નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ આ વખતે 1 ફેબ્રુઆરીએ વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરશે. જો કે, આ વખતનું બજેટ સંપૂર્ણ બજેટ નહીં હોય કારણ કે સામાન્ય ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે. લોકસભા ચૂંટણી બાદ ફરી એકવાર બજેટ રજૂ કરવામાં આવશે. આ બધું હોવા છતાં, આ વખતે ચૂંટણીનું વર્ષ છે, તેથી બજેટમાં ઘણી મોટી જાહેરાતો અપેક્ષિત છે. બજેટની તૈયારી પણ શરૂ થઈ ગઈ છે. શું તમે જાણો છો કે બજેટમાં આપવામાં આવેલી માહિતી રજૂ કરતા પહેલા કેવી રીતે ગુપ્ત રહે છે? માહિતી બહાર ન આવે તે માટે સરકાર શું કરે છે? અમે તમને બજેટ સાથે જોડાયેલી 7 રસપ્રદ માહિતી આપી રહ્યા છીએ.
બહારની દુનિયા સાથેનો સંપર્ક કટ કરવામાં આવે છે
જણાવી દઈએ કે બજેટ તૈયાર કરવામાં જોડાયેલા અધિકારીઓને નોર્થ બ્લોકમાં રાખવામાં આવે છે. તે એક પ્રકારની કેદ છે. બજેટ તૈયાર કરવામાં જોડાયેલા અધિકારીઓને બહાર જવાની કે ફોન પર વાત કરવાની મંજૂરી નથી. જોઈન્ટ સેક્રેટરીના નેતૃત્વમાં ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરો (IB)ના અધિકારીઓ બજેટ બનાવતી ટીમની દરેક ગતિવિધિ પર નજર રાખે છે.
આ અધિકારીઓ હોય છે કેદ
નાણા મંત્રાલયના અધિકારીઓ, નિષ્ણાતો, પ્રિન્ટિંગ ટેકનિશિયન અને કેટલાક સ્ટેનોગ્રાફરો સાથે, બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયાની આસપાસની ગુપ્તતાને કારણે નોર્થ બ્લોકમાં કેદ છે. આ લોકો આ સમયગાળા દરમિયાન તેમના પરિવાર સાથે વાત પણ કરી શકતા નથી. જો પરિવારના સભ્યોએ તેમના પરિવારના સભ્યને કોઈ મહત્વપૂર્ણ માહિતી આપવી હોય, તો તેઓ આપેલા નંબર પર મેસેજ મોકલી શકે છે.
તેમના પર સૌથી વધુ નજર રાખવામાં આવે છે
આ તમામ અધિકારીઓમાં સ્ટેનોગ્રાફરો સૌથી વધુ દેખરેખ રાખે છે. સાયબર ચોરીની શક્યતાઓને ટાળવા માટે, સ્ટેનોગ્રાફર્સના કમ્પ્યુટર્સ નેશનલ ઇન્ફોર્મેટિક્સ સેન્ટર (NIC) ના સર્વરથી દૂર છે. આ બધા લોકો જ્યાં છે ત્યાં એક પાવરફુલ જામર લગાવવામાં આવે છે જેથી કરીને કોલ બ્લોક કરી શકાય અને કોઈ પણ માહિતી લીક ન થાય.
પરિપત્ર બહાર પાડવામાં આવે છે
બજેટની તૈયારીમાં, સૌથી પહેલા નાણા મંત્રાલયના બજેટ વિભાગ દ્વારા તમામ મંત્રાલયો, વિભાગો, રાજ્યો, કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો, સંરક્ષણ દળો અને સ્વાયત્ત સંસ્થાઓને પરિપત્ર મોકલવામાં આવે છે. જવાબમાં, તેઓએ આગામી નાણાકીય વર્ષ માટેના તેમના સંબંધિત ખર્ચાઓ, વિશેષ પ્રોજેક્ટ્સની વિગતો અને ભંડોળની જરૂરિયાત વિશે વિગતવાર માહિતી આપવાની રહેશે. આ માંગણીઓ આવ્યા બાદ કેન્દ્રીય મંત્રાલયો અને નાણા મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગ વચ્ચે ઘણી બેઠકો યોજાય છે.
પ્રિ-બજેટ બેઠકો યોજાય છે
બજેટ બનાવવાની પ્રક્રિયામાં, આર્થિક બાબતોનો વિભાગ અને મહેસૂલ વિભાગ વિવિધ ઉદ્યોગોના પ્રતિનિધિઓ સાથે પૂર્વ-બજેટ બેઠકો યોજે છે. આ પૂર્વ-બજેટ પરામર્શ બેઠકોમાં વિવિધ ક્ષેત્રોની માંગણીઓ અને સૂચનો લેવામાં આવે છે. ટેક્સ દરખાસ્તો પર અંતિમ નિર્ણય નાણામંત્રી સાથે લેવામાં આવે છે. તે પહેલા આ પ્રસ્તાવો પર વડાપ્રધાન સાથે પણ ચર્ચા કરવામાં આવે છે.
કર્મચારીઓ દિવસ-રાત કામ કરે છે
બજેટ બનાવવાનું કામ નોર્થ બ્લોકમાં થાય છે જ્યાં નાણા મંત્રાલયના ટોચના અધિકારીઓ, નિષ્ણાતો, પ્રિન્ટિંગ ટેકનિશિયન અને સ્ટેનોગ્રાફર્સ વર્ચ્યુઅલ જેલમાં રહે છે. બજેટની તૈયારીના સાત દિવસમાં આ લોકો બહારની દુનિયાથી સાવ કપાઈ જાય છે. નોર્થ બ્લોકમાં નાણા મંત્રાલયના આ કર્મચારીઓ બજેટની તૈયારીમાં દિવસ-રાત કામ કરે છે.
નોર્થ બ્લોક કિલ્લામાં ફેરવાય છે
બજેટની તૈયારીના સમયે નોર્થ બ્લોકની સુરક્ષા ખૂબ જ ચુસ્ત છે. જોઈન્ટ સેક્રેટરીના નેતૃત્વમાં ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરોના અધિકારીઓ બજેટ બનાવતી ટીમની દરેક ગતિવિધિ પર નજર રાખે છે. ખાસ કરીને સ્ટેનોગ્રાફરોનું સૌથી વધુ નિરીક્ષણ કરવામાં આવે છે. આ રીતે બજેટ ખૂબ જ કડક સુરક્ષા હેઠળ તૈયાર કરવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો:ચીખલીના સાદકપોર ગામમાં રામજી ભૂતબાપાની મૂર્તિ ખંડિત કરાતા લોકોમાં રોષ
આ પણ વાંચો:પતંગરસિયાઓ…આ વર્ષે અમદાવાદની પોળની ઉતરાયણ બની મોંઘી…
આ પણ વાંચો:અમરેલીમાં કૂવામાંથી ત્રણ મૃતદેહ મળતા શોકનું મોજુ ફરી વળ્યું
