બ્લેક ફંગલ ઇન્ફેક્શન હવામાં હાજર મ્યુકોરમાઈસાઈટ્સ નામના મોલ્ડના જૂથને કારણે થાય છે. આ જયારે શ્વાસ મારફતે કોઈ બીમાર વ્યક્તિના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે અને પછી સાઇનસ પોલાણ, ફેફસાં અને છાતીના પોલાણમાં ફેલાવવાનું શરૂ કરે છે.
મ્યુકરમાઈકોસિસ હાલમાં એક મોટો અને ગંભીર રોગ માનવામાં આવે છે. આ ફૂગના ચેપના વધુ કેસોની જાણ હાલમાં કરવામાં આવી નથી, પરંતુ ICMRએ આને લગતી કેટલીક માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે, જે કોવિડ દર્દીઓની રિકવરીમાં મદદ કરી શકે છે. મ્યુકરમાઈકોસિસના લક્ષણોની અવગણના જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે.
નિષ્ણાતોના મતે આ બ્લેક ફંગલ ઇન્ફેક્શન હવામાં હાજર રહેલા ‘મ્યુકોરમાઈસાઈટ્સ’ નામના મોલ્ડના જૂથને કારણે થાય છે. જ્યારે તેઓ શ્વાસ દ્વારા માંદા દર્દીના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે તે મુશ્કેલીઓનું કારણ બને છે અને પછી સાઇનસ પોલાણ, ફેફસાં અને છાતીના પોલાણમાં ફેલાય છે.
જો કે, બ્લેક ફન્ગસ ચેપ કોવિડ -19 સાથે કેવી રીતે સંકળાયેલ છે તે હજુ સુધી સ્પષ્ટ થયું નથી. જો કે, કેટલાક નિષ્ણાતો માને છે કે આ તે કોવિડ દર્દીઓમાં જ ફે;લઇ રહી છે જેમને સ્ટીરોઇડ્સનો ઉપયોગ કર્યો હતો. આ ઉપરાંત ડાયાબિટીઝ જેવા રોગથી પીડિત કોવિડ દર્દીમાં મ્યુકરમાઈકોસિસનું જોખમ પણ વધી શકે છે.
મ્યુકરમાઈકોસિસના લક્ષણોને કેવી રીતે ઓળખવું?
જેમ બ્લેક ફંગસ સંક્રમણ ફેલાવવાનું શરુ કરે છે કે, સૌથી પહેલા ચહેરાની રચના પહેલા બદલાઈ જાય છે. જો કે, ચેપના કેટલાક લક્ષણો સંવેદનાત્મક અને મહત્વપૂર્ણ અંગોને પણ ખરાબ કરે છે. આ મ્યુકરમાઈકોસિસ ના મહત્વપૂર્ણ લક્ષણો છે:
ભયંકર માથાનો દુખાવો
જ્યારે દર્દીના શ્વાસ દ્વારા ફૂગ શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે તે મુખ્યત્વે સાઇનસ પોલાણ અને ચેતા પર હુમલો કરે છે. જેના કારણે દર્દીને માથામાં ભયંકર દુ: ખાવો થવા લાગે છે.
નબળી દૃષ્ટિ
નિષ્ણાતો ચેતવણી આપે છે કે આ નબળી દ્રષ્ટિ પણ આ ચેપનું સંકેત હોઈ શકે છે. જેમ જેમ કાળી ફૂગ વધે છે અને ફેલાવવાનું શરૂ કરે છે, તે આંખોની રોશનીને અસર કરે છે.
ગાલ, આંખો અને ચહેરા પર સોજો
ગાલના હાડકામાં દુખાવો અને સોજો અથવા ચહેરાના એક ભાગમાં દુખાવો અથવા સુન્ન થવું એ પણ આ સમયે ચેપના મહત્વપૂર્ણ સંકેતો છે.
મૂંઝવણ અનુભવો
કારણ કે ફંગલ ઇન્ફેક્શન, શ્વાસ દ્વારા મગજમાં જવા માટે પોતાનો રસ્તો બનાવે છે. ડોકટરોએ ચેતવણી આપી છે કે યાદશક્તિ ઓછી થવી, ચિત્તભ્રમણા, ન્યુરોલોજીકલ ક્ષતિ, બદલાયેલી માનસિક સ્થિતિ જેવા નોંધપાત્ર લક્ષણો પણ આ રોગના ચિન્હો હોઈ શકે છે.
નાકની આજુબાજુની ત્વચાને ઘાટી કરવી
ચહેરાના પરિવર્તન એ આ ચેપનું એક મહત્વપૂર્ણ લક્ષણ છે. ગંભીર કિસ્સાઓમાં, દર્દીઓની આંખો અને નાકની આસપાસ કાળા ફોલ્લીઓ હોય છે. ઘણા કિસ્સાઓમાં, વ્યક્તિને ફૂગના કારણે દાંત અને જડબા ગુમાવવા પડે છે.
કેવી રીતે મ્યુકોર્માયકોસિસ અટકાવવા
– જો તમે કોઈ બાંધકામ સ્થળની મુલાકાત લઈ રહ્યા છો, તો પછી માસ્ક પહેરો.
બાગકામ કરતી વખતે, ખાતર અથવા શેવાળને સ્પર્શ કરતા પહેલાં પગરખાં, લાંબી પેન્ટ્સ, લાંબી બાંયના શર્ટ અને ગ્લોવ્સનો ઉપયોગ કરો.
સ્વચ્છતાની વિશેષ કાળજી લો, ખાસ કરીને દરરોજ સ્નાન કરો.
શું કરવું જોઈએ
– હાઈપરગ્લાયકેમિઆને નિયંત્રિત કરો
– કોવિડ -19 માંથી સ્વસ્થ થયા પછી તમારા બ્લડ સુગરના સ્તરનું નિરીક્ષણ કરો.
– યોગ્ય સમય, યોગ્ય માત્રા અને અવધિ – યોગ્ય રીતે સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ કરો.
– ઓક્સિજન ઉપચાર દરમિયાન, હ્યુમિડિફાયર્સ માટે શુધ્ધ પાણીનો ઉપયોગ કરો.
– એન્ટિબાયોટિક્સ / એન્ટિફંગલ્સનો ન્યાયીપૂર્વક ઉપયોગ કરો
શું ન કરવું
– ચિહ્નો અને લક્ષણોની અવગણના ન કરો.
– અવરોધિત નાકવાળા તમામ કેસોને બેક્ટેરિયલ સિનુસાઇટીસના કેસો તરીકે ધ્યાનમાં લેશો નહીં, ખાસ કરીને જો તમે કોવિડ -19 હકારાત્મક છો.
– કાળી ફૂગના ચેપને શોધવા માટે તમામ પ્રકારની તપાસ કરવાથી પાછા ન લો.
– મ્યુકરમાઈકોસિસની સારવાર કરવામાં વિલંબ ન કરો.