Judgement Translation: ચાર વર્ષ પહેલા 2019માં સુપ્રીમ કોર્ટે જાહેરાત કરી હતી કે તેના ચુકાદાઓ હિન્દી અને અન્ય પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ થશે. સુપ્રીમ કોર્ટે પણ આ દિશામાં કામ કર્યું છે અને (Supreme cout) હિન્દી અને અન્ય પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં ચુકાદાઓનો અનુવાદ પણ શરૂ કરી દીધો છે, પરંતુ તેની ગતિ માત્ર ધીમી જ નથી પણ સુસ્ત પણ બની રહી છે.
છેલ્લા ચાર વર્ષમાં સુપ્રીમ કોર્ટમાં કુલ 538 ચુકાદાઓનો હિન્દી અને અન્ય પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં અનુવાદ (Judgement Translation) કરવામાં આવ્યો છે, જેમાંથી મહત્તમ 290 ચુકાદાઓ હિન્દીમાં અનુવાદિત કરવામાં આવ્યા છે. જો કે, આ અંતરાલમાં અનુવાદિત ચુકાદાઓની સંખ્યા દર વર્ષે સતત ઘટી રહી છે. 2019 માં, મહત્તમ 209 ચુકાદાઓ પ્રાદેશિક ભાષામાં અનુવાદિત કરવામાં આવ્યા હતા. આ પછી, 2020 માં 142, 2021 માં 100 અને 2022 માં માત્ર 82 ચુકાદાઓનો અનુવાદ કરવામાં આવ્યો છે. એટલું જ નહીં, ત્રણ વર્ષ પછી પણ અયોધ્યાની રામ જન્મભૂમિનો ચુકાદો સુપ્રીમ કોર્ટની સાઇટ પર હિન્દીમાં ઉપલબ્ધ નથી.
વિધી સાહિત્ય પ્રકાશન રામજન્મભૂમિ ચુકાદાનું હિન્દીમાં અનુવાદ કરી રહ્યું છે, જે બે-ત્રણ મહિનામાં પૂર્ણ થવાની ધારણા છે. સર્વોચ્ચ અદાલતના નિર્ણયો હિન્દી અને અન્ય પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં (Judgement Translation)ઉપલબ્ધ કરાવવાના પ્રયાસો કરવા જોઈએ જેથી સામાન્ય જનતા જેઓ અંગ્રેજી નથી જાણતા તેઓ કોર્ટના નિર્ણયોને સમજી શકે.
પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદે આ બાબત પર મહત્તમ ભાર મૂક્યો હતો. આ પછી તત્કાલિન ચીફ જસ્ટિસ રંજન ગોગોઈએ સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદાઓને હિન્દી અને અન્ય પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં (Judgement Translation) ઉપલબ્ધ કરાવવાની જાહેરાત કરી હતી. 2019 થી, હિન્દી અને અન્ય પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં ચુકાદાઓનો અનુવાદ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી રહ્યો છે. પરંતુ, બધા નિર્ણયો નથી. માત્ર થોડાક જ છે.
સંસદમાં તાજેતરના જવાબમાં સુપ્રીમ કોર્ટ તરફથી મળેલી માહિતીના આધારે સરકાર દ્વારા આપવામાં આવેલા આંકડાઓ અનુસાર, ચાર વર્ષમાં સુપ્રીમ કોર્ટમાં હિન્દી સહિત 14 પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં કુલ 538 ચુકાદાઓનો અનુવાદ કરવામાં આવ્યો છે. 538માંથી છ ચુકાદાઓ આસામીમાં, ત્રણ બંગાળીમાં, બે ગારોમાં, 290 હિન્દીમાં, 24 કન્નડમાં, 47 મલયાલમમાં, 26 મરાઠીમાં, ત્રણ નેપાળીમાં, 26 ઉડિયામાં, 10 પંજાબીમાં, 76 તમિલમાં અનુવાદિત છે. , તેલુગુમાં 18, ઉર્દૂમાં પાંચનો અનુવાદ કરવામાં આવ્યો છે.
સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયનો હાઇકોર્ટ દ્વારા પ્રાદેશિક ભાષામાં અનુવાદ કરવામાં આવે છે. સંસદમાં આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, સુપ્રીમ કોર્ટ વિવિધ વિષયો પર ચુકાદાઓ આપે છે. જેમાંથી 14 વિષયોના ચુકાદાઓની શ્રેણીઓ 14 પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં અનુવાદિત છે. સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયનો હાઇકોર્ટ દ્વારા પ્રાદેશિક ભાષામાં અનુવાદ કરવામાં આવે છે. આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સની મદદથી સુપ્રીમ કોર્ટ લીગલ ટ્રાન્સલેશન સોફ્ટવેર તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે.
આ સોફ્ટવેરમાં હિન્દી, કન્નડ, તમિલ, તેલુગુ, પંજાબી, મરાઠી, ગુજરાતી, મલયાલમ, બંગાળી, ઉર્દૂ વગેરેમાં અનુવાદની ક્ષમતા છે. સંબંધિત હાઈકોર્ટને આ સોફ્ટવેરને ટેસ્ટિંગ અને ટ્રેનિંગ તરીકે અનુવાદમાં ઉપયોગ કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. પરીક્ષણ સમયગાળા દરમિયાન અત્યાર સુધીમાં 16098 દસ્તાવેજોનું ભાષાંતર કરવામાં આવ્યું છે. સુપ્રીમ કોર્ટના ટ્રાન્સલેશન સેલને સંબંધિત હાઈકોર્ટના ચુકાદાઓ પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં અનુવાદિત કરવામાં આવે છે.
પ્રશિક્ષિત અનુવાદકોના અભાવને કારણે અનુવાદ પ્રોજેક્ટ અપેક્ષિત પરિણામો આપી રહ્યો નથી પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં અનુવાદ માટેના સોફ્ટવેર માટે પ્રશિક્ષિત અનુવાદકોના અભાવને કારણે અનુવાદ પ્રોજેક્ટ અપેક્ષિત પરિણામો આપી રહ્યો નથી. એ પણ ધ્યાન દોરવામાં આવ્યું છે કે બાકી ચુકાદાઓના અનુવાદ માટે કોઈ સમય મર્યાદા નથી. તેમજ અનુવાદ પ્રોજેક્ટ માટે કોઈ અલગ ફંડ ફાળવવામાં આવ્યું નથી. સૂત્રો જણાવે છે કે તમામ નિર્ણયોનો હિન્દીમાં અનુવાદ ન થવા પાછળ ઘણાં કારણો છે.
જેમ કે સ્ટાફની અછત. કોઈપણ પ્રકારની ટેક્નિકલ સપોર્ટ અથવા અનુવાદ સોફ્ટવેર નથી. કાનૂની સાહિત્ય હજુ પણ પ્રકાશનમાં મેન્યુઅલી અનુવાદિત થાય છે. જો કે હવે સુપ્રીમ કોર્ટે ચુકાદાઓના અનુવાદની કામગીરીને ઝડપી બનાવવા માટે અનેક પગલાં લીધા છે અને તેના પરિણામો આગામી દિવસોમાં જોવા મળશે.
આ પણ વાંચોઃ