હોળીના એક દિવસ પહેલા હોલિકા દહનનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસને છોટી હોળી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જેમાં આગમાં અસત્ય બળી જાય છે. આ પ્રકાશ સત્યની જીતનું પ્રતીક છે. હિરણ્યકશિપુ અને હોલિકાની દુષ્ટતા બળીને ખાક થઈ ગઈ હતી. એ ભક્ત પ્રહલાદનો વિજય હતો. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ દિવસ વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિકોણથી પણ મહત્વપૂર્ણ છે. ચાલો જાણીએ.
હોલિકા દહનનું ધાર્મિક મહત્વ
દંતકથા અનુસાર, હિરણ્યકશિપુએ સાધનાના બળ પર શક્તિ પ્રાપ્ત કરી હતી. તે ખુદ ભગવાનને સમજવા લાગ્યો. ઇચ્છતા હતા કે દરેક તેની પૂજા કરે. પરંતુ તેનો પુત્ર પ્રહલાદ ભગવાન વિષ્ણુનો ભક્ત હતો. તેણે તેના પિતાના આદેશનું પાલન કરવાનો ઇનકાર કર્યો. તેણે શ્રીહરિની ઉપાસના ચાલુ રાખી. આનાથી ગુસ્સે થઈને રાજા હિરણ્યકશપે પોતાના પુત્રને ઘણી યાતનાઓ આપી. પરંતુ ભગવાન વિષ્ણુની કૃપાથી ભક્ત પ્રહલાદનો બચાવ થયો. હિરણ્યક્ષપ અને તેની બહેન હોલિકાએ સાથે મળીને આયોજન કર્યું. જેમાં તે પ્રહલાદ સાથે સળગતી અગ્નિ પર બેસશે.
હોલિકા પાસે આવું કપડું હતું. તેને પહેર્યા પછી આગમાં કોઈ નુકસાન થતું નથી. તે જ સમયે, ભક્ત પ્રહલાદ પાસે પોતાને બચાવવા માટે કંઈ નહોતું. હોલિકા પ્રહલાદ સાથે અગ્નિમાં બેઠી કે તરત જ. પ્રહલાદે ભગવાન વિષ્ણુનો જપ શરૂ કર્યો. થોડા સમયમાં તે કપડાની હોલીકા પાસે ઉડીને પ્રહલાદ પાસે આવ્યો. આમ પ્રહલાદને કંઈ થયું નહીં. તે હોલિકા બળી ગઈ.
હોલિકા દહનનું વૈજ્ઞાનિક મહત્વ
હોળીનો તહેવાર શિશિર અને વસંત વચ્ચે ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે હવામાન ઝડપથી બદલાય છે. દિવસ દરમિયાન ગરમી અને રાત્રે ઠંડી હોય છે. શિશિરમાં શરદીને કારણે શરીરમાં કફનું પ્રમાણ વધવા લાગે છે. તે જ સમયે, વસંતઋતુમાં તાપમાનમાં વધારો થવાથી, કફ શરીરમાંથી બહાર આવવા લાગે છે. જેના કારણે શરદી, ઉધરસ વગેરે. એવું કહેવાય છે કે આ સમયે અગ્નિ પ્રગટાવવાથી વાતાવરણમાં રહેલા બેક્ટેરિયા નાશ પામે છે. હોલિકા દહન કરવાથી આપણી આસપાસના બેક્ટેરિયા દૂર થઈ જાય છે. સાથે જ તેનાથી શરીરમાં નવી ઉર્જા આવે છે.
નોધ :
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી/સામગ્રી/ગણતરીઓની અધિકૃતતા અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી માહિતીના વિવિધ માધ્યમો/જ્યોતિષીઓ/પંચાંગો/પ્રવચનો/ધાર્મિક માન્યતાઓ/શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરીને તમને મોકલવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પહોંચાડવાનો છે, વાચકો અથવા વપરાશકર્તાઓએ તેને માત્ર માહિતી તરીકે જ લેવી જોઈએ. વધુમાં, કોઈપણ રીતે ઉપયોગની જવાબદારી વપરાશકર્તા અથવા વાચકની પોતાની રહે છે.’
