સાયબર ફ્રોડના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. આવા મામલાઓને રોકવા માટે સરકારે ઘણા મોટા પગલા લીધા છે. ગુરુવારે કેન્દ્રીય મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે આ મામલે માહિતી આપી છે. તેમણે કહ્યું કે ડિજિટલ ફ્રોડને રોકવા માટે સરકારે સિમ કાર્ડ વેચતા ડીલરોનું વેરિફિકેશન કરવું જરૂરી બનાવ્યું છે.
આ સાથે જથ્થાબંધ જોડાણો આપવાની જોગવાઈ પણ નાબૂદ કરવામાં આવી છે. નવા નિયમો વિશે જણાવતા અશ્વિની વૈષ્ણવે કહ્યું કે સિમ કાર્ડ ડીલરોનું હવે પોલીસ વેરિફિકેશન થશે. તેમણે કહ્યું કે ડીલરોનું વેરિફિકેશન લાઇસન્સ ધારક અથવા ટેલિકોમ ઓપરેટર દ્વારા કરવામાં આવશે.
તેના ઉલ્લંઘન માટે 10 લાખ રૂપિયાનો દંડ પણ છે. તે જ સમયે, પ્રિન્ટેડ આધાર કાર્ડના દુરુપયોગને રોકવા માટે, સરકારે વસ્તી વિષયક વિગતો મેળવવાનું ફરજિયાત બનાવ્યું છે. આ માટે પ્રિન્ટેડ આધાર કાર્ડનો QR કોડ સ્કેન કરવાનો રહેશે.
અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું કે હાલમાં 10 લાખ સિમ કાર્ડ ડીલર છે અને તેમને વેરિફિકેશન માટે પૂરતો સમય આપવામાં આવશે. સિમ કાર્ડ બંધ કરવાના નિયમોમાં પણ ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે.
સામાન્ય માણસ પર શું અસર થશે?
દૂરસંચાર વિભાગે આ મામલે નિવેદન જાહેર કર્યું છે. જો કે, સિમ કાર્ડ માટે આધાર કાર્ડનો ઉપયોગ કરવો જરૂરી રહેશે નહીં. પહેલાની જેમ, તમે અન્ય કોઈપણ આઈડી પ્રૂફ દ્વારા પણ સિમ કાર્ડ ખરીદી શકશો. અંગૂઠાની છાપ અને IRIS-આધારિત પ્રમાણીકરણ ઉપરાંત, ચહેરા આધારિત બાયોમેટ્રિક્સ પ્રમાણીકરણને પણ આધાર ઈ-કેવાયસીમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
>> ફોન નંબર અથવા સિમ કાર્ડ તેના બંધ થયાના 90 દિવસ સુધી અન્ય વપરાશકર્તાને જારી કરી શકાશે નહીં. વપરાશકર્તાએ સિમ બદલવા માટે સમગ્ર KYC પ્રક્રિયાને અનુસરવી પડશે. આઉટગોઇંગ કોલ અને ઇનકમિંગ મેસેજ પર 24 કલાકનો પ્રતિબંધ રહેશે.
>> PoS (Point of Sale) માટે વેરિફિકેશન પ્રક્રિયા ટેલિકોમ ઓપરેટર દ્વારા કરવામાં આવશે. નકલી સિમ કાર્ડ જારી કરનારાઓને રોકવા માટે આ પગલું ભરવામાં આવી રહ્યું છે.
>> જો કોઈ PoS ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિમાં સંડોવાયેલું જણાશે, તો તેને સમાપ્ત કરવામાં આવશે અને ત્રણ વર્ષ માટે બ્લોક કરવામાં આવશે.
>> આગામી 12 મહિનામાં, હાલના PoS લાયસન્સધારકની પ્રક્રિયા હેઠળ નોંધવામાં આવશે.
>> આ સિવાય સાયબર ફ્રોડને રોકવા માટે 52 લાખ મોબાઈલ કનેક્શન કાપી નાખવામાં આવ્યા છે. મે 2023 થી અત્યાર સુધીમાં 67 હજાર ડીલરોને બ્લેકલિસ્ટ કરવામાં આવ્યા છે અને 300 FIR નોંધવામાં આવી છે.
>> વોટ્સએપે તેના પ્લેટફોર્મ પર 66 હજાર એકાઉન્ટ બ્લોક કર્યા છે, જે ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓમાં રોકાયેલા હતા. આ સાથે 8 લાખ બેંક વોલેટ ખાતાઓ ફ્રીઝ કરવામાં આવ્યા છે.
>> 7.5 લાખ મોબાઈલ ચોરીની ફરિયાદોમાંથી 3 લાખ ફોન ટ્રેસ કરીને તેના માલિકોને પરત કરવામાં આવ્યા છે. સત્તાવાર માહિતી અનુસાર, 17 હજાર હેન્ડસેટ બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે.
મહત્વપૂર્ણ વસ્તુઓ જે તમારે જાણવી જોઈએ
સાયબર ફ્રોડને રોકવા માટે સરકાર આ પગલાં લઈ રહી છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સાયબર ફ્રોડના અનેક મામલા સામે આવ્યા છે. આવા કિસ્સાઓમાં સ્કેમર્સ નકલી સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ કરે છે. આ જ કારણ છે કે સરકાર સિમ કાર્ડ વેચવાની પ્રક્રિયાને મુશ્કેલ બનાવી રહી છે. જથ્થાબંધ સિમ કાર્ડ ખરીદવા પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
સિમ કાર્ડ વેચનારા ડીલરોએ હવે પોલીસ વેરિફિકેશન કરાવવું પડશે. જથ્થાબંધ સિમ કાર્ડ ખરીદનારા 80% લોકો પાસે બિનજરૂરી કનેક્શન છે. કોર્પોરેટરો અને મેળાવડાના નામે આવા કાર્ડ ખરીદવામાં આવ્યા હતા. જથ્થાબંધ ખરીદેલા સિમ કાર્ડમાંથી, 20% નો ઉપયોગ ગેરકાયદેસર હેતુઓ માટે કરવામાં આવ્યો હતો.
નકલી સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ કેવી રીતે થાય છે?
વાસ્તવમાં, સ્કેમર્સ સિમ કાર્ડનો ઘણી રીતે દુરુપયોગ કરી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, અન્ય કોઈના નામે લીધેલા સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ લોકોને છેતરવા માટે કરવામાં આવે છે. આ સિવાય સ્કેમર્સ તમારા નામ પર ચાલતા સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ કરી શકે છે. આ છેતરપિંડી માટે સિમ સ્વેપિંગનો ઉપયોગ કરો.
આ પ્રકારના કૌભાંડમાં, છેતરપિંડી કરનારાઓ પહેલા તમારા વિશે માહિતી એકત્રિત કરે છે. આ પછી, તમારું સિમ કાર્ડ ખોવાઈ ગયું છે તેમ કહીને, તેઓ ટેલિકોમ સર્વિસ પ્રોવાઈડરના એક્ઝિક્યુટિવને તેમના શબ્દોમાં ફસાવે છે અને પછી તમારા સિમ કાર્ડની ઍક્સેસ મેળવે છે.
આ પણ વાંચો:Big Scam/ચીની વ્યક્તિએ ભારતમાં કર્યું 1400 કરોડનું કૌભાંડ, ગુજરાત અને યુપીમાં 1200 લોકોને બનાવ્યા શિકાર
આ પણ વાંચો:એક્શનમાં સરકાર/કેન્દ્ર સરકારે 52 લાખ સિમ કાર્ડ કર્યા ડિએક્ટિવેટ, 67 હજાર મોબાઈલ સિમ ડીલર પણ બ્લેકલિસ્ટ, ચેક કરો તમારો નંબર છે કે નહીં?
આ પણ વાંચો:Super computer/મોદી સરકાર 5 વર્ષમાં 9 સુપર કોમ્પ્યુટર તૈયાર કરશે
