આસામના મુખ્યમંત્રી હિમંતા બિસ્વા સરમાએ સોમવારે (22 મે) આર્મ્ડ ફોર્સ સ્પેશિયલ પાવર્સ એક્ટ-1958 (AFSPA)ને લઈને મોટું નિવેદન આપ્યું છે. સીએમ સરમાએ કહ્યું, “અમે 2023 ના અંત સુધીમાં આસામમાંથી AFSPAને સંપૂર્ણપણે પાછી ખેંચી લેવાનું લક્ષ્ય રાખીએ છીએ.” તેમણે કહ્યું કે નવેમ્બર સુધીમાં સમગ્ર આસામમાંથી AFSPA હટાવી શકાય છે.
હાલમાં આસામના આઠ જિલ્લામાં AFSPA લાગુ છે. સરમાએ એમ પણ કહ્યું કે રાજ્યના પોલીસ દળને તાલીમ આપવા માટે ભૂતપૂર્વ સૈનિકોની સેવાઓ લેવામાં આવશે. કમાન્ડન્ટની કોન્ફરન્સને સંબોધતા, સીએમ સરમાએ કહ્યું કે આ પગલાથી આસામ પોલીસ બટાલિયનને કેન્દ્રીય સશસ્ત્ર પોલીસ દળો (CAPFs) સાથે બદલવાની સુવિધા મળશે. તેમણે કહ્યું કે કાયદા મુજબ CAPFની જરૂરી હાજરી રહેશે.
સુરક્ષા દળો પાસે AFSPA હેઠળ વિશેષ સત્તાઓ છે, જેનો દુરુપયોગ થવાની સંભાવનાને ધ્યાનમાં રાખીને એક વર્ગ દ્વારા લાંબા સમયથી પ્રશ્નો ઉઠાવવામાં આવે છે. આ કાયદો સુરક્ષા દળોને કોઈપણ પૂર્વ વોરંટ વિના ઓપરેશન ચલાવવા અને કોઈપણની ધરપકડ કરવાનો અધિકાર આપે છે. જો કોઈ સુરક્ષા દળોની ગોળીથી મૃત્યુ પામે છે, તો આ કાયદો તેમને ધરપકડ અને ટ્રાયલનો સામનો કરવાથી મુક્તિ આપે છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે નવેમ્બર 1990માં આસામને AFSPA હેઠળ અવ્યવસ્થિત વિસ્તાર જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો અને ત્યારથી તેને દર છ મહિને લંબાવવામાં આવ્યો છે. છેલ્લા બે વર્ષમાં રાજ્યમાં કાયદો અને વ્યવસ્થાની સ્થિતિમાં સુધારો થયો હોવાનું દર્શાવીને સીએમ સરમા એએફએસપીએને સંપૂર્ણ રીતે પાછી ખેંચી લેવાની હિમાયત કરી રહ્યા છે. આ મહિનાની શરૂઆતમાં, સીએમ શર્માએ કહ્યું હતું કે અરુણાચલ પ્રદેશ સાથેનો સરહદ વિવાદ સંપૂર્ણ રીતે ઉકેલાઈ ગયો છે, જ્યારે મેઘાલય સાથેના 12 વિવાદિત વિસ્તારોમાંથી છ પર સમજૂતી થઈ ગઈ છે અને બાકીના વિસ્તારો માટે આગામી મહિને વાતચીત શરૂ થશે.