દેશને તેનું શક્તિશાળી સ્વદેશી એરક્રાફ્ટ કેરિયર IAC વિક્રાંત આજે એટલે કે 2જી સપ્ટેમ્બર 2022ના રોજ મળશે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી તેને કોચીમાં ભારતીય નૌકાદળને સોંપશે. એરક્રાફ્ટ કેરિયર એટલે સમુદ્રમાં તરતું એરફોર્સ સ્ટેશન. જ્યાંથી ફાઈટર જેટ, મિસાઈલ, ડ્રોન ઉડીને દુશ્મનના છક્કા છોડાવી શકે છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે IAC વિક્રાંત વિશ્વના દસ સૌથી શક્તિશાળી એરક્રાફ્ટ કેરિયર યુદ્ધ જહાજોમાં સામેલ છે.
જે પણ દેશ પાસે વધુ એરક્રાફ્ટ કેરિયર હોય તેને કોઈપણ યુદ્ધમાં સફળતા મળે છે. તે વિશ્વના કોઈપણ દેશને ઘેરી શકે છે. જ્યાંથી મિસાઇલ, ફાઇટર જેટ, ફાઇટર હેલિકોપ્ટર અને સ્પેશિયલ ફોર્સ કમાન્ડ સરળતાથી દુશ્મનના પ્રદેશ પર હુમલો કરી શકે છે. ચાલો જાણીએ આ પ્રસિદ્ધ એરક્રાફ્ટ કેરિયરની તાકાત, ક્ષમતા, શ્રેણી, સુવિધાઓ અને શસ્ત્રો વિશે.
Here are some glimpses of #IACVikrant: The largest & most complex warship built in Indian Maritime History!
Designed by #IndianNavy & constructed by @cslcochin.A step further towards #AatmaNirbharBharat. pic.twitter.com/f7ToKkWLrB
— A. Bharat Bhushan Babu (@SpokespersonMoD) September 1, 2022
શક્તિશાળી હથિળાય
IAC વિક્રાંત 32 બરાક-8 મિસાઈલ ફાયર કરી શકે છે. લૉન્ચિંગ વર્ટિકલ સિસ્ટમ (VLS) થી કરવામાં આવે છે. 500 મીટરથી 100 કિમી સુધી હુમલા અથવા સંરક્ષણ માટે સપાટીથી હવામાં મારનાર બરાક મિસાઇલ છોડી શકાય છે. 60 કિલોગ્રામના વોરહેડ વહન કરતી મિસાઈલની ડિટોનેશન સિસ્ટમને મારી નાખવી મુશ્કેલ છે. તેની મહત્તમ ઝડપ 2469 કિમી પ્રતિ કલાક છે.
ચલાવવા માટે માત્ર એક માણસની જરૂર
આ પછી, તેને ચાર ઓટોબ્રેડા 76 એમએમ ડ્યુઅલ પર્પઝ તોપો મળે છે. જે રિમોટથી ચાલે છે. તે 76.2 મિલીમીટર કેલિબરની તોપ છે. જે 360 ડિગ્રી ફેરવી શકે છે અને દુશ્મનના એરક્રાફ્ટ, હેલિકોપ્ટર, ફાઇટર જેટ અથવા યુદ્ધ જહાજો પર ગોળીબાર કરી શકે છે. તેની રેન્જ 16 થી 20 કિલોમીટરની છે. આ સિવાય વિક્રાંત પર ચાર AK 630 CIWS પોઈન્ટ ડિફેન્સ સિસ્ટમ ગન લગાવવામાં આવી છે. તે એક ફરતી તોપ છે, જે લક્ષ્યની દિશામાં ફેરવીને ગોળીબાર કરતી રહે છે. તેને ચલાવવા માટે માત્ર એક માણસની જરૂર છે. તે 10 હજાર રાઉન્ડ પ્રતિ મિનિટની ઝડપે ફાયર કરે છે.
IAC વિક્રાંતની ક્ષમતાઓ
INS વિક્રાંત કોચીન શિપયાર્ડમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. વિસ્થાપન 45 હજાર ટન છે. તે પોતાના પર 30 થી 35 એરક્રાફ્ટ લઈ જઈ શકે છે. લંબાઈ 860 ફૂટ અને પહોળાઈ 203 ફૂટ છે. કુલ વિસ્તાર 2.5 એકર છે. મહત્તમ ઝડપ 52 KM પ્રતિ કલાક છે. ભવિષ્યમાં બ્રહ્મોસ મિસાઈલ પણ તૈનાત થઈ શકે છે. તેમાં જનરલ ઈલેક્ટ્રિક ટર્બાઈન લગાવવામાં આવી છે, જે તેને 1.10 લાખ હોર્સપાવરની શક્તિ આપે છે. તેની સ્ટ્રાઈક રેન્જ 1500 KM છે. પરંતુ સઢની રેન્જ 15 હજાર કિમી છે. એરક્રાફ્ટ કેરિયર બનાવવામાં 76% સ્વદેશી સામગ્રીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
ફાઈટર જેટ અને હેલિકોપ્ટર રહી શકે છે તૈનાત
MiG-29K ફાઇટર જેટ્સ, અમેરિકન MH-60R મલ્ટીરોલ નેવલ હેલિકોપ્ટર, ભારતીય ALH ધ્રુવ અને કામોવ Ka-31 AEW હેલિકોપ્ટર IAC વિક્રાંત ખાતે તૈનાત રહેશે. MH-60Rને રોમિયો હેલિકોપ્ટર પણ કહેવામાં આવે છે. ભવિષ્યમાં વિશ્વના શ્રેષ્ઠ નૌકાદળના ફાઈટર જેટ પણ તેના પર તૈનાત થઈ શકે છે. જેના માટે હાલમાં રાફેલ, સુપર હોર્નેટ સહિત ઘણા ફાઇટર જેટમાં યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે.
અત્યાધુનિક કિચન
IAC વિક્રાંત ખાતે અત્યાધુનિક રસોડું જે એક દિવસમાં 5000 થાળી તૈયાર કરી શકે છે. રસોડાના ઉપકરણો ઓટોમેટિક છે, જેમાં તેઓ સામગ્રી મૂકે છે અને ખોરાક જાતે તૈયાર કરે છે. આ યુદ્ધજહાજ પર ગમે ત્યારે 1500 થી 1700 મરીન તૈનાત રહેશે. તેમાં ત્રણ ગૅલી છે, જે એકસાથે એક દિવસમાં 5000 માઇલ બનાવી શકે છે. એટલે કે ઈમરજન્સી કે યુદ્ધની સ્થિતિમાં કોઈ સૈનિકને રસોડામાં રોકાવાની જરૂર નહીં પડે. રસોડામાં, ખલાસીઓ ત્રણ પાળીમાં 20 કલાક સતત કામ કરે છે.
16 બેડની હોસ્પિટલ
IAC વિક્રાંતની અંદર 16 બેડની હોસ્પિટલ છે. બે ઓપરેશન થિયેટરો છે. પ્રાથમિક તબીબી સંકુલ છે. તેમાં 40 કમ્પાર્ટમેન્ટ છે, જે આખા જહાજમાં ફેલાયેલા છે. સીટી સ્કેન, લેબોરેટરી, અલ્ટ્રાસોનોગ્રાફી, એક્સ-રેની સુવિધા પણ ઉપલબ્ધ છે. આ ઉપરાંત બે ડેન્ટલ ચેર અને સારવારની સુવિધા પણ છે. ટીમમાં 5 મેડિકલ ઓફિસર અને 16 પેરામેડિક્સ છે.
ભારત માટે ઐતિહાસિક તક
IAC વિક્રાંતની નેવીમાં જોડાવું એ ભારત માટે ઐતિહાસિક તક છે. આ જ નામનું યુદ્ધ જહાજ 1971ના યુદ્ધમાં વપરાયું હતું. વિક્રાંતની ડિઝાઈન અને મેન્યુફેક્ચરિંગ બંને દેશમાં કરવામાં આવી છે. તે શ્રેષ્ઠ ઓટોમેટેડ મશીનો, ઓપરેશન, શિપ નેવિગેશન અને રેસ્ક્યૂ સિસ્ટમથી સજ્જ છે. કોચીન શિપયાર્ડની સાથે 550 ભારતીય કંપનીઓએ તેને બનાવવામાં મદદ કરી છે. આ સિવાય 100 MSME કંપનીઓ પણ સામેલ હતી. આ યુદ્ધ જહાજના અલગ-અલગ ભાગો અલગ-અલગ કંપનીઓ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યા છે. ઉલ્લેખનીય છે કે હિંદ મહાસાગર, પ્રશાંત મહાસાગર અને દક્ષિણ ચીન સાગરમાં ચીનની વધતી ગતિવિધિઓને જોતા ભારતીય નૌકાદળ તેની ક્ષમતામાં સતત વધારો કરી રહ્યું છે.