એક તરફ દેશનું નામ વિદેશમાં રોશન કરવું છે અને બીજી તરફ દેશનું શિક્ષણ સતત કથળતું જાય છે. આવતીકાલની પેઢી એટલેકે આજનો વિદ્યાર્થી રોજ નોલેજ મેળવવાની બાબતમાં કંગાળ બની રહ્યો હોય એવા દ્રશ્યો જોવા મળી રહ્યા છે. તાજેતરમાં જ રાષ્ટ્રીય સિદ્ધિ સર્વેક્ષણ 2021 અનુસાર, પંજાબ અને રાજસ્થાન સિવાય, દેશભરની શાળાઓમાં શૈક્ષણિક પ્રદર્શન 2017માં નોંધાયેલા સ્તરથી નીચે સરકી ગયું છે. કોરોના મહામારીના કારણે શિક્ષણ સ્તરમાં ખૂબ નકારાત્મક અસરો જોવા મળી છે.
રાષ્ટ્રીય સિદ્ધિ સર્વેક્ષણ દ્વારા કરવામાં આવેલા સર્વેમાં 720 જિલ્લાઓમાં 1.18 લાખ શાળાઓમાં કરવામાં આવેલા પરીક્ષણોનાઆધારે કેટલીક મહત્વની વગતો જાણવા મળી છે. ગાણિતિક, ભાષા કૌશલ્યો અને પર્યાવરણીય વિજ્ઞાનની વૈચારિક સમજણની કસોટી કરવામાં આવી હતી. દરેક રાજ્ય અનુસાર આ વિષયોમાં હાંસલ કરેલ કુલ સ્કોરનો સરવાળો, ટકાવારીની દ્રષ્ટિએ દર્શાવવામાં આવ્યો, પંજાબ અને રાજસ્થાન સિવાયના 2017 રાઉન્ડમાં નોંધાયેલ રાષ્ટ્રીય સરેરાશ કરતા ઓછો હતો. કેરળ જેવા કેટલાક રાજ્યોએ 2017ની સરખામણીમાં તેમના ગણિતના સ્કોર બહેતર બનાવ્યા હતા, પરંતુ એકંદર સ્કોર ઓછો પડ્યો હતો.
રાજસ્થાન, પંજાબ અને કેરળ શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનાર તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા જ્યારે તેલંગાણા, અરુણાચલ પ્રદેશ અને છત્તીસગઢ છેલ્લા ત્રણ સ્લોટ પર કબજો કર્યો હતો. તારણો નોંધપાત્ર છે કારણ કે શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને નિર્દેશિત કરવામાં આવ્યા છે, જેમણે પ્રદર્શનના આધારે જિલ્લા-સ્તરની વ્યૂહરચના તૈયાર કરવા માટે વર્ગ ત્રણ, પાંચ, આઠ અને 10ના 34 લાખ વિદ્યાર્થીઓ વચ્ચે નવેમ્બરમાં સર્વેક્ષણ કર્યું હતું. ધોરણ ત્રણના આ સ્તરે પણ, ગાણિતિક અને ભાષા કૌશલ્ય અને પર્યાવરણીય વિજ્ઞાનની વૈચારિક સમજણની કસોટી કરવામાં આવી હતી. પંજાબ અને રાજસ્થાને 2017ની રાષ્ટ્રીય સરેરાશ કરતાં વધુ સ્કોર કર્યા સાથે પરિણામો બહુ અલગ ન હતા. અન્ય રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો કે જેમણે વધુ સારું પ્રદર્શન કર્યું હજુ પણ 2017ના રાષ્ટ્રીય સ્કોરથી નીચે જમ્મુ અને કાશ્મીર, મધ્ય પ્રદેશ અને પશ્ચિમ બંગાળ છે. આ કેટેગરીમાં તેલંગાણા, મેઘાલય અને છત્તીસગઢનું પ્રદર્શન ખરાબ રહ્યું છે. ધોરણ આઠમાં ભાષા, ગણિત, વિજ્ઞાન અને સામાજિક વિજ્ઞાનની સમજણની કસોટી કરવામાં આવી હતી. પંજાબ, રાજસ્થાન, ચંદીગઢ અને હરિયાણાએ 2017ની રાષ્ટ્રીય સરેરાશ કરતાં વધુ પ્રદર્શન કર્યું હતું. મેઘાલય, તમિલનાડુ, તેલંગાણા અને ઉત્તર પ્રદેશ નીચેના ક્રમે હતા. વર્ગ આઠના વિદ્યાર્થીઓને અનેક ગાણિતિક એપ્લિકેશનો વચ્ચે વર્ગો, સમઘન, વર્ગમૂળ અને સંખ્યાઓના ઘનમૂળના મૂલ્યોની ગણતરી કરવા માટે બનાવવામાં આવ્યા હતા. બંધારણ હેઠળના મૂળભૂત અધિકારો અને વિશિષ્ટ પરિસ્થિતિઓમાં રક્ષણ અને પ્રમોશન અંગેના તેમના જ્ઞાનની પણ કસોટી કરવામાં આવી હતી. નોંધનીય છે કે ગત મહીને સૌરાષ્ટ્ર યુનીવર્સીટી દ્વારા પણ આવો જ એક સર્વે હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો. જેમાં પણ વિદ્યાર્થીઓને પાયાનું ગુજરાતી લખવા વાંચવામાં સમસ્યાઓ જોવા મળી હતી. ખાસ કરીને ટ,ઠ અને ઢ વચ્ચે અને જોડણીની ખૂબ ભૂલો કરી રહ્યા છે. જેના કારણે વિદ્યાર્થીઓનો આત્મવિશ્વાસ પણ ડગે છે અને ભારતનું ભવિષ્ય પણ જોખમાય છે.
આ પણ વાંચો : યુક્રેન-રશિયા યુદ્ધની હૃદયદ્રાવક તસવીરો,જોઈ ને કાળજું કંપી ઉઠશે ?
