OneWeb Mission: ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન એટલે કે ISRO વધુ એક સફળતા હાંસલ કરવાના આરે છે. 26 માર્ચે ISRO શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરમાંથી 36 ઉપગ્રહો લોન્ચ કરશે. આ તમામ ઉપગ્રહોને લોન્ચ વ્હીકલ માર્ક-3 (LVM3) દ્વારા અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. આ તમામ સેટેલાઇટ કોમ્યુનિકેશન કંપની વનવેબની છે.
સેટેલાઇટ કોમ્યુનિકેશન કંપની વનવેબ માટે ઈસરોના (OneWeb Mission) કોમર્શિયલ યુનિટ ‘ન્યૂસ્પેસ ઈન્ડિયા લિમિટેડ’ (NSIL)નું આ બીજું મિશન હશે. નેટવર્ક એક્સિસ એસોસિએટેડ લિમિટેડ એટલે કે વનવેબ યુકે સ્થિત કોમ્યુનિકેશન કંપની છે. બ્રિટિશ સરકાર, ભારતીય કંપની ભારતી એન્ટરપ્રાઇઝ, ફ્રાન્સની યુટેલસેટ, જાપાનની સોફ્ટબેંક, અમેરિકાની હ્યુજીસ નેટવર્ક્સ અને દક્ષિણ કોરિયાની સંરક્ષણ કંપની હનવા તેના હિતધારકો છે. તે સેટેલાઇટ આધારિત સેવા પૂરી પાડતી કોમ્યુનિકેશન કંપની છે. તેનું હેડક્વાર્ટર લંડનમાં છે.
વનવેબ પાસે 600 થી વધુ ઉપગ્રહો હશે
રવિવારે ISROના મિશન સાથે, OneWeb પૃથ્વીની નીચેની ભ્રમણકક્ષામાં 600 થી વધુ ઉપગ્રહોના સમૂહને પૂર્ણ કરવાનું લક્ષ્ય પણ હાંસલ કરશે. આનાથી અવકાશથી લઈને વિશ્વના દરેક ખૂણે બ્રોડબેન્ડ ઈન્ટરનેટ સેવાઓ પૂરી પાડવાનો માર્ગ મોકળો થશે. OneBev ISROના મિશન વિશે ખૂબ જ ઉત્સાહિત છે. તે કંપનીનું કહેવું છે કે ISROનું આ પ્રક્ષેપણ મિશન વૈશ્વિક કવરેજ મેળવવાની દ્રષ્ટિએ એક સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થશે. ISRO સાથેના આ છેલ્લી પ્રક્ષેપણ સાથે, અવકાશમાં 600 થી વધુ ઉપગ્રહ હશે. આ રીતે, ઇસરો પાસે વનવેબ માટે બીજું મિશન હશે, પરંતુ અવકાશમાંથી ઇન્ટરનેટ સુવિધા પ્રદાન કરવા માટે વનવેબનું આ 18મું લોન્ચિંગ હશે. યુકે સ્થિત આ કંપનીના અત્યાર સુધીમાં 582 સેટેલાઇટ અવકાશમાં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે. આ પહેલા 9 માર્ચે સ્પેસએક્સ ફાલ્કન 9 રોકેટે વનવેબના 40 ઉપગ્રહોને અવકાશમાં સ્થાપિત કર્યા હતા. ISROનું મિશન વનવેબ માટે અવકાશ પ્રક્ષેપણની પ્રથમ પેઢીને પૂર્ણ કરશે.
OneWeb એ ISRO સાથે કરાર કર્યો હતો
ISROનું LVM3 લોન્ચ વ્હીકલ 26 માર્ચે 36 OneWeb ઉપગ્રહોને (OneWeb Mission) પૃથ્વીની નીચલી ભ્રમણકક્ષામાં મૂકશે. OneBav માટે આ ISROનું બીજું લોન્ચ મિશન હશે. અગાઉ 23 ઓક્ટોબર 2022ના રોજ, ISRO એ વનવેબના પ્રથમ 36 ઉપગ્રહો શ્રીહરિકોટાથી લોન્ચ કર્યા હતા. ISROની વ્યાપારી શાખા ‘NewSpace India Limited’ એ OneWeb સાથે બે તબક્કામાં 72 ઉપગ્રહો લોન્ચ કરવા માટે જોડાણ કર્યું હતું. આ કરાર હેઠળ લોન્ચ ફી એક હજાર કરોડ રૂપિયાથી વધુ હતી. આ કરાર ઈસરોના સૌથી મોટા સેટેલાઇટ લોન્ચ કોમર્શિયલ ઓર્ડર પૈકીનો એક છે. NSILનું આ પ્રક્ષેપણ ઈસરોના વ્યાપારી પાસાંથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જેના કારણે સ્પેસ બિઝનેસ દ્વારા દેશમાં અબજો ડોલર આવવાની શક્યતાઓ પણ પ્રબળ બની છે. ન્યૂસ્પેસ ઈન્ડિયા લિમિટેડ એટલે કે NSIL એ ઈસરોની વ્યાપારી શાખા છે. તેની પાસે અવકાશ સેવાઓના પુરવઠા માટે ઉદ્યોગ દ્વારા બનાવવામાં આવેલા રોકેટ અને ઉપગ્રહો મેળવવાની જવાબદારી પણ છે.
LVM3-M3 થી લોન્ચિંગ કરવામાં આવશે
OneWeb માટે 36 ઉપગ્રહો ISROના સૌથી ભારે રોકેટ માર્ક-3 (LVM3) થી લોન્ચ કરવામાં આવશે. 2023માં આ રોકેટનું આ પ્રથમ લોન્ચિંગ છે. આ રોકેટને 26 માર્ચે સવારે 9 વાગ્યે સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરના બીજા લોન્ચ પેડ પરથી છોડવામાં આવશે. આ પ્રક્ષેપણ વાહન પહેલા, ISRO એ આ મિશનનું નામ LVM3-M3/OneWeb India-2 મિશન રાખ્યું છે. આ રોકેટ પહેલા GSLV MK III તરીકે ઓળખાતું હતું.
વનવેબ સેવા ભારતમાં પણ શરૂ થશે
વનવેબનું કહેવું છે કે આ વર્ષના અંત સુધીમાં વિશ્વભરમાં અવકાશમાંથી બ્રોડબેન્ડ ઇન્ટરનેટ સેવાઓ શરૂ થઈ જશે. હાલમાં, OneWeb અલાસ્કા, કેનેડા, ગ્રીનલેન્ડ, યુનાઇટેડ કિંગડમ અને ઉત્તર યુરોપમાં 50 ડિગ્રી ઉત્તર અક્ષાંશથી ઉપર સ્થિત દેશોને અવકાશમાંથી ઇન્ટરનેટ પ્રદાન કરે છે. OneWeb આ વર્ષના અંતમાં ભારતમાં સેવાઓ શરૂ કરવાની યોજના ધરાવે છે. જો કે, આ માટે તમામ નિયમનકારી મંજૂરીઓની પ્રક્રિયા હજુ પૂર્ણ થવાની બાકી છે. OneWeb એ GMPCS સેટેલાઇટ સેવાઓ માટે ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ, ભારત પાસેથી ગ્લોબલ મોબાઈલ પ્રાઈવેટ કોમ્યુનિકેશન્સ (GMPCS) પરમિટ મેળવી છે. જેમ કે આપણે જાણીએ છીએ કે ભારતીય કંપની ભારતી એન્ટરપ્રાઈઝ પણ OneWeb માં હિસ્સો ધરાવે છે. વનવેબના મિશનની પૂર્ણતા ભારતમાં ડિજિટલ વિભાજનને દૂર કરવામાં ખૂબ આગળ વધશે. વનવેબની સેવા ભારતના નાના શહેરો, નગરો, ગામડાઓમાં ઓછા ખર્ચે અને કોઈપણ અવરોધ વિના બ્રોડબેન્ડ ઈન્ટરનેટ પ્રદાન કરવામાં મદદ કરશે. આની મદદથી ઈન્ટરનેટ સેવા ઝડપી ગતિએ દેશના છેવાડાના ખૂણા સુધી પહોંચી શકશે. ઈસરોના અધ્યક્ષ અને અવકાશ વિભાગના સચિવ એસ. સોમનાથે આ મિશનને દેશ અને ભારતીય અવકાશ કાર્યક્રમ માટે ઐતિહાસિક ગણાવ્યું છે.
એકવાર OneWeb પ્લાન સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત થઈ જાય તે પછી ઈન્ટરનેટ જગત ફરી જીવંત થવાની અપેક્ષા છે. સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે ઇસરો અને ભારતી એન્ટરપ્રાઇઝ દ્વારા આ અભિયાનમાં ભારતનું પણ મહત્વનું યોગદાન રહેશે.
