મંતવ્ય વિશેષ/ ગાઝામાંથી બે લાખ લોકો વિસ્થાપિત થયા, યુદ્ધ ક્યારે અટકશે તેના પર અમેરિકાના વલણ પર પણ નજર

ઈઝરાયેલે 42માં દિવસે ઉત્તરી ગાઝામાં પોતાનો ઝંડો ફરકાવી દીધો છે. ત્યાના કેટલાક બંકરો-ઠેકાનાઓને બુલડોઝરથી ધ્વસ્ત કરવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. આ વચ્ચે ગાઝામાં જબરદસ્ત ધડાકાએ વિશ્વને ચોંકાવી દીધું છે. આ એર સ્ટ્રાઈકમાં હમાસના ટોપ કમાન્ડરના હાનીયેહના ઘર જે હમાસના કમાંડોનું મીટીગ પોઈન્ટ હતું, જ્યાંથી તે આતંકીઓએ ઇઝરાયેલ પર હુમલો કરવાનો આદેશ આપતો હતો.. જુઓ અમારો વિશેષ અહેવાલ

Top Stories Mantavya Exclusive Mantavya Vishesh
200,000 people displaced from Gaza, look at US stance on when war will stop

ગાઝામાં યુદ્ધ લડી રહેલી ઈઝરાયેલી સેનાએ ઉત્તરીય વિસ્તારમાંથી હમાસને લગભગ ખતમ કરી નાખ્યો છે. આ દરમિયાન ઈઝરાયેલના વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂએ ચેતવણી આપી છે કે હમાસ માટે કોઈ સ્થાન સુરક્ષિત નથી. ગાઝાની સૌથી મોટી હોસ્પિટલ અલ શિફા પર ઈઝરાયેલી સેનાના હુમલાના કલાકો બાદ નેતન્યાહુએ કહ્યું કે ગાઝામાં એવી કોઈ જગ્યા નથી જ્યાં ઈઝરાયેલી સેના ન પહોંચી શકે. તેણે કહ્યું કે હમાસે અમને ધમકી આપી હતી કે અમે ગાઝા સિટીની બહારના વિસ્તારમાં પ્રવેશીશું નહીં અને જ્યારે અમે પહોંચ્યા ત્યારે તેઓએ અમને કહ્યું કે અમે અલ-શિફા (હોસ્પિટલમાં) પ્રવેશીશું નહીં અને અમે કર્યું. ગાઝામાં એવી કોઈ જગ્યા નથી કે અમે પહોંચીશું નહીં.

યુએન માનવતાવાદી બાબતોના કાર્યાલયે મંગળવારે જણાવ્યું હતું કે 5 નવેમ્બરથી લગભગ 200,000 વધુ લોકો ઉત્તરી ગાઝામાંથી વિસ્થાપિત થયા છે કારણ કે ઇઝરાયેલી દળો હોસ્પિટલોની આસપાસ પેલેસ્ટિનિયન આતંકવાદીઓ સાથે લડે છે, જ્યાં દર્દીઓ, નવજાત શિશુઓ અને ડોકટરો વીજળી અને તબીબી સાધનો વિના રહે છે. આવશ્યક અછત વચ્ચે અટવાયેલા છે. વસ્તુઓ યુએન ઓફિસ ફોર ધ કોઓર્ડિનેશન ઓફ હ્યુમેનિટેરિયન અફેર્સ (ઓસીએચએ) એ જણાવ્યું હતું કે ઉત્તરમાં માત્ર એક જ હોસ્પિટલ દર્દીઓને પ્રાપ્ત કરવા સક્ષમ હતી, અન્ય તમામ હોસ્પિટલો હવે કામ કરવા સક્ષમ નથી અને મોટાભાગની આશ્રયસ્થાનો તરીકે કાર્યરત છે. જ્યાં યુદ્ધને કારણે વિસ્થાપિત થયેલા લોકો આશ્રય લઈ રહ્યા છે. .

ગાઝાની સૌથી મોટી હોસ્પિટલ શિફા પણ ઈઝરાયેલની સેનાથી ઘેરાયેલી છે, જ્યાં ‘ઈનક્યુબેટર’ માટે વીજળી ઉપલબ્ધ ન હોવાને કારણે 36 બાળકોના જીવ જોખમમાં છે. હમાસના ઓચિંતા હુમલા બાદ શરૂ થયેલું યુદ્ધ હવે છઠ્ઠા સપ્તાહમાં પ્રવેશી ગયું છે. હમાસના આતંકવાદીઓએ હુમલો કરીને સેંકડો ઇઝરાયેલી નાગરિકોને મારી નાખ્યા હતા અને ગાઝામાં લગભગ 240 લોકોને તેમની સાથે બંધક બનાવ્યા હતા. ઈઝરાયેલે લગભગ ત્રણ અઠવાડિયા સુધી ભારે હવાઈ હુમલા કર્યા અને પછી ઉત્તરમાં સૈનિકો અને ટેન્ક મોકલ્યા. જ્યારે હજારો પેલેસ્ટિનિયન નાગરિકોએ યુદ્ધમાં પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો છે, તે પણ મોટા પ્રમાણમાં વિનાશનું કારણ બન્યું છે.

ઈઝરાયેલે નાગરિકોને ઉત્તરમાં ગાઝા સિટી અને આસપાસના વિસ્તારોને ખાલી કરવા વિનંતી કરી છે, પરંતુ સેનાથી ઘેરાયેલા વિસ્તારનો દક્ષિણી ભાગ પણ ઓછો સુરક્ષિત નથી. ઈઝરાયેલ ઉત્તરથી દક્ષિણ સુધી સતત હવાઈ હુમલાઓ કરે છે. ઇઝરાયેલ કહે છે કે તે આતંકવાદી લક્ષ્યો પર હુમલો કરી રહ્યું છે પરંતુ તે ઘણીવાર મહિલાઓ અને બાળકોના મૃત્યુમાં પરિણમે છે. દક્ષિણમાં યુનાઈટેડ નેશન્સ (UN) દ્વારા ચલાવવામાં આવતા આશ્રય ગૃહોમાં ભીડ છે. આશ્રય ગૃહોમાં લોકોની ભીડનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે સરેરાશ 160 લોકોના ઉપયોગ માટે માત્ર એક જ શૌચાલય છે.

ઈઝરાયેલી સેનાએ ગાઝાની સૌથી મોટી હોસ્પિટલ અલ શિફા પર કબજો જમાવી લીધો છે. મંગળવારે રાત્રે, ઇઝરાયેલની સેના તેની ટેન્ક સાથે હોસ્પિટલમાં પ્રવેશી હતી. ત્યારથી સેના અહીં સર્ચ ઓપરેશન ચલાવી રહી છે. ઈઝરાયેલની સેનાએ દાવો કર્યો છે કે સર્ચ દરમિયાન હોસ્પિટલની અંદરથી મોટી માત્રામાં દારૂગોળો અને હથિયારો મળી આવ્યા છે. ઇઝરાયેલે કહ્યું છે કે તેની સેનાને મજબૂત પુરાવા મળ્યા છે કે હમાસ તેની આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓ માટે હોસ્પિટલોમાં વિસ્ફોટકો અને હથિયારોનો સંગ્રહ કરે છે.

ઇઝરાયલ ડિફેન્સ ફોર્સે ગુરુવારે સવારે સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરેલા એક વીડિયોમાં દાવો કર્યો હતો કે હમાસ અલ શિફા હોસ્પિટલના MRI યુનિટનો ઓપરેશનલ હેડક્વાર્ટર તરીકે ઉપયોગ કરી રહ્યંય છે. અહીં તેણે હથિયારો અને તકનીકી સાધનોનો સંગ્રહ કર્યો હતો. આ વીડિયોમાં IDFના પ્રવક્તા જોનાથન કોનરિકસ હોસ્પિટલના કમ્પાઉન્ડની અંદર હમાસના શસ્ત્રોનો ભંડાર બતાવે છે. કોનરિકસ કહે છે કે તે અલ શિફા હોસ્પિટલના એમઆરઆઈ યુનિટમાં ઉભો છે. જ્યાં તેમને અંદરથી અનેક પ્રકારના હથિયારો મળી આવ્યા હતા.

ઈઝરાયલની સેનાના પ્રવક્તા કોનરિકસે હોસ્પિટલની અંદરના એમઆરઆઈ યુનિટમાં રાખવામાં આવેલી ગ્રેબ-બેગ્સ, દારૂગોળો ભરેલી બેગ, એકે-47, કારતૂસ અને ગ્રેનેડ બતાવ્યા. આ શસ્ત્રો બતાવીને કોનરિકસ કહે છે કે આ હથિયારોનો હોસ્પિટલની અંદર કોઈ ધંધો નથી. હમાસે આ હથિયારો અહીં એટલા માટે રાખ્યા છે કારણ કે તેઓ હોસ્પિટલોનો ઉપયોગ ગેરકાયદેસર લશ્કરી હેતુઓ માટે કરે છે. હમાસ તેની લશ્કરી કામગીરી માટે હોસ્પિટલોનો ઢાલ તરીકે ઉપયોગ કરીને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું પણ ઉલ્લંઘન કરી રહ્યું છે.

ગાઝામાં ઈઝરાયલ અને હમાસ વચ્ચે 7 ઓક્ટોબરે શરૂ થયેલા સંઘર્ષ બાદ સતત એકબીજા પર આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાઓ તોડવાનો આરોપ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે. હમાસે સતત કહ્યું છે કે ઇઝરાયેલ દળો હોસ્પિટલોને નિશાન બનાવીને યુદ્ધ અપરાધ કરી રહ્યા છે. તે જ સમયે, ઇઝરાયલ હોસ્પિટલોની અંદરથી વિડીયો જાહેર કરી રહ્યું છે અને દાવો કરી રહ્યું છે કે અહીં હથિયારો છે. જો કે, ઈઝરાયેલ દ્વારા સતત શેર કરવામાં આવતા વીડિયોની સત્યતા પર અનેક પ્રશ્નાર્થ ચિન્હો છે. જ્યારે ઇઝરાયેલ તેમને અસંપાદિત વિડિયો ગણાવી રહ્યું છે, ત્યારે હમાસ તેમને ખોટા પ્રચારનું સાધન ગણાવી રહ્યું છે.

સમાચાર એજન્સી ‘રોઇટર્સ’એ કતારના અધિકારીઓને ટાંકીને દાવો કર્યો છે કે હમાસ યુદ્ધવિરામ માટે સંમત છે. આ માટે તે 50 બંધકને છોડવા માટે રાજી થઈ ગયો છે, પરંતુ તેના બદલામાં તે ઈચ્છે છે કે ઈઝરાયલની સેના 3 દિવસ સુધી હુમલો ન કરે. આ રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે હમાસે એમ પણ કહ્યું છે કે ઇઝરાયલે કેટલીક પેલેસ્ટાઈન મહિલાઓ અને બાળકોને પણ મુક્ત કરવાં પડશે. ઇઝરાયલ તરફથી કોઈ પ્રતિક્રિયા આપવામાં આવી નથી.

અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને સ્પષ્ટ કર્યું છે કે ગાઝામાં ઇઝરાયલની કાર્યવાહી હમાસનો નાશ ન થાય ત્યાં સુધી ચાલુ રહેશે. બિડેને કહ્યું છે કે ગાઝામાં ચાલી રહેલું યુદ્ધ હમાસને સંપૂર્ણ રીતે ખતમ કર્યા પછી જ સમાપ્ત થશે. બાયડેનનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે ગાઝામાં થયેલા હુમલાઓને લઈને દુનિયાભરમાંથી ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે. બિડેને પોતે તાજેતરમાં જ યુદ્ધ વિરામની વાત કરી હતી. જો કે, આ વખતે બિડેન ખુલ્લેઆમ ઇઝરાયલના સમર્થનમાં ઉભા થયા છે અને હમાસને સંપૂર્ણ રીતે ખતમ કરવાની વાત કરી છે.

ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ સાથે મુલાકાત બાદ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં ગાઝા યુદ્ધ પર પૂછવામાં આવેલા સવાલના જવાબમાં બિડેને કહ્યું કે, હમાસ કહી રહ્યું છે કે તે ઈઝરાયેલ પર ફરી હુમલો કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, આ યુદ્ધ ત્યારે સમાપ્ત થશે જ્યારે હમાસ હવે ઇઝરાયેલીઓને મારવા અને દુરુપયોગ કરી શકશે નહીં, એટલે કે તેની સૈન્ય અને રાજકીય તાકાત સંપૂર્ણપણે નાશ પામશે. જો કે, ઇઝરાયેલી દળોની જવાબદારી છે કે તેઓ તેમના લક્ષ્યોનો પીછો કરતી વખતે સાવધાની રાખવાની. બિડેને કહ્યું કે અમેરિકી અધિકારીઓએ ઈઝરાયેલ સાથે ચર્ચા કરી છે અને તેમને પેલેસ્ટાઈનની હોસ્પિટલોની આસપાસની સૈન્ય ગતિવિધિઓ અંગે અત્યંત સાવધ રહેવા વિનંતી કરી છે.
ઇઝરાયેલની સેનાએ તાજેતરમાં ગાઝાની સૌથી મોટી હોસ્પિટલ અલ શિફા પર પણ દરોડા પાડ્યા છે. હોસ્પિટલમાં સેનાના પ્રવેશની વિશ્વભરમાં ટીકા થઈ રહી છે. જો બિડેને પણ આ મામલે ઈઝરાયેલના આરોપોનું પુનરાવર્તન કર્યું છે. બિડેને કહ્યું કે ઇઝરાયેલ ગાઝા સિટીની અલ શિફા હોસ્પિટલની આસપાસ કાર્યવાહી કરવાનું જોખમ લઈ રહ્યું છે, જેણે પુષ્ટિ કરી છે કે હમાસનું મુખ્ય મથક અને તેના હથિયારો આ હોસ્પિટલ હેઠળ હોઈ શકે છે.

જ્યારે 7 ઓક્ટોબરે બંધકોને મુક્ત કરવા વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે બિડેને કહ્યું કે, હું અહીં મારાથી વધુ કંઈ કહેવા માંગતો નથી. હું કહીશ કે અમને કતાર તરફથી ખૂબ જ સારો સહયોગ મળ્યો છે. કતાર બંધકોની મુક્તિને સુરક્ષિત કરવા મધ્યસ્થી પ્રયાસોનું નેતૃત્વ કરી રહ્યું છે. જેની અમે પ્રશંસા કરીએ છીએ. બિડેને કહ્યું કે તેઓ ગાઝામાં હમાસ દ્વારા બંધક કરાયેલા 240 બંધકોની મુક્તિ માટે એક કરાર સુધી પહોંચવાની આશા રાખે છે. અગાઉ, બિડેન વહીવટીતંત્રે કહ્યું હતું કે તે ઇઝરાયેલ માટે લાઇન નક્કી કરીને યુદ્ધવિરામ સ્થાપિત કરશે નહીં. ઑક્ટોબર 7ના હત્યાકાંડ પછી ઇઝરાયેલને હમાસ સામે પોતાનો બચાવ કરવાનો અધિકાર છે. જો કે, યુ.એસ. યુદ્ધમાં ટૂંકા ગાળાના માનવતાવાદી વિરામનો આગ્રહ કરી રહ્યું છે. ખાસ કરીને યુએસ વિદેશી નાગરિકોને બહાર કાઢવા માટે યુદ્ધવિરામની વાત કરતું રહ્યું છે.