દિલ્હી: રાજધાની દિલ્હીમાં G20 સમિટ ચાલી રહી છે અને શહેરના મુખ્ય રસ્તાઓ અને સરકારી ઈમારતો વિશાળ હોર્ડિંગ્સથી ઢંકાઈ ગઈ છે જેના પર લખેલું છે – વસુધૈવ કુટુમ્બકમ એટલે કે વિશ્વ એક પરિવાર છે. G20 સમિટ માટે 9-10 સપ્ટેમ્બરે નવી દિલ્હીમાં 20થી વધુ દેશોના રાષ્ટ્રા પ્રમુખ ભેગા થયા છે. આ માટે દિલ્હીમાં મોટા પાયે સજાવટ કરવામાં આવી છે, જેમાં ફ્લાયઓવર પર ચિત્રો બનાવવામાં આવ્યા છે અને મહેમાનોના સ્વાગત માટે ઊંચી મૂર્તિઓ પણ બનાવવામાં આવી છે.
આ સાથે દિલ્હીના રસ્તાઓને 6.75 લાખ ફૂલોના છોડથી સજાવવામાં આવ્યા છે. હાઈ-પ્રોફાઈલ રાજનેતાઓની સુરક્ષિત પરિવહન માટે શહેરમાં સુરક્ષા પણ વધારી દેવામાં આવી છે. પરંતુ શું તમે વિચાર્યું છે કે ભારતમાં G20 સમિટના આયોજન માટે કેટલા પૈસા ખર્ચવામાં આવે છે અને આ ખર્ચ કોણ કરી રહ્યું છે?
G20 સમિટનો ખર્ચ કેટલો થયો?
નાણાકીય વર્ષ 2023-24ના કેન્દ્ર સરકારના બજેટમાં ભારતની G20 અધ્યક્ષતા માટે 990 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે, જે વિદેશ મંત્રાલય (MEA)ની ફાળવણીને 4.26 ટકા (લગભગ 800 કરોડ રૂપિયા)ના વધારા સાથે કુલ 18,050 કરોડ રૂપિયા પહોંચી ગયું છે.
એક મીડિયા રિપોર્ટ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી RTIના જવાબમાં, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે,
કેન્દ્ર સરકારે ડિસેમ્બર 2022થી એપ્રિલ 2023 વચ્ચે ભારતના G20 અધ્યક્ષપદને લગતી આઉટડોર જાહેરાતો પર લગભગ 50.64 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા છે. જો કે, RTIના જવાબથી તે સ્પષ્ટ નથી થયું કે, કયું મંત્રાલય આ નાણાં (રૂ. 50,64,84,996) ચૂકવશે. સેન્ટ્રલ કોમ્યુનિકેશન બ્યુરો (CBC)ના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ મીડિયા રિપોર્ટને જણાવ્યું કે વિદેશ મંત્રાલય દ્વારા CBC દ્વારા પૈસા ચૂકવવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત સરકારે નેતાઓને પરિવહન કરવા માટે ઓછામાં ઓછી 20 બુલેટ-પ્રૂફ લિમોઝીન (Limousines) ભાડે રાખી છે, જેના પર અંદાજે 18.12 કરોડ (21.8 લાખ ડોલર) રૂપિયા ખર્ચવામાં આવ્યા છે. ન્યૂઝ એજન્સી PTIના રિપોર્ટ અનુસાર, સેન્ટ્રલ રિઝર્વ પોલીસ ફોર્સ (CRPF)ની VIP સુરક્ષા શાખાના 450 ડ્રાઈવરોને ખાસ લેફ્ટ હેન્ડ ડ્રાઈવ અને બુલેટ પ્રૂફ કાર ચલાવવાની ટ્રેનિંગ આપવામાં આવી છે. જ્યારે વિપક્ષી સાંસદ અબ્દુલ વહાબે સંસદના ચોમાસુ સત્ર દરમિયાન 27 જુલાઈના રોજ સરકારને G20 સંબંધિત કાર્યક્રમો પર કુલ ખર્ચ વિશે પૂછ્યું, ત્યારે વિદેશ રાજ્ય મંત્રી વી. મુરલીધરને પ્રશ્નનો જવાબ આપ્યો ન હતો.
આમાં દિલ્હી સરકારનો ખર્ચ પણ ઉમેરાયો
કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ફાળવવામાં આવેલા ભંડોળ સિવાય, આમ આદમી પાર્ટી (AAP)ની આગેવાની હેઠળની દિલ્હી સરકારે પણ G20ની તૈયારીઓ માટે ભંડોળની માંગ કરી હતી. આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં દિલ્હીના તત્કાલિન નાણામંત્રી મનીષ સિસોદિયાએ સીતારમણને પત્ર લખીને G20ની તૈયારીઓને ઝડપી બનાવવા 927 કરોડ રૂપિયાની માંગણી કરી હતી.
તેમણે આ પત્રમાં કહ્યું હતું કે-“તમે જાણતા હોવ કે દિલ્હી સરકારને કેન્દ્ર સરકાર તરફથી કેન્દ્રીય ટેક્સમાંથી તેના હિસ્સા તરીકે કોઈ નાણાકીય સહાય મળી નથી. દિલ્હી સરકારે પણ કેન્દ્ર સરકાર પાસેથી કોઈ વધારાની ગ્રાન્ટ પ્રાપ્ત કરી નથી.” મનીષ સિસોદિયાએ તેમના પત્રમાં ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે,દિલ્હી સરકારે G20 સમિટ માટે એક યોજના તૈયાર કરી છે, જેમાં ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ તેમજ G20 સાઇટ્સના બ્યુટિફિકેશનનો સમાવેશ થાય છે અને લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર વિનય કુમાર સક્સેનાએ તેના માટે મંજૂરી આપી છે.
જોકે,યૂઝ એજન્સી PTIના એક અહેવાલમાં અધિકારીઓને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું છે કે G20ની તૈયારીઓ પર દિલ્હી સરકારની તમામ એજન્સીઓ દ્વારા 1,084 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવશે. આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં બહાર પાડવામાં આવેલા રિપોર્ટ અનુસાર, દિલ્હી સરકારના 26 વિભાગો અને કેન્દ્રીય એજન્સીઓ G20 સમિટની તૈયારીઓ પર કામ કરી રહી છે.
જાહેર બાંધકામ વિભાગ (PWD), દિલ્હી મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (MCD) અને નવી દિલ્હી મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (NDMC) મુખ્યત્વે શહેરી માળખાકીય સુવિધાઓના સુધારણા અને સુંદરતામાં સામેલ છે. એક વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીએ પીટીઆઈને જણાવ્યું કે PWD, MCD અને NDMC આના માટે અનુક્રમે 448 કરોડ રૂપિયા, 249 કરોડ રૂપિયા અને 78 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરશે. આ સિવાય દિલ્હી પ્રવાસન વિભાગે 72 કરોડ રૂપિયાના બજેટ સાથે કાર્યક્રમોની યોજના બનાવી છે.
G20 સમિટ શા માટે આટલું મહત્વપૂર્ણ છે?
ગ્રુપ ઓફ 20 (The Group of Twenty)એ સરકારોની પરસ્પર ભાગીદારી માટેનું એક મંચ છે જેમાં 19 દેશોનો સમાવેશ થાય છે – આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, ચીન, ફ્રાન્સ, જર્મની, ભારત, ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી, જાપાન, કોરિયા રિપબ્લિક, મેક્સિકો. , રશિયા, સાઉદી અરેબિયા. , દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી, યુકે, યુએસ અને યુરોપિયન યુનિયન.
G20 સભ્યો વિશ્વના જીડીપીના આશરે 85 ટકા, વિશ્વ વેપારના 75 ટકાથી વધુ અને વિશ્વની લગભગ બે તૃતીયાંશ વસ્તીનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
ભારત 1 ડિસેમ્બર 2022થી 30 નવેમ્બર 2023 સુધી G20ની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે. 43 પ્રતિનિધિમંડળોના પ્રમુખ તેમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે – જે G20માં અત્યાર સુધીનું સૌથી વધુ છે. 9 અને 10 સપ્ટેમ્બરે દિલ્હીમાં તેનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.
આ પણ વાચો:India Vs Bharat વિવાદ/ તો શું ખરેખર નામ બદલાશે? પીએમ મોદીના ટેબલ પર ‘ઇન્ડિયા’ને બદલે જોવા મળ્યું ‘ભારત’
આ પણ વાચો:G20 Summit/ રાત્રી ભોજન બાદ જો બાયડનએ કર્યું ટ્વીટ કહ્યું કે મિસ્ટર મોદી…
આ પણ વાચો: G20 Summit 2023 Live:/ આફ્રિકન યુનિયન G-20નું કાયમી સભ્ય બન્યું, PM મોદીએ વિશ્વ નેતાઓની સામે કરી જાહેરાત
