રાજકોટઃ કચ્છની દેશી વિવિધતા (કચ્છી દેશી ખારેક)ને જીઆઈ રજિસ્ટ્રીમાંથી જીઆઈ ટેગ (ભૌગોલિક સંકેત) મળ્યો છે. તે હવે કચ્છી ખજૂરના બ્રાન્ડિંગને વેગ આપશે અને આ શુષ્ક અને અર્ધ-શુષ્ક પ્રદેશમાં ખજૂર ઉગાડતા હજારો ખેડૂતોને ફાયદો થશે. કચ્છમાં ભારતની કુલ ખજૂરનું 85% ઉત્પાદન થાય છે.
ભુજમાં ખેડૂત ઉત્પાદક સંસ્થા (FPO) એ યુનિડેટ્સ ફાર્મર પ્રોડ્યુસર કંપની લિમિટેડે જૂન 2021માં સરદાર કૃષિનગર દાંતીવાડા એગ્રીકલ્ચરલ યુનિવર્સિટી (SDAU)ની મદદથી GI ટેગ માટે અરજી કરી હતી, જે કચ્છના મુંદ્રા ખાતે ડેટ્સ પામ રિસર્ચ સ્ટેશન ચલાવે છે.
SDAUના સંશોધનના નિર્દેશક સીએમ મુરલીધરને જણાવ્યું હતું કે, “સોમવારે GI ટેગ મેળવનારા 17 ઉત્પાદનો અને અમારી તારીખો તેમાંથી એક છે. 500 વર્ષ જૂની જાતને આખરે GI ટેગ મળ્યો. આ ટેગ કચ્છની તારીખોને એક ખાસ ઓળખ આપશે – જે રીતે દાર્જિલિંગ તેની ચા માટે પ્રખ્યાત છે, તે રીતે કચ્છ તેની ખજૂર માટે પ્રખ્યાત થશે. તે ખેડૂતોને પ્રીમિયમ દર વસૂલવાની મંજૂરી આપશે અને નિકાસને વેગ આપશે.”
જે ખેડૂતો GI ટેગનો લાભ લેવા માગતા હોય તેમણે આ FPOમાં અરજી કરીને સભ્ય બનવાનું રહેશે. એક સમિતિ તેમના દ્વારા ચોક્કસ ખેતીની જમીન પર ઉગાડવામાં આવતા ફળોની તપાસ કરશે અને સભ્યપદની મંજૂરી આપશે. ત્યારબાદ સભ્ય-ખેડૂત જીઆઈ ટેગના લોગોનો કાયદેસર ઉપયોગ કરી શકે છે.
ડેટ્સ પામ રિસર્ચ સ્ટેશનના આસિસ્ટન્ટ રિસર્ચ સાયન્ટિસ્ટ કપિલ શર્માએ જણાવ્યું હતું કે, “કચ્છમાં મોટાભાગના ખેડૂતો બિયારણનો ઉપયોગ કરીને ખજૂર ઉગાડે છે અને તેના કારણે ફળોમાં વિવિધતા જોવા મળે છે. ગુજરાતના અન્ય ભાગોમાં ખજૂરની ખેતી થાય છે પરંતુ તેનો સ્વાદ સ્થાનિક પર્યાવરણ – આંશિક ભેજ, આંશિક શુષ્ક સ્થિતિ અને દરિયાકાંઠાના પટ્ટાને કારણે કચ્છની તારીખોમાં અનન્ય છે.”
કચ્છમાં લગભગ 19,000 હેક્ટરમાં ખજૂરની ખેતી થાય છે અને વાર્ષિક ઉત્પાદન 20 લાખ વૃક્ષોમાંથી 1.8 લાખ ટન જેટલું થાય છે. દર વર્ષે 15 જૂનથી તારીખની સિઝન શરૂ થાય છે. કચ્છમાં લગભગ 80% ઉત્પાદન દેશી ખારેકનું છે અને બાકીનું બારહીનું છે. કચ્છની ખજૂર બે રંગોમાં ઉગાડવામાં આવે છે – પીળો અને લાલ. વૃક્ષો ખારાશને ખૂબ જ સહન કરે છે અને ભારે દુષ્કાળ અને ગરમીની પરિસ્થિતિઓને અનુકૂલિત થઈ શકે છે.
આ પણ વાંચોઃ
આ પણ વાંચોઃ
આ પણ વાંચોઃ
