મતદાનની નિશાની મૈસૂરની શાહી, દેશની એકમાત્ર કંપની બનાવે છે ખાસ પ્રકારની આ શાહી

ચૂંટણી શરૂ થતા જ મતદાનની નિશાની મૈસૂરની શાહી ફરી એકવાર ચર્ચામાં છે. જાંબલી રંગની આ ખાસ શાહી દેશની એકમાત્ર મૈસુર કંપની મૈસૂર પેઇન્ટ્સ એન્ડ વાર્નિશ લિમિટેડ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. આ શાહીનો ઇતિહાસ 50 વર્ષ જૂનો છે અને ચૂંટણી સાથે સંકળાયેલો છે. આ શાહી વગર દેશમાં ચૂંટણી પૂર્ણ થતી નથી. આ જાંબલી રંગની શાહીનો સૌપ્રથમ ઉપયોગ 1962માં ચૂંટણીમાં ગેરરીતિ અટકાવવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો.

દેશમાં આજે પ્રથમ તબક્કાનું મતદાન સવારે 7 વાગ્યાથી શરૂ થઈ ગયું છે. આજે 19 એપ્રિલના રોજ પ્રથમ તબક્કાના મતદાનમાં મતદારોના હાથ પર લાગતી શાહી વધુ ખાસ છે. આ શાહી દેશની એકમાત્ર કંપનીમાં જ બને છે. ચૂંટણીના પ્રથમ તબક્કામાં 21 રાજ્યોની 102 બેઠકો માટે મતદાન થઈ રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં મૈસૂરની શાહી આજે મતદારોની તર્જની પર લગાવવામાં આવશે. મૈસૂર પેઈન્ટ્સ એન્ડ વાર્નિશ લિમિટેડ (MPVL)માં આ ખૂબ જ વ્યસ્ત સમય છે. આગામી લોકસભા ચૂંટણી માટે અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો ઓર્ડર મળ્યો છે. દરેક ચૂંટણીની સાથે મતદારોની સંખ્યા વધી રહી છે ત્યારે અદમ્ય શાહીની માંગ પણ વધી રહી છે. આ વખતે સામાન્ય ચૂંટણીમાં આ શાહીની 26.6 લાખ શીશીઓની જરૂર પડશે. યુપીમાં ચૂંટણીની શાહીની સૌથી વધુ જરૂર પડે છે. ચૂંટણી માટે શાહીના ઉત્પાદન પર 55 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થશે. 700 મતદારો માટે 10 મિલિગ્રામની એક શીશીનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. આ ઓર્ડર પછી, MPVL કહે છે કે ઓછામાં ઓછી 70% ઉત્પાદન જરૂરિયાત પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. બાકીનું કામ 15 માર્ચ સુધીમાં પૂર્ણ થશે.

આ શાહીમાં સિલ્વર નાઈટ્રેટ હોય છે. તે ગુપ્ત રીતે તૈયાર કરવામાં આવે છે. શાહી તૈયાર કરતી વખતે સંપૂર્ણ સુરક્ષા અને ગોપનીયતાનું ધ્યાન રાખવામાં આવે છે. શાહી સૂત્ર ગુણવત્તા મેનેજર પાસે છે. તે કોઈની સાથે શેર કરવામાં આવતું નથી. આ જ કારણ છે કે છેલ્લા પાંચ દાયકાથી કંપનીએ તેની પ્રતિષ્ઠા જાળવી રાખી છે. અદમ્ય શાહી લગભગ 10 દિવસ સુધી તેજસ્વી રહે છે. તે પછી તે ઝાંખું થવા લાગે છે. શરૂઆતમાં, કાચની બોટલોમાં અવિશ્વસનીય શાહી પૂરી પાડવામાં આવતી હતી. જો કે, નવી ટેકનોલોજીના આગમન સાથે, MPVL એ 1960 ના દાયકાના અંતથી એમ્બર રંગીન પ્લાસ્ટિક (HDPE) કન્ટેનરનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું. 10 ગ્રામની દરેક શીશીની કિંમત 174 રૂપિયા છે. આ ગત ચૂંટણીમાં 160 રૂપિયા પ્રતિ શીશીથી વધુ છે. આવું જ એક મુખ્ય પરિબળ સિલ્વર નાઈટ્રેટના ભાવમાં થતી વધઘટ છે. કંપની શાહી ધરાવતી પ્લાસ્ટિકની બોટલોને બદલવા માટે માર્કર પેન બનાવવાના વિકલ્પની પણ શોધ કરી રહી છે. તેનું ઉત્પાદન હજુ વિકાસના તબક્કામાં છે.

દેશમાં ઉત્પાદિત લોકશાહી શાહી માત્ર દેશમાં જ નહીં વિદેશમાં પણ સપ્લાય થાય છે. ઈંગ્લેન્ડ, તુર્કી, મલેશિયા, નેપાળ, ઘાના, દક્ષિણ આફ્રિકા તેમજ ડેનમાર્ક જેવા દેશોમાં મેડ ઈન મૈસુર ઈંકનો ઉપયોગ થાય છે. હાલમાં, સ્થાનિક માંગ ઉપરાંત, કંપની પાસે નિકાસના ઓર્ડર પણ પૂરા કરવા માટે છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે આ વર્ષે ચૂંટણીમાં જઈ રહેલા 60 દેશોમાંથી ઘણાને તેમની મતદાન પ્રક્રિયાઓ માટે આ અદમ્ય શાહીની જરૂર છે. કંપનીને અન્ય દેશોમાંથી માર્કર શીશીઓ માટે ઘણી વિનંતીઓ મળી છે. આગામી થોડા મહિનામાં વધુ ઓર્ડર આવવાની અપેક્ષા છે. કંપનીના એમડી મોહમ્મદ ઈરફાનનું કહેવું છે કે છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં અમે કંબોડિયા, ફિજી આઈલેન્ડ, સિએરા લિયોન અને ગિની-બિસાઉથી નાના નિકાસ ઓર્ડર પૂરા કર્યા છે. અમે હવે મંગોલિયા, ફિજી ટાપુઓ, મલેશિયા અને કંબોડિયાના ઓર્ડરમાં વ્યસ્ત છીએ.