મંતવ્ય વિશેષ/બિપરજોય વાવાઝોડાને લઈને દરેક માહિતી
આ પણ વાંચો:મંતવ્ય વિશેષ/કાઠમંડુના મેયરે યુપી-બિહાર પર કર્યો દાવો, તેમની ઓફિસમાં લગાવ્યો ગ્રેટર-નેપાળનો નકશો
આ પણ વાંચો:મંતવ્ય વિશેષ/બિપરજોય વાવાઝોડાએ રોક્યો ચોમાસાનો રસ્તો? આગામી દિવસોમાં સર્જાશે વિનાશ; ઘણા રાજ્યોમાં એલર્ટ
આ પણ વાંચો:મંતવ્ય વિશેષ/ઓફિસરનો દાવો – પૃથ્વીની બહાર પણ જીવન, અમેરિકા ગુપ્ત મિશનમાં વ્યસ્ત
