ISRO/ ચંદ્રયાન-2ની મોટી સિદ્ધિ, ચંદ્રના બાહ્ય વાતાવરણમાં આર્ગોન-40 ગેસની શોધ

દેશના ચંદ્રયાન-2 મિશનના ઓર્બિટરે એક મોટી સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે. ચંદ્રના બાહ્ય વાતાવરણમાં આર્ગોન-40 ગેસની માત્રા મળી આવી છે

Top Stories India
3 17 ચંદ્રયાન-2ની મોટી સિદ્ધિ, ચંદ્રના બાહ્ય વાતાવરણમાં આર્ગોન-40 ગેસની શોધ

દેશના ચંદ્રયાન-2 મિશનના ઓર્બિટરે એક મોટી સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે. ચંદ્રના બાહ્ય વાતાવરણમાં આર્ગોન-40 ગેસની માત્રા મળી આવી છે. આર્ગોન-40 ગેસ ચંદ્રના સૌથી બહારના શેલમાં, એક્સોસ્ફિયરમાં ફેલાયેલો છે. આ મહત્વપૂર્ણ ઘટસ્ફોટથી ચંદ્રની સપાટી વિશે ઘણી નવી માહિતી ઉપલબ્ધ થશે. ગેસની હાજરીના ખુલાસાથી ચંદ્ર પર ચાલી રહેલા અભ્યાસમાં મદદ મળવાની અપેક્ષા છે. ઓર્બિટર પર વાતાવરણીય રચના એક્સપ્લોરર-2 (CHACE-2) એ આર્ગોન-40 ગેસની હાજરી શોધી કાઢી છે ઈસરોએ મંગળવારે કહ્યું કે ચંદ્ર પર આર્ગોન-40 ગેસની હાજરી અગાઉ પણ મળી આવી હતી, પરંતુ તાજેતરની શોધમાં આ ગેસ એવા સ્થળોએ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે જેની વૈજ્ઞાનિકોને આશા નહોતી.

ISROએ કહ્યું કે આર્ગોન-40 એ ચંદ્ર એક્સોસ્ફેરિક સ્પેસની ગતિશીલતાનો અભ્યાસ કરવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ ટ્રેસર અણુ છે. Ar-40 ચંદ્રની સપાટીની નીચે હાજર પોટેશિયમ-40 (K-40) ના કિરણોત્સર્ગી વિઘટનમાંથી ઉતરી આવ્યું છે. ISROએ કહ્યું કે, જોકે Apollo-17 અને LADEE મિશનોએ ચંદ્રના એક્સોસ્ફિયરમાં ઓર્ગન-40ની હાજરી શોધી કાઢી છે. આ માપો ચંદ્રના નજીકના વિષુવવૃત્તીય પ્રદેશ સુધી મર્યાદિત હતા. નવી શોધના તારણો ‘જિયોફિઝિકલ રિસર્ચ લેટર્સ’ જર્નલમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે. CHACE-2 અવલોકનો સૂચવે છે કે Ar-40 વિતરણમાં નોંધપાત્ર અવકાશી વિવિધતા છે. Atmospheric Composition Explorer-2 (CHACE-2) એ એક માસ સ્પેક્ટ્રોમીટર સાધન છે જેનો ઉપયોગ તત્વોની ઘનતા, મૂળભૂત રાસાયણિક અને પરમાણુઓની રચનાને માપવા માટે થાય છે.

નોંધનીય છે કે વર્ષ 2019માં ચંદ્રયાન-2 મિશન હેઠળ લેન્ડર અને રોવરને ચંદ્રની સપાટી પર ઉતારવાના હતા પરંતુ તે નિષ્ફળ રહ્યા હતા. મિશનના પ્રથમ ભાગ હેઠળ, તેનું ઓર્બિટર ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું અને તે સફળતાપૂર્વક તેનું કામ કરી રહ્યું છે. ISRO અનુસાર, CHASE-2 અવલોકનો ચંદ્રના વિષુવવૃત્તીય અને મધ્ય-અક્ષાંશ પ્રદેશોમાં ફેલાયેલા ઓર્ગન-40 ની દૈનિક અને અવકાશી ભિન્નતા વિશે માહિતી આપે છે. ઈસરોના અનુસાર, 1972માં, અમેરિકાનું મિશન એપોલો 17 ચંદ્ર પર ઓર્ગન-40ની પુષ્ટિ કરનાર પ્રથમ હતું.